《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國是ánchóaⁿ chiah愛受氣？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.10.03

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Tiongkok sī ánchóaⁿ chiah ài siūkhì?

Káugoe̍h cha̍psì sinbûn pòtō, lán kok chù Bí tāisài Siau Bíkhîm téngji̍t hông iauchhiáⁿ khì " Choânbí Gīhōe Kauliû Lísūhōe"（ALEC） iánkáng, pîn i ku̍tliu ê Enggí kah únkiān ê tâihong, tittio̍h tâi’ákha ê chiángsiaⁿ. Iánkáng tiong, i kóngkhí Tiongkok "khì chhoa̍hchhoa̍h ê hō͘tēng chin kē" , ìsù sī kóng Tiongkok chiok ài siūkhì, i kóng,"jīmhô goán chò ê tāichì, goán ê chûnchāi, liân goán tī Òūn téngbīn iâⁿ in, in mā bē sóng. "Sûisî ínkhí tâi’ákha ê tōa chhiò, sòa lo̍h·khì sī jia̍tlia̍t ê phahpho̍ká siaⁿ. 　　

Tiongkok ná ē tio̍h chitchióng koàipēⁿ leh? Inūi Tiongkok khangsu bāngsióng Tâioân sī Tiongkok léngthó͘ putkhó hunkoah ê chi̍tpō͘hūn. Sūsi̍t siōng ta̍kê lóng chaiiáⁿ, Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok chūchiông 1949 nî cha̍pgoe̍h chheit kiànkok kàu taⁿ, chūlâi m̄bat thóngtī kòe Tâioân chi̍t kang, liân chi̍t huncheng chi̍t biócheng mā m̄bat. Tiongkok itti̍t hoànsióng Tâioân sī i koán·ê, jīmhô tāichì Tâioân lóng bētàng pí Tiongkok khah gâu, khah hó, só͘í chit piàn Tangkiaⁿ Olympic lâmchú úmô͘kiû siangphah lán ê soánchhiú Lí Iûⁿkah Ông Chêlîm, chòeāu koatsài tutu sī phah iâⁿ Tiongkok tūi ê Lâu Hō͘sîn kah Lí Chùnhūi, tittio̍h kimpâi. Chit siaⁿ Tiongkok ê Gīhôthoân chin siūkhì, sèkài nn̄gpah kok su siáⁿlâng lóng ēsáiⁿ. Á ēsái su hō͘ Tâioân? Si̍tchāi sī "putkhó lún iah"!
　　
Tiongkok chhòkak Tâioân sī i koán·ê, bô i ê ínchún jīmhô kah Tiongkok ū pangkau ê kokka ê koaⁿoân lóng bēsái kah Tâioân ê koaⁿhong ū jīmhô lâióng. 2020 nî pehgoe̍h saⁿcha̍p, Czech chhamgī īⁿ gītiúⁿ Úi Tekchê cho͘ chi̍tkiâⁿ káucha̍p lâng ê tāipiáu thoân hóngbūn Tâioân, kah lán chóngthóng Chhòa Engbûn téng koaⁿoân hōebiān. Pehgoe̍h saⁿcha̍p it, Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok gōakau pō͘tiúⁿ Ông Gē chiū Czech chhamgīīⁿ gītiúⁿ hóng tâi piáusī,"tī Tâioân būntê téngbīn thiauchiàn chi̍tê Tiongkok goânchek, tio̍hsī kah cha̍psì ek Tiongkok jînbîn ūite̍k, tùi Czech chhamgītiúⁿ ê kongkhai chhiàngsiaⁿ kah i pōeāu ê hoán Hôa sèle̍k, tio̍h ūi i kakī ê toánsī hêngûi kah chèngtī tâuki hùchhut tîmtāng ê tāikè." ūiáⁿ sī chênglí putpêng khìsí ênglâng, káugoe̍h chhejī, kehpiah kok Slovakia chóngthóng Chhaputoba lúsū piáusī, bētàng chiapsiū Tiongkok tùi Czech ê uihia̍p, Slovakia ē kah Czech khiā choh hóe.


　　 Chhitgoe̍h jīcha̍p, Lietuva chiapsiū lán kok ê kiàngī, tī siúto͘ siatli̍p tāipiáu kikò͘, miâchheng kiò choh "chù Lietuva Tâioân Tāipiáuchhù", che sī tī Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok ê pangkaukok tiong, í "Tâioân" ê miâ siat chhù ê thâu chi̍tê. Pehgoe̍h chhecha̍p, Tiongkok tiàuhôe chù Lietuva tāisài, goânin sī Lietuva tôngì Tâioân í kakī tósū ê miâ siatli̍p si̍tchit siōng sī tāisàikoán ê tāipiáuchhù. "Tâioân Tāipiáuchhù" jiá Tiongkok chin siūkhì,"Tiongkok chènghú tùi chit kiāⁿ tāichì kiankoat hoántùi, Tiongkok koattēng tiàuhôe chù Lietuva tāisài, iaukiû Lietuva chènghú tiàuhôe chù Hôa tāisài. Jîchhiáⁿ tiongtoān ti̍tta̍t Lietuva ê thihlō͘ hòeūn, chokûi kengchè chèchhâi. Būntê sī Tiongkok múi nî tùi Lietuva chhutkháu 14 ek bíkim, Lietuva tùi Tiongkok chhutkháu 4 ek bíkim, m̄chai siáⁿ lâng chèchhâi siáⁿ lâng. Siūkhì ê sî só͘ chò ê koattēng, óngóng sī gûgōng ·ê.


