《《平民ê基督傳》》 |
![]() ![]() ![]() |
TĒ3 chiuⁿ PŌEGE̍KCHIÁ
Chhinchhiūⁿ ánni, I chòeāu līkhui Sèng tiān, hitsî I si̍tchāi ū soankò I púnsin ê sí. I tī chèng hōechiòng ê koánlíchiá, só͘ í in nāsī pàng kùchāi I, in tiāⁿtio̍h sī bô koh ū bīn thang kìⁿ Êlúsalém ê lâng. Chittia̍p khòaⁿ sī I tio̍h hângho̍k, ásī in tio̍h tútio̍h sitpāi.
Hit àm, I ū kap I ê ha̍kseng saⁿkap hiohkhùn, hitsî ha̍kseng tiong ū chi̍t ê bô khòaⁿkìⁿ. Kàuhōe ê chítōchiá ū tiàuchi̍p kínkip ê hōegī. In teh phahsǹg, iàukín tio̍h siat hoattō͘ thang liâmpiⁿ tìnchēng chit ê Nachalia̍t ê Iésu. Chóngsī taⁿ beh ànchóaⁿ? Hitsî chèng pehsìⁿ ê sim ū chin kankhó͘. In sī íkeng sitbāng, khòaⁿkìⁿ hit ê anhiohji̍t ê hênglia̍t lóng bô siⁿkhí símmi̍h sū. Iā in ê jia̍tsêng to íkeng teh léngkhì lah. Ūê lâng sòa chiāmchiām siⁿkhí hoántùi ê sim. chóngsī tī chèng pehsìⁿ ê tiongkan, Iésu mā iáukú sī ū tōa ê kámtōng la̍t tī·leh. Só͘í siatsú ài beh lia̍h I, sī tekkhak tio̍h "tng pehsìⁿ bô tī·leh ê sî," Tī hit ê iôchoah ê chi̍t chiukan, mî kah ji̍t chèng pehsìⁿ putsî to tī i ê sinpiⁿ. Só͘í tekkhak tio̍h thènghāu kàu chèng pehsìⁿ lóng tńgkhì liáu chiah thang lia̍h I. In tekkhak tio̍h thènghāu, tio̍h khòaⁿ ū símmi̍h hó ê kihōe chiah káⁿ lia̍h I.
Hit ê kihōe si̍tchāi sī ū pôaⁿkòe in só͘ teh siūⁿ ê, ū chámjiân ithoat pekóa lah. Tī hit ê goe̍hkng mî, ū chi̍t ê lâng bâiho̍k tī gōabīn chhiūńg ê só͘chāi, iā kò͘siú ê gêia̍h ū khòaⁿtio̍h, chiū kiò i lâi mn̄g i ê sūchêng. I chiū tùi hit ê chheia̍h kóng, "Chhiáⁿ chhōa góa ji̍plâi kìⁿ konghōe, chiūsī ūitio̍h Nachalia̍t ê Iésu ê sū lah."
Chhinchhiūⁿ ánni, chit ê pōege̍kchiá ū ji̍pkhì khiā tī hiah ê kiōngbô͘chiá ê bīnchêng. Che sī bô ànsǹg ê hóūn. I sī Iésu chhinbi̍t ê pêngiú ê chi̍tê, só͘í i thang bô tiuⁿtî lâi lia̍h I. "In hoaⁿhí, iok beh gûn hō͘ I. I chiū ún i; chiū chhōe kihōe, tng pehsìⁿ bô tī·leh ê sî, chiong Iésu kau in."
Hokimsu tùchiá, ū ēng chit kúi kú ōe lâi kóngkhí jînlūi sú tiong tēit thang chhiⁿkiaⁿ ê pōege̍k ê sū, iā tùi chit ê thang chhiⁿkiaⁿ ê sèkan lâi chèngbêng i sī ū pōe Kitok ê iok, sòa chiâⁿchòe pōege̍kchiá kéchòe sī I ê pêngiú, lâi bōe i ê Siansiⁿ, chiūsī thiàⁿ i ·ê, kàu tī sí.
