《綠色短評》

 | | | 轉寄

抵制北京冬奧，咱政府敢ē使無出聲？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2021.12.26

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Téchè Pakkiaⁿ Tangò , lán chènghú káⁿ ēsái bô chhut siaⁿ?

　　 Cha̍pjīgoe̍h chhela̍k, Bíkok Pe̍kkiong chiamtùi mênî beh tī Pakkiaⁿ kíhêng ê tangkùi Òūnhōe. Soanpò͘ beh chháichhú gōakau téchè , iā tio̍hsī bô phài jīmhô gōakau ah sī koaⁿhong tāipiáu chhamka, tānsī Bíkok Tangò tāipiáutūi ê soánchhiú, kàuliān thoân téng lóng ē chiàusiông chhamka. Chitê hêngtōng sī inūi Tiongkok tī Sinkiang chhîsiok chìnhêng chióngcho̍k bia̍tchoa̍t kah hoán jînlūi chōehêng. Bíkok sī giâ Olympic chengsîn tējī kah tēla̍k tiám só͘ the̍h ê "îhō͘ jînsèng chungiâm kah jînkoân" chit ki tōakî teh kóng ōe. Tiongkok gōakau pō͘ hoatgiânjîn Tiō Li̍pkiàn kóng, Tionghong tùi Bíhong ê kítōng piáusī "kiônglia̍t putboán, kiankoat hoántùi, íkeng hiòng Bíhong thêchhut giâmchiàⁿ kausia̍p, Bíhong nāsī chi̍t lâng hoān chènglâng, Tionghong ittēng ē chháichhú kiankoat hoánchè ê chhòsi."

　　 Bíkok khui chhut tēit chhèng liáuāu, "Gō͘gán Liânbêng" kokka — Niúselân, Òchiu, Canada, Engkok lóng chóng tòe Bíkok ê khapō͘, beh chháichhú gōakau téchè Pa̍kkiaⁿ Tangò . Tēitê chhutsiaⁿ ê sī Niúselân, piáusī bē phài koaⁿoân chhutse̍k, kanta kiôngtiāu kah e̍kchêng khóliōng iúkoan. Chiok hóchhiò·ê sī, Tiongkok koaⁿhong soah kóng,"kinpún bô iauchhiáⁿ lín lâi! "Mē kóng chiahê kokka sī teh chèngtī chháchoh, chū choh tochêng. Sīmchì koaⁿ pò 《 Khoânkiû Sîpò 》 chóngpianchi̍p Ô͘ Sekchìn khí phùibīn kóng, Bíkok soanpò͘ koaⁿoân lóng bô beh chhutse̍k Pakkiaⁿ Tangòhōe , haha, Tiongkok lâng kóng, lán káⁿ ū hihán in lâi?

　　 Téchè Òūnhōe pun choh saⁿ kip, siōng giâmtiōng·ê sī choânbīn téchè, siōng 1980 nî So͘liântī Bo̍ksukho kípān ê hākùi Òūnhōe, Bíkok tio̍h sī kīchoa̍t phài chhut ūntōnggoân chham isi, í khònggī So͘liân ji̍p chhim Ahùhān. Tējī kip sī kengchè téchè, suijiân ū phài ūntōnggoân chhamsài, tānsī bô beh kah chúpānkok ê sionggia̍p kikò͘ chìnhêng ha̍pchok, mā bô choánpò͘ chúpānkok ê tiānsītâi chiatbo̍k. Siōng kài khin ê tio̍h sī Bíkok chit piàn chháichhú ê gōakau téchè. Bíkok chènghú ê khóliōng sī, Òūnhōe múi sì nî chiah pān chi̍t piàn, chin chē ūntōnggoân tī i ê senggâi lāi kanta ū ke̍kchió ê kihōe ētàng chhamú Òūnhōe. Putchún ūntōnggoân chhamka m̄nā ē kā goânpún ū khólêng tittio̍h chióngpâi ê kihōe pe̍hpe̍h niū hō͘ pa̍t kok ê ūntōnggoân, chènghú mā chin ū khólêng hông mē kóng sī ûipōe ūntōng chengsîn, chèngtī kanū ūntōng. Inūi sī siōng khin ê téchè, bo̍kkoài Bíkok chêng kokbūkheng Phôngphéo（Meke Pompeo）ē mē kóng chit chióng téchè ia̍h bē thiàⁿ ia̍h bē chiūⁿ, tiantò sī kakī sitkhì li̍ptiûⁿ. Kanta ' gōakau téchè’ kinpún bô kàu la̍t! Τiongkiōng chèngkoân ná ū teh kiaⁿ lí siáⁿmi̍h gōakau téchè, inūi kàu lō͘bé písài iûgoân sī chiàusiông chìnhêng, Pakkiaⁿ kāngkhoán ē sái kakī kóng sī bānpang lâi tiâu, chiàusiông chútō sènglī. Pàiteng engkai ngē (ngē) khílâi, chiàⁿbīn kah Τiongkiōng Òūn tùi siah! Téchè pakkiaⁿ Tangò .