Bíkok chòekīn ū teh khólī beh kā lán kok chù Bí tāipiáu chhù chiàⁿmiâ choh "Tâioân Tāipiáu chhù", chiok khoài siūkhì ê Tiongkok, m̄chai sī m̄ sī ē chiàu tùihù Lietuva ê hongsek tùihù Bíkok? Lán chin hò͘ⁿkî. (210917)

Pe̍hōejīpán/白話字版

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng
Tiongkok sī ánchóaⁿ chiah ài siūkhì?

Káugoe̍h cha̍psì sinbûn pòtō, lán kok chù Bí tāisài Siau Bíkhîm téngji̍t hông iauchhiáⁿ khì " Choânbí Gīhōe Kauliû Lísūhōe"（ALEC） iánkáng, pîn i ku̍tliu ê Enggí kah únkiān ê tâihong, tit tio̍h tâi'ákha ê chiángsiaⁿ. Iánkáng tiong, i kóngkhí Tiongkok "khì chhoa̍hchhoa̍h ê hō͘tēng chin kē" , ìsù sī kóng Tiongkok chiok ài siūkhì, i kóng,"jīmhô goán chò ê tāichì, goán ê chûnchāi, liân goán tī Òūn téngbīn iâⁿ in, in mā bē sóng. "Sûisî ínkhí tâi'ákha ê tōa chhiò, sòa lo̍h·khì sī jia̍tlia̍t ê phahpho̍k'á siaⁿ. 　　

Tiongkok ná ē tio̍h chitchióng koàipēⁿ leh? Inūi Tiongkok khangsu bāngsióng Tâioân sī Tiongkok léngthó͘ putkhó hunkoah ê chi̍tpō͘hūn. Sūsi̍t siōng ta̍kê lóng chaiiáⁿ, Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok chūchiông 1949 nî cha̍pgoe̍h chheit kiànkok kàu taⁿ, chūlâi m̄ bat thóngtī kòe Tâioân chi̍t kang, liân chi̍t huncheng chi̍t biócheng mā m̄ bat. Tiongkok itti̍t hoànsióng Tâioân sī i koán·ê, jīmhô tāichì Tâioân lóng bē tàng pí Tiongkok khah gâu, khah hó, só͘í chit piàn Tangkiaⁿ Olympic lâmchú úmô͘kiû siangphah lán ê soánchhiú Lí Iûⁿkah Ông Chêlîm, chòeāu koatsài tutu sī phah iâⁿ Tiongkok tūi ê Lâu Hō͘sîn kah Lí Chùnhūi, tit tio̍h kimpâi. Chit siaⁿ Tiongkok ê Gīhôthoân chin siūkhì, sèkài nn̄gpah kok su siáⁿ lâng lóng ē sáiⁿ. Á ē sái su hō͘ Tâioân? Si̍tchāi sī "putkhó lún iah"!
　　
Tiongkok chhòkak Tâioân sī i koán ê, bô i ê ínchún jīmhô kah Tiongkok ū pangkau ê kokka ê koaⁿoân lóng bē sái kah Tâioân ê koaⁿhong ū jīmhô lâióng. 2020 nî pehgoe̍h saⁿcha̍p, Czech chhamgī īⁿ gītiúⁿ Úi Tekchê cho͘ chi̍tkiâⁿ káucha̍p lâng ê tāipiáu thoân hóngbūn Tâioân, kah lán chóngthóng Chhòa Engbûn téng koaⁿoân hōebiān. Pehgoe̍h saⁿcha̍p it, Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok gōakau pō͘tiúⁿ Ông Gē chiū Czech chhamgīīⁿ gītiúⁿ hóng tâi piáusī,"tī Tâioân būntê téngbīn thiauchiàn chi̍tê Tiongkok goânchek, tio̍hsī kah cha̍psì ek Tiongkok jînbîn ūite̍k, tùi Czech chhamgītiúⁿ ê kongkhai chhiàngsiaⁿ kah i pōeāu ê hoán Hôa sèle̍k, tio̍h ūi i kakī ê toánsī hêngûi kah chèngtī tâuki hùchhut tîmtāng ê tāikè."ūiáⁿ sī chênglí putpêng khìsí ênglâng, káugoe̍h chhejī, kehpiah kok Slovakia chóngthóng Chhaputoba lúsū piáusī, bē tàng chiapsiū Tiongkok tùi Czech ê uihia̍p, Slovakia ē kah Czech khiā choh hóe.