Lán kám ē thang siūⁿ hit ê intoaⁿ? Lán bat thiaⁿkìⁿ kóng, thamio̍k chiūsī i ê chúiàu ê io̍kbōng, iā i bōe i ê Siansiⁿ lâi hō͘ I tútio̍h hit ê thang kiaⁿhiâⁿ ê sí, sī ūitio̍h ài beh tittio̍h hit saⁿcha̍p ê gûná. Lán khah m̄káⁿ liâmpiⁿ ánni sìn. che thiaⁿliáu sī khah po̍kjio̍k, bô tútú sìchiàⁿ ê chhuilí, Sī bē thang hō͘ lâng chhimsìntit ê. Ūiáⁿ, i sī chin pháiⁿ, sī bē thang hêngiôngtit ê, chóngsī i m̄sī ūitio̍h ài tittio̍h hit kúi cha̍p gûn ê siūiū, chiah chòe hit khoán bē hêngiông tit ê khóò͘ⁿ sū, iā si̍tchāi tī āulâi, i ū chiong só͘ siūiū hit ê gûná, tngbīn koh tìmhêng hit ê hō͘ i ·ê. Só͘í chiàu khòaⁿ chit hō chhuilí, sī bô símmi̍h hôha̍p tī i ê sūsi̍t kap i ê lângkhoán.
Chit ê lâng m̄sī kanta chuchu teh siūⁿ beh chîⁿ ê lâng, i sī chámjiân khah tōa ê jînbu̍t. Saⁿ nî chêng, i sī chi̍t ê chhangmiâ koh kèngkhiân ê siàuliân ê Ιûthài lâng, simlāi ū koansim tī in ê chongkàu, íki̍p Mesíiah ê hibōng. Kàu ū chi̍t ji̍t, i ū lâi chhōe Nachalia̍t ê Iésu, iā nn̄g lâng tāike ū chámjiân saⁿ hèngbī ê só͘chāi tī·leh. Nā m̄sī ánni, chiū Iésu úntàng bô beh kéngtiàu i lâi ji̍p tī sùtô͘ ê panlia̍t, iā Iûtāi úntàng mā bô beh èng I ê kéngtiàu. Tī hit kúi miâ sìkòe kiâⁿ ê soatkàuchiá, úntàng sī bô ū lōa chē chîⁿ thang hō͘ i thauthe̍h, ē thang giú i ê sim. Iûtāi iûgoân sī chhinchhiūⁿ kîû ê sùtô͘ chi̍tpoaⁿ, ū pàngsak i ê itchhè lâi tè I, liân "I ê ha̍kseng chēchē thèkhì, bô koh kap I kiâⁿ," hitsî i to iáu koh chiapsòa teh kuntè I. Chit ê Iûtāi to m̄sī símmi̍h te̍kpia̍t kîkoài ê jînbu̍t, I sī kap lán siāng khoán. I chámjiân ū khólêngsèng thang pìⁿchiâⁿ hó. Putkò i iûgoân sī ū khólêngsèng ē pìⁿchiâⁿ pháiⁿ. Lán m̄sī ài beh sóechheng i ê miâsiaⁿ, putkò sī ài sìchiàⁿ lâi liáukái i nātiāⁿ.
Bô giâugî, i sī chi̍t ê thamio̍k ê lâng, chóngsī m̄sī kanta ūitio̍h ánni, chiū thang soatbêng i lâi chòe hit chân khóò͘ⁿ sū. Chittia̍p lán thang kóng, i ê iásim, chiūsī i simlāi sī ū ê chúiàu ê io̍kbōng, iā chhiáⁿ saⁿkap lâi siūⁿ khòaⁿ ánni kiám bô khah ha̍p tī chit ê kò͘sū. Kátēng lâi kóng, ū ê lâng simlāi ū phāu iásim, iā hit ê iásim nāsī tútio̍h sitbāng, chiū ē siⁿchhut kankhó͘, iā sim ū kankhó͘, tùi Iésu chiū sitlo̍h thiàⁿthàng, koh ittàn sitlo̍h thiàⁿ sim, chiū siⁿchhut oànhūn, nā sī oànhūn ê kiatkio̍k, chiūsī pōege̍k. I khíthâu teh siūⁿ, Iésu sī beh chhutthâu kiànsiat tēbīnchiūⁿ ê ôngkok. Chèng ha̍kseng māsī phahsǹg ánni. I iûgoân sī kap Iâkop, Iôhaneh siāng chi̍tiūⁿ, ū phāu iásim, ài tittio̍h koân ê tōeūi. Iā i ū sitbāng. I sī tittio̍h khah kē ê tēūi. I sī koattoàn bô thang tittio̍h chòe "Iésu só͘ thiàⁿ ê saⁿ lâng tiong ê chi̍tê." Lán thang lâi siūⁿ i ê chênghêng, i sī chi̍t ê ko͘to̍k ê Ιûthài lâng, kap hiah ê Galílaiah ê thoânthé kaupôe