　　 Tiongkok m̄nā ū nn̄g chheng gōa lia̍p huitôaⁿ chng hiòng Tâioân, bô hòngkhì búle̍k káihòng Tâioân, Tâioân lâng Lí Bêngtiat khì Tiongkok sûisî sitchong, hông lia̍hkhì phòaⁿ hêng koaiⁿkaⁿ, chōe miâ sī i tī Tâioân hoān tianho̍k (Tiongkok) kokka chèngkoân chōe, Tiongkok sûipiān kóng lán ê Hêngchèngīⁿtiúⁿ So͘ Chinchhiong, Li̍phoatīⁿtiúⁿ Iû Sekkhun, gōakaupō͘tiúⁿ Gô͘ Chiausiat sī "Tâito̍k bânkò͘ hūnchú", jîchhiáⁿ chhiàngsiaⁿ beh tùi in saⁿê lâng chháichhú "têngkài" chhòsi. Káihòngkun kunki ta̍k kang poelâi lán ê Huihâng Sekpia̍tkhu jiáuloān. Beh ánchóaⁿ téchè Pakkiaⁿ Tangò , lán Hú káⁿ ēsái bô chhut siaⁿ? (211210)


Olínphíkhù chúgī chengsîn tējī kah tēla̍k tiám thêki̍p îhō͘ jînsèng chungiâm ki̍p jînkoân, put chò jīmhô khîsī ki̍p chhapia̍t thāigū, tānsī Τiongkiōng to̍kchhâi kiâⁿkèng tùi Sechông, Sinkiong kah Tiongkok kénglāi îkoân lu̍tsu ê chhimhāi, tùi jînkoân ūntōng ki̍p Hiangkáng ê chhimhāi, íki̍p tùi Tâioân ê uihia̍p, kipún siōng kai kah Òūn chengsîn pōetō jîtî sio tútak,


Pe̍hōejīpán/白話字版

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Téchè Pakkiaⁿ Tangò , lán chènghú káⁿ ē sái bô chhut siaⁿ?

　　 Cha̍pjīgoe̍h chhela̍k, Bíkok Pe̍kkiong chiamtùi mênî beh tī Pakkiaⁿ kíhêng ê tangkùi Òūnhōe. Soanpò͘ beh chháichhú gōakau téchè , iā tio̍hsī bô phài jīmhô gōakau ah sī koaⁿhong tāipiáu chhamka, tānsī Bíkok Tangò tāipiáutūi ê soánchhiú, kàuliān thoân téng lóng ē chiàusiông chhamka. Chitê hêngtōng sī inūi Tiongkok tī Sinkiang chhîsiok chìnhêng chióngcho̍k bia̍tchoa̍t kah hoán jînlūi chōehêng. Bíkok sī giâ Olympic chengsîn tē jī kah tē la̍k tiám só͘ the̍h ê "îhō͘ jînsèng chungiâm kah jînkoân" chit ki tōakî teh kóng ōe. Tiongkok gōakau pō͘ hoatgiânjîn Tiō Li̍pkiàn kóng, Tionghong tùi Bíhong ê kítōng piáusī "kiônglia̍t putboán, kiankoat hoántùi, íkeng hiòng Bíhong thêchhut giâmchiàⁿ kausia̍p, Bíhong nāsī chi̍t lâng hoān chènglâng, Tionghong ittēng ē chháichhú kiankoat hoánchè ê chhòsi."

