《綠色短評》

 | | | 轉寄

台灣ê前途當然是由全體台灣人決定！

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.10.31

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》　　　　　　　　　　　　　　 Lí Lâmhêng

　　　　　　 Tâioân ê chiântô͘ tongjiân sī iû choânthé Tâioân lâng koattēng!

　　 Cha̍pgoe̍h chhecha̍p, Tâioân khèngchiok "Tionghôa Bînkok 110 nî kokkhèng" siangsi̍pcheh, Chhòa Engbûn chóngthóng í "bînchú tōa liânbêng, sèkài ka hóiú" choh chútê hoatpiáu iánsoat, nn̄g hōaⁿ koanhē koh chi̍t piàn chiâⁿ choh chiautiám. Chhòa Engbûn chóngthóng tī iánkáng tiong kóng," îchhî hiānchōng tio̍h sī goán ê chútiuⁿ, goán mā ē choânle̍k chó͘chí hiānchōng hông phiànbīn káipiàn." Chhòa Engbûn chóngthóng kóng," goán bē mō͘chìn, tānsī choa̍ttùi m̄thang jīnûi Tâioân jînbîn ē ī aple̍k chi hā khutho̍k...... goán mā chhîsiok chhiongsi̍t kokông, tiánhiān chūngó͘ hôngūi koatsim, khakpó bô lâng ētàng appek Tâioân kiâⁿ hiòng Tiongkok só͘ siattēng ê lō͘kèng. "Chhòa Engbûn chóngthóng te̍kpia̍t thêkhí "sì ê kianchhî","goán éngoán kianchhî chūiû bînchú ê hiànchèng théchè, kianchhî Tionghôa Bînkok kah Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hō͘ put lēsio̍k, kianchhî chúkoân putiông chhimhoān pēngthun, kianchhî Tionghôa Bînkok Tâioân ê chiântô͘, pitsu chunsûn choânthé Tâioân jînbîn ê ìchì. "Chhòa Engbûn chóngthóng kóng ê tējīê kianchhî,, kianchhî Tionghôa Bînkok kah Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hō͘ put lēsio̍k, ìsù tio̍h sī kóng goán chūliáu m̄bat thóngtī kòe lín, lín mā chūliáu m̄bat thóngtī kòe goán. Chhòa chóngthóng kóng ê tēsì ê kianchhî, kianchhî Tionghôa Bînkok Tâioân ê chiântô͘, pitsu chunsûn choânthé Tâioân jînbîn ê ìchì. Chit tiám Tiongkok kiōngsántóng siōng kài siūkhì.

　　Hit àm, Tiongkok Koktâipān tio̍h thàukòe hoatgiânjîn Bé Hiáukng chòchhut tāngphàu hôeèng, Bé Hiáukng phoephêng Chhòa Engbûn chóngthóng sī "kó͘chhoe Tâito̍k, siàntōng tùili̍p", jîchhiáⁿ piáusī, thóngit sī Tionghôa bîncho̍k ê kiōngtông ìchì,"Tâioân ê chiântô͘ iû choânthé Tiongkok jînbîn kiōngtông koattēng." Lán kóng, Tionghôa bîncho̍k sī in tau ê tāichì!

　　"Tâioân ê chiântô͘ iû choânthé Tiongkok jînbîn kiōngtông koattēng." Chitkù ōe íkeng kóngkah chhàusng khì ah iáu teh kóng, in kóng bē siān, lán thiaⁿ kah khí ài chhiò. Ta̍k piàn nā ū Tiongkok tōa sè lia̍p koaⁿoân teh liānsiáuōe, lán Lo̍kúihōe hoatgiânjîn Khu Sûichèng lóng ē chiok ū nāisèng, chi̍t piàn koh chi̍t piàn piáubêng, Tâioân ê chûnchāi kah Τiongkiōng chi̍ttiámá koanhē to bô, Tâioân ê bīlâi iû 2,300 bān Tâioân jînbîn lâi koattēng.

　　 Sī ánchóaⁿ lán thiaⁿtio̍h Tiongkok jīmhô tōa sè lia̍p koaⁿoân kóng,"Tâioân chiântô͘ iû choânthé Tiongkok lâng koattēng"chit kù ōe ē khí ài chhiò leh?"choânthé Tiongkok lâng"ētàng koattēng siáⁿ? Mài kóng chhinchhiūⁿ Tâioân lâng ētàng koattēng kakī ê chóngthóng, hù chóngthóng, tiongiong bînì tāipiáu, kok koānchhītiúⁿ, kok koānchhī gīoân, jîchhiáⁿ ētàng ēng kongtâu iû jînbîn ti̍tchiap koattēng tōa tāichì. Tī Tiongkok leh? Tiongkok lâng liân chi̍tê siósió ê chhoantiúⁿ to bô hoattō͘ kakī koattēng, ū siáⁿmi̍h bīnchú, ū siáⁿmi̍h khoânlī, ū siáⁿmi̍h lêngle̍k, beh tāithè 2,300 bān Tâioân jînbîn lâi koattēng Tâioân ê chiântô͘? Lán sī m̄ sī engkai sàng kúi hòekūi ê "kiàⁿ" khì hō͘ Tiongkok tōa sè lia̍p koaⁿoân, hō͘ in ta̍k chákhí sió chiòkiàⁿ ·chi̍tē, khòaⁿ in Tiongkok lâng pîn siáⁿmi̍h beh koattēng Tâioân ê chiântô͘?