　　 Chhitgoe̍h jīcha̍p, Lietuva chiapsiū lán kok ê kiàngī, tī siúto͘ siatli̍p tāipiáu kikò͘, miâchheng kiò choh"chù Lietuva Tâioân Tāipiáuchhù", che sī tī Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok ê pangkaukok tiong, í "Tâioân" ê miâ siat chhù ê thâu chi̍tê. Pehgoe̍h chhecha̍p, Tiongkok tiàuhôe chù Lietuva tāisài, goânin sī Lietuva tôngì Tâioân í kakī tósū ê miâ siatli̍p si̍tchit siōng sī tāisàikoán ê tāipiáuchhù. "Tâioân Tāipiáuchhù" jiá Tiongkok chin siūkhì,"Tiongkok chènghú tùi chit kiāⁿ tāichì kiankoat hoántùi, Tiongkok koattēng tiàuhôe chù Lietuva tāisài, iaukiû Lietuva chènghú tiàuhôe chù Hôa tāisài. Jîchhiáⁿ tiongtoān ti̍tta̍t Lietuva ê thihlō͘ hòeūn, chokûi kengchè chèchhâi. Būntê sī Tiongkok múi nî tùi Lietuva chhutkháu 14 ek bíkim, Lietuva tùi Tiongkok chhutkháu 4 ek bíkim, m̄ chai siáⁿ lâng chèchhâi siáⁿ lâng. Siūkhì ê sî só͘ chò ê koattēng, óngóng sī gûgōng ·ê.


Bíkok chòekīn ū teh khólī beh kā lán kok chù Bí tāipiáu chhù chiàⁿmiâ choh "Tâioân Tāipiáu chhù", chiok khoài siūkhì ê Tiongkok, m̄ chai sī m̄ sī ē chiàu tùihù Lietuva ê hongsek tùihù Bíkok? Lán chin hò͘ⁿkî. (210917)



九月十四新聞報導，咱國駐美大使蕭美琴頂日hông邀請去「全美議會交流理事會」（ALEC）演講，憑伊滑溜ê英語kah穩健ê台風，得tio̍h台á腳ê掌聲。演講中，伊講起中國「氣chhoa̍hchhoa̍hê戶椗真低」，意思是講中國足愛受氣，伊講：「任何阮做êtāichì、阮ê存在、連阮tī奧運頂面贏in，in mā bē爽。」隨時引起台á腳ê大笑，續落去是熱烈ê拍pho̍ká聲。 　　

中國ná會tio̍h chit種怪病咧？因為中國空思夢想台灣是中國領土不可分割ê一部分。事實上ta̍k个lóng知影，中華人民共和國自從1949年十月初一建國到今，自來m̄ bat統治過台灣一工，連一分鐘一秒鐘mā m̄ bat。中國一直幻想台灣是伊管ê，任何tāichì台灣lóng bē tàng比中國khah gâu、khah好，所以chit遍東京Olympic男子羽毛球雙打咱ê選手李洋kah王齊麟，最後決賽tutu是拍贏中國隊ê劉雨辰kah李俊慧，得tio̍h金牌。Chit聲中國ê義和團真受氣，世界兩百國輸siáⁿ人lóngē sái。náē sái輸hō͘台灣？實在是「不可忍也」！ 　　

中國錯覺台灣是伊管ê，無伊ê允准任何kah中國有邦交ê國家ê官員lóng bē sáikah台灣ê官方有任何來往。2020年八月三十，捷克參議院議長韋德齊組一行九十人ê代表團訪問臺灣，kah咱總統蔡英文等官員會面。八月三十一，中華人民共和國外交部長王毅就捷克參議院議長訪台表示：「tī台灣問題頂面挑戰一個中國原則，tio̍h是kah十四億中國人民為敵，對捷克參議長ê公開chhiàng聲kah伊背後ê反華勢力，tio̍h為伊家己ê短視行為kah政治投機付出沉重ê代價。」有影是情理不平氣死閒人，九月初二，隔壁國斯洛伐克總統Chhaputoba女士表示，bē tàng接受中國對捷克ê威脅，斯洛伐克會kah捷克khiā作夥。


　　七月二十，立陶宛接受咱國ê建議，tī首都設立代表機構，名稱叫作「駐立陶宛臺灣代表處」，che是tī中華人民共和國ê邦交國中，以「臺灣」ê名設處ê頭一個。八月初十，中國召回駐立陶宛大使，原因是立陶宛同意台灣以家己島嶼ê名設立實質上是大使館ê代表處。「台灣代表處」惹中國真受氣，「中國政府對chit件tāichì堅決反對，中國決定召回駐立陶宛大使，要求立陶宛政府召回駐華大使。而且中斷直達立陶宛ê鐵路貨運，作為經濟制裁。問題是中國每年對立陶宛出口14億美金，立陶宛對中國出口4億美金，m̄知siáⁿ人制裁siáⁿ人。受氣ê時所做ê決定，往往是愚戇ê。


美國最近有teh考慮beh kā咱國駐美代表處正名作「台灣代表處」，足快受氣ê中國，m̄知是m̄是會照對付立陶宛ê方式對付美國？咱真好奇。(210917)