《綠色短評》

 | | | 轉寄

中國beh koh thǹg褲圍海！？

作者 李南衡, ChoânTâijī/全台字 by Chng Hūiphêng 2022.07.03

Choânbîn Tâioânjī pán/全民台灣字版簡稱ChoânTâiJī

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Tiongkok beh koh thǹgkhò͘ ûi hái!?

Tiongkok itti̍t kóng i kinkì kó͘chá ê "káu tōaⁿ sòaⁿ" ūi chún, kóng Huilu̍tpin, Málâisea, Bûnlâi kah Oa̍tlâm téng lâmhái kok kok ê pō͘hūn niáhái kah choansio̍k kengchè khu kah konghái, lóng sī in ê. Lán chhiò Tiongkok sī thǹg khò͘ ûi hái. Huilu̍tpin jīnûi kīnnî lâi Tiongkok íkeng ûihoán 《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhoat Kongiok 》, hiòng Tiōngchhâi Hoattêng thêchhut iaukiû tiōngchhâi, 2016 nî chhitgoe̍h cha̍pjī, Tiōngchhâi Hoattêng chhâitēng tī《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhoat Kongiok 》 ēbīn Tiongkok tùi lâmhái chūjiân chugoân bô hióngū "káu tōaⁿ sòaⁿ" ê le̍ksúsèng khoânlī. Tiongkok kīchoa̍t chiapsiū tiōngchhâi.

　　 La̍kgoe̍h cha̍psaⁿ, Tiongkok gōakaupō͘ hoatgiânjîn Ong Bûnpin, tī lēhêng kìchiáhōe kóng, Tâioân sī Tiongkok léngthó͘ putkhó hunkoah ê chi̍tpō͘hūn, Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi iok 70 háilí, siōng khoah ê só͘chāi iok 220 háilí. Kinkì 《 Liânha̍pkok Háṳûⁿhoat Kongiok 》kah Tiongkok koklāihoat, Tiongkok tùi Tâioân Háikiap hióngū chúkoân khoânlī kah koánhatkoân. Ong Bûnpin kóng, 《 Kokchè Háṳûⁿhoat 》 téngbīn kinpún bô kokchè chúie̍k ê kónghoat, iúkoan kokka kóng Tâioân Háikiap sī kokchè chúie̍k, sī ūitio̍h beh chhauchhiòng sia̍p tâi būntê, uihia̍p Tiongkok chúkoân anchoân só͘ chèchō chhutlâi ê chiàkháu, Tionghng tùi chittiám kiankoat hoántùi.

Ong Bûnpin kóng,"《 Kokchè Háṳûⁿhoat 》 téngbīn siōng kinpún bô kokchè chúie̍k ê kónghoat", thiaⁿ khílâi náchhiūⁿ bô m̄tio̍h, tānsī i sī tèⁿ chheⁿ, ta̍kê lóng chaiiáⁿ "kokchè chúie̍k" tio̍h sī "konghái" hui chèngsek ê iōnggí. Hó, lán kóng "konghái". Lán kok thâuchi̍t jīm chù “WTO” tāisài Gân Khèngchiuⁿ piáusī, kinkì 1982 nî Liânha̍pkok só͘ tēngê《 Háṳûⁿ Hoat Kongiok 》 lāṳông chengsîn, lénghái ígōa ê hái=e̍k lóngchóng sio̍k "konghái". "Lénghái" sī siáⁿ ? Lénghái sī chí ùi háihōaⁿ kisòaⁿ sǹgkhí 12 háilí lāi ê háie̍k. Kai Kongiok goânchek siōng paukoat kunkàm chāilāi ê gōakok chûnchiah lóng ēsái tī iânhōaⁿkok ê lénghái "bôhāi thongkòe". Nā chiàu ánne, óa Tiongkok lio̍ktē 12 háilí lāi ê háie̍k, kah óa Tâioân 12 háilí lāi ê háie̍k ígōa ê Tâioân Háikiap, lóngchóng sī "kong hái ". Ánne lán tio̍h chai, Tâioân Háikiap tōapō͘hūn sī sio̍k "konghái". Kokchèhoat "kong hái" ê kipún chengsîn sī "konghái chūiû", tio̍h sī kóng "konghái" sī bô chúlâng ê mi̍hkiāⁿ, ta̍k kok ê jīmhô chûnchiah lóng ēsái chūiû hânghêng, bētàng ēng jīmhô honghoat hôngchí á·sī chó͘tòng konghái ê súiōngkoân.