　　 Bíkok khui chhut tē it chhèng liáuāu, "Gō͘gán Liânbêng" kokka — Niúselân, Òchiu, Canada, Engkok lóng chóng tòe Bíkok ê khapō͘, beh chháichhú gōakau téchè Pa̍kkiaⁿ Tangò . Tē itê chhutsiaⁿ ê sī Niúselân, piáusī bē phài koaⁿoân chhutse̍k, kanta kiôngtiāu kah e̍kchêng khóliōng iúkoan. Chiok hóchhiò ê sī, Tiongkok koaⁿhong soah kóng,"kinpún bô iauchhiáⁿ lín lâi! "Mē kóng chiahê kokka sī teh chèngtī chháchoh, chū choh tochêng. Sīmchì koaⁿ pò 《 Khoânkiû Sîpò 》 chóngpianchi̍p Ô͘ Sekchìn khí phùibīn kóng, Bíkok soanpò͘ koaⁿoân lóng bô beh chhutse̍k Pakkiaⁿ Tangòhōe , haha, Tiongkok lâng kóng, lán káⁿ ū hihán in lâi?

　　 Téchè Òūnhōe pun choh saⁿ kip, siōng giâmtiōng ê sī choânbīn téchè, siōng 1980 nî So͘liântī Bo̍ksukho kípān ê hākùi Òūnhōe, Bíkok tio̍h sī kīchoa̍t phài chhut ūntōnggoân chham isi, í khònggī So͘liân ji̍p chhim Ahùhān. Tē jī kip sī kengchè téchè, suijiân ū phài ūntōnggoân chhamsài, tānsī bô beh kah chúpānkok ê sionggia̍p kikò͘ chìnhêng ha̍pchok, mā bô choánpò͘ chúpānkok ê tiānsītâi chiatbo̍k. Siōng kài khin ê tio̍h sī Bíkok chit piàn chháichhú ê gōakau téchè. Bíkok chènghú ê khóliōng sī, Òūnhōe múi sì nî chiah pān chi̍t piàn, chin chē ūntōnggoân tī i ê senggâi lāi kanta ū ke̍kchió ê kihōe ē tàng chhamú Òūnhōe. Putchún ūntōnggoân chhamka m̄ nā ē kā goânpún ū khólêng tit tio̍h chióngpâi ê kihōe pe̍hpe̍h niū hō͘ pa̍t kok ê ūntōnggoân, chènghú mā chin ū khólêng hông mē kóng sī ûipōe ūntōng chengsîn, chèngtī kanū ūntōng. Inūi sī siōng khin ê téchè, bo̍kkoài Bíkok chêng kokbūkheng Phôngphéo（Meke Pompeo）ē mē kóng chit chióng téchè ia̍h bē thiàⁿ ia̍h bē chiūⁿ, tiantò sī kakī sitkhì li̍ptiûⁿ. Kanta ' gōakau téchè’ kinpún bô kàu la̍t! Τiongkiōng chèngkoân ná ū teh kiaⁿ lí siáⁿmi̍h gōakau téchè, inūi kàu lō͘bé písài iûgoân sī chiàusiông chìnhêng, Pakkiaⁿ kāngkhoán ē sái kakī kóng sī bānpang lâi tiâu, chiàusiông chútō sènglī. Pàiteng engkai ngē (ngē) khílâi, chiàⁿbīn kah Τiongkiōng Òūn tùi siah! Téchè pakkiaⁿ Tangò .

　　 Tiongkok m̄ nā ū nn̄g chheng gōa lia̍p huitôaⁿ chng hiòng Tâioân, bô hòngkhì búle̍k káihòng Tâioân, Tâioân lâng Lí Bêngtiat khì Tiongkok sûisî sitchong, hông lia̍hkhì phòaⁿ hêng koaiⁿkaⁿ, chōe miâ sī i tī Tâioân hoān tianho̍k (Tiongkok) kokka chèngkoân chōe, Tiongkok sûipiān kóng lán ê Hêngchèngīⁿtiúⁿ So͘ Chinchhiong, Li̍phoatīⁿtiúⁿ Iû Sekkhun, gōakaupō͘tiúⁿ Gô͘ Chiausiat sī "Tâito̍k bânkò͘ hūnchú", jîchhiáⁿ chhiàngsiaⁿ beh tùi in saⁿê lâng chháichhú "têngkài" chhòsi. Káihòngkun kunki ta̍k kang poelâi lán ê Huihâng Sekpia̍tkhu jiáuloān. Beh ánchóaⁿ téchè Pakkiaⁿ Tangò , lán Hú káⁿ ē sái bô chhut siaⁿ? (211210)