　　 Lán kóng,"Tâioân chiântô͘ iû choânthé Tiongkok lâng koattēng"chit kù ōe chin hóchhiò, náchhiūⁿ nā ū chi̍tê Hoatkok lâng kóng, Tekkok ê chiântô͘ iû Hoatkok choânthé jînbîn lâi koattēng, ittēng ē hông chhiò siáu·ê, sīmchì ū lâng ē bong i ê hia̍hthâu khòaⁿ ū hoatsio bô?

　　 Tâioân ê chiântô͘ iû siáⁿ lâng lâi koattēng? tongjiân sī iû choânthé Tâioân lâng koattēng! (211015)

Pe̍hōejīpán/白話字版
《 Le̍ksek toánphêng 》　　　　　　　　　　　　　　 Lí Lâmhêng

　　　　　　 Tâioân ê chiântô͘ tongjiân sī iû choânthé Tâioân lâng koattēng!

　　 Cha̍pgoe̍h chhecha̍p, Tâioân khèngchiok "Tionghôa Bînkok 110 nî kokkhèng" siangsi̍pcheh, Chhòa Engbûn chóngthóng í "bînchú tōa liânbêng, sèkài ka hóiú" choh chútê hoatpiáu iánsoat, nn̄g hōaⁿ koanhē koh chi̍t piàn chiâⁿ choh chiautiám. Chhòa Engbûn chóngthóng tī iánkáng tiong kóng," îchhî hiānchōng tio̍h sī goán ê chútiuⁿ, goán mā ē choânle̍k chó͘chí hiānchōng hông phiànbīn káipiàn." Chhòa Engbûn chóngthóng kóng," goán bē mō͘chìn, tānsī choa̍ttùi m̄ thang jīnûi Tâioân jînbîn ē ī aple̍k chi hā khutho̍k...... goán mā chhîsiok chhiongsi̍t kokông, tiánhiān chūngó͘ hôngūi koatsim, khakpó bô lâng ē tàng appek Tâioân kiâⁿ hiòng Tiongkok só͘ siattēng ê lō͘kèng. "Chhòa Engbûn chóngthóng te̍kpia̍t thêkhí "sì ê kianchhî","goán éngoán kianchhî chūiû bînchú ê hiànchèng théchè, kianchhî Tionghôa Bînkok kah Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hō͘ put lē sio̍k, kianchhî chúkoân putiông chhimhoān pēngthun, kianchhî Tionghôa Bînkok Tâioân ê chiântô͘, pitsu chunsûn choânthé Tâioân jînbîn ê ìchì. "Chhòa Engbûn chóngthóng kóng ê tē jīê kianchhî,, kianchhî Tionghôa Bînkok kah Tionghôa Jînbîn Kiōnghôkok hō͘ put lē sio̍k, ìsù tio̍h sī kóng goán chūliáu m̄ bat thóngtī kòe lín, lín mā chūliáu m̄ bat thóngtī kòe goán. Chhòa chóngthóng kóng ê tē sì ê kianchhî, kianchhî Tionghôa Bînkok Tâioân ê chiântô͘, pitsu chunsûn choânthé Tâioân jînbîn ê ìchì. Chit tiám Tiongkok kiōngsántóng siōng kài siūkhì.

　　Hit àm, Tiongkok Koktâipān tio̍h thàukòe hoatgiânjîn Bé Hiáukng chòchhut tāngphàu hôeèng, Bé Hiáukng phoephêng Chhòa Engbûn chóngthóng sī "kó͘chhoe Tâito̍k, siàntōng tùili̍p", jîchhiáⁿ piáusī, thóngit sī Tionghôa bîncho̍k ê kiōngtông ìchì,"Tâioân ê chiântô͘ iû choânthé Tiongkok jînbîn kiōngtông koattēng." Lán kóng, Tionghôa bîncho̍k sī in tau ê tāichì!

　　"Tâioân ê chiântô͘ iû choânthé Tiongkok jînbîn kiōngtông koattēng." Chitkù ōe íkeng kóngkah chhàusng khì ah iáu teh kóng, in kóng bē siān, lán thiaⁿ kah khí ài chhiò. Ta̍k piàn nā ū Tiongkok tōa sè lia̍p koaⁿoân teh liānsiáuōe, lán Lo̍kúihōe hoatgiânjîn Khu Sûichèng lóng ē chiok ū nāisèng, chi̍t piàn koh chi̍t piàn piáubêng, Tâioân ê chûnchāi kah Τiongkiōng chi̍ttiám'á koanhē to bô, Tâioân ê bīlâi iû 2,300 bān Tâioân jînbîn lâi koattēng.