liáu, sī bô símmi̍h ōe lo̍h kûn, sīmchì tī Gâilī ê chhù, íki̍p tī piàn iôngmāu ê soaⁿténg, pa̍t ê ha̍kseng ū siū kéng lâi kap I saⁿkap khì, só͘í i ê sim ithoat siⁿkhí oàntò͘, oànhūn ê liāmthâu. Iā ji̍tchí ti̍tti̍t kòekhì, hitsî i só͘ teh himbō͘ ê ôngkok, khòaⁿ liáu sī tāmpo̍h thang giâugî. Iā chiàu khòaⁿ Iésu sī chhinchhiūⁿ bô teh himbō͘; sīmchì sòa bô hoaⁿhí I só͘ ū ê miâsiaⁿ, khòaⁿ chòe bô símmi̍h līek. Chènglâng to lóng beh hû I chòe ông, hitsî I sòa kūcho̍at i. Tùi ánni, Iûtāi úntàng ē siⁿkhí gî sim, chiū bô boánchiok I, sòa sitlo̍h thiàⁿsim. Lán thang liāusióng hit ê kháisoân ê Anhiohji̍t ê hênglia̍t, sī ū koattēng i ê simsu. Hit chákhí chènglâng ū siⁿchhut putchí jia̍tchhiat ê hibōng, iā tāike kongjiân lâi hênglia̍t, piáubêng teksèng ê khìkhài, chêsiaⁿ hoah kóng, "TĪ Chú ê miâ lâi ê Íseklia̍t ông tittio̍h oló!" Chiàu khòaⁿ hit ji̍t ê hêngsè, Iésu sī chíū tio̍h chhun I ê chhiú, lâi boánchiok in ê iásim chiah tio̍h. chóngsī I bô beh ánni, I ū chiong hit ê kihōe lâi pàng hō͘ kèkhì. I ê só͘chòe sī hō͘ in só͘ ū ê jia̍tsêng sòa léngkhì. Iā āulâi I ū ēng giâmhat ê ōe lâi khiànchek Íseklia̍t ê kàuchitchiá, tùi ánni, I ū hòebô I chòeāu ê hó kihōe. Só͘í chiàu Iûtāi teh siūⁿ, i sǹgsī hùiliáu kúinā nî ê ji̍tchí, iā khangkhang bô thang tittio̍h símmi̍h, chiū siⁿkhí oànhūn ê sim, sòa siūkhì chit ê Bōngsióngka, chiūsī hō͘ i sitbāng· ê.
Chūjiân kîû ê ha̍kseng māsī chiū sitbāng nò͘! Chóngsī in bô lóng chū ánni chiū m̄ hoaⁿhí I. In ū sìniōng Iésu. In sī kòjîntek, iáuū thiàⁿ I, iā nāsái Iésu ēthang kap in saⁿkap tiàm, chiū ígōa ê sū sī bô símmi̍h iàukín. Iûtāi sī khah kohiūⁿ ê lâng. Tī kèkhì kúkú kap i ê Siansiⁿ ê tiongkan, íkeng ū siⁿkhí tāmpo̍h ê sū lâi teh chó͘tòng in ê kaupôe. Kiámchhái i ê iásim kap thamio̍k ígōa, tī i ê simlāi iáu ū àmchīⁿ ê chōe tī·leh, kiámchhái sī íkeng ū siⁿkhí símmi̍h, lâi tìkàu hō͘ i ê simsîn húpāi, sòa hō͘ i chhiⁿkiaⁿ, bô siūⁿ ài kūnóa Iésu, chiūsī ē khòaⁿ kàu tī i ê simté ê. Ia̍h ittàn i ê sim ū līkhui Iésu, chiū bô ū símmi̍h khùila̍t thang chó͘chí i ê simsîn bián tìkàu pāihoāi. I ê simsîn ū cháiⁿiūⁿ chi̍tpō͘ chi̍tpō͘ teh pìⁿ pháiⁿ, sòa hângho̍k pháiⁿ ê khùila̍t, tī chit tiongkan ê simlítek ê chōngthài, lán sī bē thang chhiauchhōe hit ê kengkòe ê khoánsit, iā hit ê kiatkio̍k sī chhinchhiūⁿ Hokimsu tùchiá só͘ kóng hit ê thang chhiⁿkiaⁿ ê ōe. "Sattàn ū ji̍p i ê sim."
Hiah ê chhiⁿkiaⁿ ê ha̍kseng sī bô símmi̍h pa̍t mi̍h hoattō͘ thang soatbêng i só͘ chòe ê kiànsiàu sū. In khòaⁿ i sī hō͘ Sattàn ji̍p tī i ê sim, iā ū oànhūn Iésu, só͘í koatì ài hāisí I. I hō͘ Sattàn bêkhì, tōatōa hângho̍k hit ê thang chhiⁿchhìn ê khùila̍t, sòa m̄chai i só͘ ìhiòngê, sī bē thang hêngiôngtit ê khóò͘ⁿ sū.