Olínphíkhù chúgī chengsîn tē jī kah tē la̍k tiám thêki̍p îhō͘ jînsèng chungiâm ki̍p jînkoân, put chò jīmhô khîsī ki̍p chhapia̍t thāigū, tānsī Τiongkiōng to̍kchhâi kiâⁿkèng tùi Sechông, Sinkiong kah Tiongkok kénglāi îkoân lu̍tsu ê chhimhāi, tùi jînkoân ūntōng ki̍p Hiangkáng ê chhimhāi, íki̍p tùi Tâioân ê uihia̍p, kipún siōng kai kah Òūn chengsîn pōetō jîtî sio tútak,




　　十二月初六，美國白宮針對明年behtī北京舉行ê冬季奧運會。宣佈beh採取外交抵制，也tio̍h是無派任何外交ah 是官方代表參加，但是美國冬奧代表隊ê選手、教練團等lóngē照常參加。Chitê行動是因為中國tī新疆持續進行種族滅絕kah反人類罪行。美國是giâ Olympic精神第二kah第六點所提ê「維護人性尊嚴kah人權」chit枝大旗teh講話。中國外交部發言人趙立堅講，中方對美方ê舉動表示「強烈不滿、堅決反對，已經向美方提出嚴正交涉，美方若是一人犯眾人，中方一定ē採取堅決反制ê措施。」

　　美國開出第一銃了後，「五眼聯盟」國家—紐西蘭、澳洲、加拿大、英國lóng總tòe美國ê腳步，beh採取外交抵制北京冬奧。第一個出聲ê是紐西蘭，表示bē派官員出席，kanta 強調kah疫情考量有關。足好笑ê是，中國官方soah 講：「根本無邀請lín來！」罵講chiahê國家是teh政治炒作、自作多情。甚至官報《環球時報》總編輯胡錫進起屁面講：美國宣布官員lóng無beh出席北京冬奧會，哈哈，中國人講，咱敢有稀罕in來？

　　抵制奧運會分作三級，上嚴重ê是全面抵制，像1980年蘇聯tī莫斯 科舉辦ê夏季奧運會，美國tio̍h是拒絕派出運動員參賽，以抗議蘇聯入侵阿富汗。第二級是經濟抵制，雖然有派運動員參賽，但是無beh kah主辦國ê商業機構進行合作，mā無轉播主辦國ê電視台節目。上kài輕êtio̍h是美國chit遍採取ê外交抵制。美國政府ê考量是，奧運會每四年才辦一遍，真chē運動員tī伊ê生涯內kanta 有極少ê機會ē tàng參與奧運會。不准運動員參加m̄ nāēkā原本有可能得tio̍h獎牌ê機會白白讓hō͘別國ê運動員，政府mā真有可能hông罵講是違背運動精神，政治干預運動。因為是上輕ê抵制，莫怪美國前國務卿Phôngphéo（Mike Pompeo）ē罵講chit種抵制亦bē疼亦bē chiūⁿ，顚倒是家己失去立場。Kanta 『外交抵制』根本無夠力！中共政權ná有teh驚你啥物外交抵制，因為到路尾比賽猶原是照常進行，北京仝款ē使家己講是萬邦來朝、照常主導勝利。拜登應該硬（ngē）起來，正面kah中共奧運對siah！抵制北京冬奧。

　　中國m̄ nā有兩千外粒飛彈裝向台灣，無放棄武力解放台灣，台灣人李明哲去中國隨時失踨、hông掠去判刑關監，罪名是伊tī台灣犯顛覆（中國）國家政權罪，中國隨便講咱ê行政院長蘇貞昌、立法院長游錫堃、外交部長吳釗燮是「台獨頑固分子」，而且唱聲beh對in三個人採取「懲戒」措施。解放軍軍機ta̍k工飛來咱ê飛航識別區擾亂。Beh按怎抵制北京冬奧，咱府敢ē使無出聲？ (211210)




奧林匹克主義精神第二及第六點提及維護人性尊嚴和人權，不做任何歧視和差別待遇，但是中共獨裁行徑對西藏、新疆及中國境內維權律師ê侵害，對人權運動和香港ê侵害，以及對台灣ê威脅，基本上皆與奧運精神背道而馳相牴觸，