　　 Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi iok 70 háilí, siōng khoah ê só͘chāi iok 220 háilí. Iā tio̍h sī kóng Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi ū 58 háilí kah Tiongkok bô koanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, 46 háilí sī "konghái"; Tâioân Háikiap siōng khoah ê só͘chāi ū 208 háilí kah Tiongkok bô koanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, ū 196 háilí sī "kong hái". Kantaⁿ í chòekīn saⁿ nî lâi kóng, Bíkok kunkàm thongkòe Tâioân Háikiap kahná teh kiâⁿ chàukha, 2020 nî 13 piàn. Kīn 14 nî lâi siōng chē ê chi̍t nî, 2021 nî pêngkin múi kògoe̍h ū chi̍t piàn, 2022 nî kàu la̍kgoe̍h cha̍pchhit ji̍t ûichí chíū 3 piàn, Bíkok bêngbêng teh piáusī, Tâioân Háikiap sī konghái, jīmhô kokka ê jīmhô chûnchiah lóng ū tī chia hânghêng ê chūiû. Tiongkok kóng "tùi Tâioân Háikiap hióngū chúkoân khoânlī kah koánhatkoân." Chinchiàⁿ m̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi?

Tiongkok ánne kóng, m̄ sī beh koh thǹg khò͘ ûi hái, bô sī siáⁿ? (220624)

Pe̍hōejīpán/白話字版

《 Le̍ksek toánphêng 》 Lí Lâmhêng

Tiongkok beh koh thǹgkhò͘ ûi hái!?

Tiongkok itti̍t kóng i kinkì kó͘chá ê "káu tōaⁿ sòaⁿ" ūi chún, kóng Huilu̍tpin, Málâisea, Bûnlâi kah Oa̍tlâm téng lâmhái kok kok ê pō͘hūn niáhái kah choansio̍k kengchè khu kah konghái, lóng sī in ê. Lán chhiò Tiongkok sī thǹg khò͘ ûi hái. Huilu̍tpin jīnûi kīnnî lâi Tiongkok íkeng ûihoán 《 Liânha̍pkok Háiiûⁿhoat Kongiok 》, hiòng Tiōngchhâi Hoattêng thêchhut iaukiû tiōngchhâi, 2016 nî chhitgoe̍h cha̍pjī, Tiōngchhâi Hoattêng chhâitēng tī《 Liânha̍pkok Háiiûⁿhoat Kongiok 》 ē bīn Tiongkok tùi lâmhái chūjiân chugoân bô hióngū "káu tōaⁿ sòaⁿ" ê le̍ksúsèng khoânlī. Tiongkok kīchoa̍t chiapsiū tiōngchhâi.

　　 La̍kgoe̍h cha̍psaⁿ, Tiongkok gōakaupō͘ hoatgiânjîn Ong Bûnpin, tī lē hêng kìchiáhōe kóng, Tâioân sī Tiongkok léngthó͘ putkhó hunkoah ê chi̍tpō͘hūn, Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi iok 70 háilí, siōng khoah ê só͘chāi iok 220 háilí. Kinkì 《 Liânha̍pkok Háiiûⁿhoat Kongiok 》kah Tiongkok koklāihoat, Tiongkok tùi Tâioân Háikiap hióngū chúkoân khoânlī kah koánhatkoân. Ong Bûnpin kóng, 《 Kokchè Háiiûⁿhoat 》 téngbīn kinpún bô kokchè chúie̍k ê kónghoat, iúkoan kokka kóng Tâioân Háikiap sī kokchè chúie̍k, sī ūi tio̍h beh chhauchhiòng sia̍p tâi būntê, uihia̍p Tiongkok chúkoân anchoân só͘ chèchō chhutlâi ê chiàkháu, Tionghng tùi chittiám kiankoat hoántùi.

Ong Bûnpin kóng,"《 Kokchè Háiiûⁿhoat 》 téngbīn siōng kinpún bô kokchè chúie̍k ê kónghoat", thiaⁿ khílâi náchhiūⁿ bô m̄ tio̍h, tānsī i sī tèⁿ chheⁿ, ta̍kê lóng chaiiáⁿ "kokchè chúie̍k" tio̍h sī "konghái" hui chèngsek ê iōnggí. Hó, lán kóng "konghái". Lán kok thâuchi̍t jīm chù “WTO” tāisài Gân Khèngchiuⁿ piáusī, kinkì 1982 nî Liânha̍pkok só͘ tēngê《 Háiiûⁿ Hoat Kongiok 》 lāiiông chengsîn, lénghái ígōa ê hái=e̍k lóngchóng sio̍k "konghái". "Lénghái" sī siáⁿ ? Lénghái sī chí ùi háihōaⁿ kisòaⁿ sǹgkhí 12 háilí lāi ê háie̍k. Kai Kongiok goânchek siōng paukoat kunkàm chāilāi ê gōakok chûnchiah lóng ē sái tī iânhōaⁿkok ê lénghái "bôhāi thongkòe". Nā chiàu ánne, óa Tiongkok lio̍ktē 12 háilí lāi ê háie̍k, kah óa Tâioân 12 háilí lāi ê háie̍k ígōa ê Tâioân Háikiap, lóngchóng sī "kong hái ". Ánne lán tio̍h chai, Tâioân Háikiap tōapō͘hūn sī sio̍k "konghái". Kokchèhoat "kong hái" ê kipún chengsîn sī "konghái chūiû", tio̍h sī kóng "konghái" sī bô chúlâng ê mi̍hkiāⁿ, ta̍k kok ê jīmhô chûnchiah lóng ē sái chūiû hânghêng, bē tàng ēng jīmhô honghoat hôngchí á sī chó͘tòng konghái ê súiōngkoân.