Kàu tī i ê simba̍k khui, hoánhóe, hitsî lán chiah koh lâi siūⁿ i ê sū.
第三章 背逆者
親像ánne,伊最後離開聖殿,hit時伊實在有宣告伊本身ê死。伊tī眾會眾ê管理者,所以in若是放kùchāi伊,in tiāⁿ tio̍h是無koh有面thang見耶路撒冷ê人。Chit時看是伊tio̍h降服,á是in tio̍h tú tio̍h失敗。
Hit暗,伊有kah伊ê學生做伙歇睏,hit時學生中有一个無看見。教會ê 指導者有召集緊急ê 會議。In teh phah算,要緊tio̍h設法度thang liâmpiⁿ鎮靜chitê拿撒勒 ê耶穌。總是taⁿ beh án怎?Hit時人民眾人 ê心有真艱苦,in是已經失望,看見hitê安息日ê行列lóng無生起啥物事。也in ê熱誠to已經teh冷去lah。有ê人soah漸漸生起反對 ê心,總是tī人民眾人 ê中間,耶穌mā iáukoh是有大ê感動力tī leh。所以設使ài beh掠伊,是的確 tio̍h「當人民無tīleh ê時」,tī hitê搖choah ê一週間,暝kah日,人民眾人不時to tī伊ê身邊。所以的確 tio̍h thèng候到人民眾人lóng tńg去了chiah thang掠伊。In 的確 tio̍h thèng候,tio̍h看有啥物好ê機會chiah敢掠伊。
Hitê機會實在是有pôaⁿ過in所teh想ê,有相當kohkhah逼óa lah。Tī hitê月光暝,有一个人埋伏tī外面樹蔭ê所在,也顧守 ê 衙役有看tio̍h,to̍h叫伊來問伊ê事情。伊to̍h tùi hitê差役講:「請chhōa我入來見公會,to̍h是為tio̍h拿撒勒 ê耶穌ê事lah。」
親像ánne,chitê 背逆者有入去khiā tī hiahê共謀者 ê面前。這是無按算ê好運,伊是耶穌親密 ê朋友ê一个,所以伊thang無tiuⁿtî來掠伊。」In歡喜,約beh銀hō͘伊。伊to̍h允伊;to̍h chhōe 機會,當人民無tīleh ê時,kā耶穌交in。」
福音書著者,有用chit幾句話來講起人類史中第一thang生驚ê背逆ê事,也tùi chitê thang生驚 ê世間,來證明伊是有背基督ê約,soah成做背逆者假做是伊ê朋友,來賣伊ê先生,to̍h是疼伊 ê,到tī死。
咱kám ē thang想hitê因端?咱bat聽見講,貪欲to̍h是伊ê主要ê慾望,也伊賣伊ê先生來hō͘伊tú tio̍h hitê thang驚惶 ê死,是為tio̍h ài beh得tio̍h hit三十个銀á。咱khah m̄敢liâmpiⁿ ánne信。這聽了是khah薄弱,無tútú四正 ê推理,是bē tàng hō͘人深信得 ê。有影,伊是真pháiⁿ,是bē tàng形容得 ê,總是伊m̄是為tio̍h ài得tio̍h hit幾十銀 ê受賄,才做hit款bē 形容得 ê可惡事,也實在tī後來,伊有kā所受誘hitê銀á,當面 koh tìm還hitê hō͘伊ê。所以照看chit種推理,是無啥物和合tī伊ê事實 kah伊ê人款。
Chitê人m̄是kantaⁿtiāⁿtiāⁿteh想beh錢ê人,伊是相當khah大ê人物。三年前,伊是一个聰明koh敬虔ê少年ê偤太人,心內有關心tī in ê宗教,以及彌賽亞ê希望。到有一日,伊有來chhōe拿撒勒 ê耶穌,也兩人大家有相當相興味 ê所在tī leh。若m̄是ánne,to̍h耶穌穩當無beh 揀召伊來入tī使徒ê班列,也猶大穩當mā無beh應伊ê 揀召。Tī hit幾名四界行ê說教者,穩當是無有jōa chē錢thang hō͘伊thauthe̍h,ē thang giú伊ê心。猶大猶原是親像其餘 ê使徒仝款,有放sak伊ê一切來tòe伊,連「伊ê學生chē chē退去,無koh kah伊行」,hit時伊to iáukoh接續teh跟tòe伊。Chitê猶大 to m̄是啥物特別奇怪 ê人物,伊是kah咱siāng款。伊相當有可能性 thang變成好。不過伊猶原是有可能性ōe變成 pháiⁿ。咱m̄是ài beh洗清伊ê名聲,不過是ài四正來了解I niāniā。