　　 Sī ánchóaⁿ lán thiaⁿ tio̍h Tiongkok jīmhô tōa sè lia̍p koaⁿoân kóng,"Tâioân chiântô͘ iû choânthé Tiongkok lâng koattēng"chit kù ōe ē khí ài chhiò leh?"choânthé Tiongkok lâng"ē tàng koattēng siáⁿ? Mài kóng chhinchhiūⁿ Tâioân lâng ē tàng koattēng kakī ê chóngthóng, hù chóngthóng, tiongiong bînì tāipiáu, kok koānchhītiúⁿ, kok koānchhī gīoân, jîchhiáⁿ ē tàng ēng kongtâu iû jînbîn ti̍tchiap koattēng tōa tāichì. Tī Tiongkok leh? Tiongkok lâng liân chi̍tê siósió ê chhoantiúⁿ to bô hoattō͘ kakī koattēng, ū siáⁿmi̍h bīnchú, ū siáⁿmi̍h khoânlī, ū siáⁿmi̍h lêngle̍k, beh tāithè 2,300 bān Tâioân jînbîn lâi koattēng Tâioân ê chiântô͘? Lán sī m̄ sī engkai sàng kúi hòekūi ê "kiàⁿ" khì hō͘ Tiongkok tōa sè lia̍p koaⁿoân, hō͘ in ta̍k chákhí sió chiòkiàⁿ chi̍tē, khòaⁿ in Tiongkok lâng pîn siáⁿmi̍h beh koattēng Tâioân ê chiântô͘?

　　 Lán kóng,"Tâioân chiântô͘ iû choânthé Tiongkok lâng koattēng"chit kù ōe chin hóchhiò, náchhiūⁿ nā ū chi̍tê Hoatkok lâng kóng, Tekkok ê chiântô͘ iû Hoatkok choânthé jînbîn lâi koattēng, ittēng ē hông chhiò siáu ê, sīmchì ū lâng ē bong i ê hia̍hthâu khòaⁿ ū hoatsio bô?

　　 Tâioân ê chiântô͘ iû siáⁿ lâng lâi koattēng? tongjiân sī iû choânthé Tâioân lâng koattēng! (211015)

　　十月初十，台灣慶祝「中華民國110年國慶」雙十節，蔡英文總統以「民主大聯盟、世界加好友」作主題發表演說，兩岸關係koh一遍成作焦點。蔡英文總統tī演講中講，「維持現狀tio̍h是阮ê主張，阮māē全力阻止現狀hông片面改變。」蔡英文總統講：「阮bē冒進，但是絶對m̄ thang認為台灣人民ētī壓力之下屈服......阮māē持續充實國防，展現自我防衛ê決心，確保無人ē tàng壓迫台灣行向中國所設定ê路徑。」蔡英文總統特別提起「四个堅持」：「阮永遠堅持自由民主ê憲政體制，堅持中華民國kah中華人民共和國互不隸屬（lē sio̍k），堅持主權不容侵犯併吞，堅持中華民國台灣ê前途，必須遵循全體台灣人民ê意志。」蔡英文總統講ê第二个堅持,，堅持中華民國kah中華人民共和國互不隸屬（lē sio̍k），意思tio̍h是講阮自了m̄ bat統治過lín，lín mā自了m̄ bat統治過阮。蔡總統講ê第四个堅持，堅持中華民國台灣ê前途，必須遵循全體台灣人民ê意志。Chit點中國共產黨上kài受氣。

　　Hit暗，中國國台辦tio̍h透過發言人馬曉光做出重砲回應，馬曉光批評蔡英文總統是「鼓吹台獨、煽動對立」，而且表示：統一是中華民族ê共同意志，「台灣ê前途由全體中國人民共同決定。」咱講：中華民族是intau ê tāichì！

　　「台灣ê前途由全體中國人民共同決定。」Chit句話已經講kah臭酸去ah猶teh講，in講bē siān，咱聽kah起愛笑。Ta̍k遍nā有中國大細粒官員teh練siáu話，咱陸委會發言人邱垂正lóngē足有耐性，一遍koh一遍表明：台灣ê存在kah中共一點仔關係都無，台灣ê未來由2,300萬台灣人民來決定。

　　是按怎咱聽tio̍h中國任何大細粒官員講：「台灣前途由全體中國人決定」chit句話ē起愛笑咧？「全體中國人」ē tàng決定啥？Mài講親像台灣人ē tàng決定家己ê總統、副總統，中央民意代表，各縣市長、各縣市議員，而且ē tàng用公投由人民直接決定大tāichì。tī中國咧？中國人連一个小小ê村長都無法度家己決定，有啥物面子、有啥物權利、有啥物能力，beh代替2,300萬台灣人民來決定台灣ê前途？咱是m̄是應該送幾貨櫃ê「鏡」去hō͘ 中國大細粒官員，hō͘ inta̍k早起小照鏡一下，看in中國人憑啥物beh決定台灣ê前途？

　　咱講：「台灣前途由全體中國人決定」chit句話真好笑，那像nā有一个法國人講，德國ê前途由法國全體人民來決定，一定ēhông笑siáu ê，甚至有人ē摸伊ê額頭看有發燒無？

　　台灣ê前途由啥人來決定？當然是由全體台灣人決定！ (211015)