　　 Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi iok 70 háilí, siōng khoah ê só͘chāi iok 220 háilí. Iā tio̍h sī kóng Tâioân Háikiap siōng e̍h ê só͘chāi ū 58 háilí kah Tiongkok bô koanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, 46 háilí sī "konghái"; Tâioân Háikiap siōng khoah ê só͘chāi ū 208 háilí kah Tiongkok bô koanhē, lāité ū 12 háilí sī Tâioân ê lénghái, ū 196 háilí sī "kong hái". Kantaⁿ í chòekīn saⁿ nî lâi kóng, Bíkok kunkàm thongkòe Tâioân Háikiap kahná teh kiâⁿ chàukha, 2020 nî 13 piàn. Kīn 14 nî lâi siōng chē ê chi̍t nî, 2021 nî pêngkin múi kògoe̍h ū chi̍t piàn, 2022 nî kàu la̍kgoe̍h cha̍pchhit ji̍t ûichí chíū 3 piàn, Bíkok bêngbêng teh piáusī, Tâioân Háikiap sī konghái, jīmhô kokka ê jīmhô chûnchiah lóng ū tī chia hânghêng ê chūiû. Tiongkok kóng "tùi Tâioân Háikiap hióngū chúkoân khoânlī kah koánhatkoân." Chinchiàⁿ m̄ kiaⁿ chhiò phòa lâng ê chhùi?

Tiongkok ánne kóng, m̄ sī beh koh thǹg khò͘ ûi hái, bô sī siáⁿ? (220624)


中國一直講i根據古早ê「九段線」為準，講菲律賓、馬來西亞、汶萊kah越南等南海各國ê部分領海kah專屬經濟區kah公海，lóng是inê。咱笑中國是thǹg褲圍海。菲律賓認為近年來中國已經違反《聯合國海洋法公約》，向仲裁法庭提出要求仲裁，2016年七月十二，仲裁法庭裁定tī《聯合國海洋法公約》下面中國對南海自然資源無享有「九段線」ê歷史性權利。中國拒絕接受仲裁。

　　六月十三，中國外交部發言人汪文斌，tī例行記者會講，台灣是中國領土不可分割ê一部分，台灣海峽上狹（e̍h）ê所在約70海里，上khoahê所在約220海里。根據《聯合國海洋法公約》kah中國國內法，中國對台灣海峽享有主權權利kah管轄權。汪文斌講，《國際海洋法》頂面根本無國際水域ê講法，有關國家講台灣海峽是國際水域，是為tio̍h beh操縱涉台問題，威脅中國主權安全所製造出來ê藉口，中方對chit點堅決反對。

汪文斌講，「《國際海洋法》頂面上根本無國際水域ê講法」，聽起來ná像無m̄ tio̍h，但是伊是tèⁿ青，ta̍k个lóng知影「國際水域」tio̍h是「公海」非正式ê用語。好，咱講「公海」。咱國頭一任駐“WTO”大使顏慶章表示，根據1982年聯合國所訂ê《海洋法公約》內容精神，領海以外ê海域lóng總屬「公海」。「領海」是啥？領海是指ùi海岸基線算起12海浬內ê海域。該公約原則上包括軍艦在內ê外國船隻lóngē sái tī沿岸國ê領海「無害通過」。若照按呢，倚中國陸地12海里內ê海域，kah倚台灣12海里內ê海域以外ê台灣海峽，lóng總是「公海」。按呢咱tio̍h知，台灣海峽大部分是屬「公海」。國際法「公海」ê基本精神是「公海自由」，tio̍h是講「公海」是無主人ê物件，ta̍k國ê任何船隻lóngē sái自由航行，bē tàng用任何方法防止á是阻擋公海ê使用權。

　　台灣海峽上狹（e̍h）ê所在約70海里，上khoah ê所在約220海里。也tio̍h是講台灣海峽上狹（e̍h）ê所在有58海里kah中國無關係，內底有12海里是台灣ê領海、46海里是「公海」；台灣海峽上khoah ê所在有208海里kah中國無關係，內底有12海里是台灣ê領海，有196海里是「公海」。Kantaⁿ以最近三年來講，美國軍艦通過台灣海峽kahná teh行灶腳：2020年13遍。近14年來上chēê一年，2021年平均每個月有一遍，2022年到六月十七日為止只有3遍，美國明明teh表示，台灣海峽是公海，任何國家ê任何船隻lóng有tīchia航行ê自由。中國講「對台灣海峽享有主權權利kah管轄權。」真正m̄驚笑破人ê嘴？

中國ánne講，m̄是beh kohthǹg褲圍海，無是啥？ (220624)