無僥疑,伊是一个貪欲ê人,總是m̄是kantaⁿ為tio̍h ánne,to̍h thang說明伊來做hit chân可惡事。Chit時咱thang講,伊ê野心,to̍h是伊心內所有ê主要ê慾望,也請做伙來想看ánne kám無khah合tī chitê故事。假定來講,有ê人心內有抱野心,也hitê野心若是tú tio̍h失望,to̍h會生出艱苦,也心有艱苦,tùi耶穌to̍h失落疼痛,koh一旦失落疼心,to̍h生出怨恨,若是怨恨ê 結局,to̍h是背逆。伊起頭teh想,耶穌是beh出頭建設地面上ê王國。眾學生mā是phah算ánne。伊猶原是kah雅各、約翰siāng一樣,有抱野心,ài得tio̍h高 ê 地位。也伊有失望。伊是得tio̍h khah低ê 地位,伊是決斷bē tàng得tio̍h做「耶穌所疼ê 三人中 ê一个。」咱thang來想伊ê情形,伊是一个孤獨 ê偤太人,kah hiahê加利利ê團體交陪了,是無啥物ē落群,甚至 tī Gâilī ê厝,以及tī變容貌ê山頂,別ê學生有受揀來kah伊做伙去,所以伊ê心kohkhah生起怨妒、怨恨ê 念頭。也日子直直過去,hit時伊所teh欣慕ê王國,看了是淡薄thang僥疑。也照看耶穌是親像無teh欣慕;甚至soah無歡喜伊所有ê名聲,看做無啥物利益。眾人to lóng beh扶伊做王,hit時伊soah拒絕伊。Tùi ánne,猶大穩當ē生起疑心,to̍h無滿足伊,soah失落疼心。咱thang料想 hitê 凱旋 ê安息日ê行列,是有決定伊ê心思。Hit 早起,眾人有生出不止熱切 ê希望,也大家公然來行列,表明得勝 ê氣概,齊聲hoah講:「Τī主ê 名來ê以色列王得tio̍h oló!」照看hit日ê形勢,耶穌是只有tio̍h伸伊ê 手,來滿足in ê野心chiah tio̍h。總是伊無beh ánne,伊有kā hitê 機會來放hō͘ 過去。伊ê所做是hō͘ in所有ê熱誠soah冷去。也後來伊有用嚴轄 ê話來譴責以色列ê教職者,tùi ánne,伊有廢無伊最後ê好機會。所以照猶大 teh想,伊算是費了幾nā年ê日子,也空空bē tàng得tio̍h啥物,to̍h生起怨恨ê心,soah受氣chitê夢想家,to̍h是hō͘伊失望 ê。
自然其餘 ê學生mā是to̍h失望nò͘!總是in無lóng自ánne to̍h m̄歡喜伊,in有信用耶穌。In是個人的,iáu有疼伊,也若sái,耶穌ē thang kah in做伙 tiàm,to̍h以外 ê事是無啥物要緊。猶大是khah koh樣ê人,tī 過去老早 kah伊ê先生ê中間,已經有生起淡薄ê事來teh 阻擋 in ê交陪。Κiámchhái伊ê野心kah貪欲以外,tī伊ê心內iáu有暗中 ê罪 tī leh,hoānsè是已經有生起啥物,來致到hō͘伊ê心神腐敗,soah hō͘伊生驚,無想ài近óa耶穌,to̍h是ē看到tī伊ê心底 ê。亦一旦伊ê心有離開耶穌,to̍h無有啥物氣力thang阻止伊ê心神免致到敗壞。伊ê心神有án怎一步一步teh 變 pháiⁿ,soah 降服pháiⁿ ê氣力,tī chit中間ê心理的ê 狀態,咱是bē tàng chhiauchhōe hitê 經過 ê款式,也hitê 結局是親像福音書著者所講hitê thang生驚ê話」,撒但有入伊ê心。」
Hiahê生驚ê學生是無啥物別物法度thang說明伊所做ê 見笑事,in看伊是hō͘撒但入tī伊ê心,也有怨恨耶穌,所以決意beh害死伊。伊hō͘撒但迷 去,大大降服 hitê thang悽凊ê氣力,soah m̄知伊所意向ê,是bē tàng形容得 ê可惡事。
到tī伊ê心目開,悔改,hit時咱chiah koh來想伊ê事。