《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

TēGō͘ koàn Tē 2 chiuⁿ THÂU PÁI CHHÌGIĀM ÊLÚSALÉM第五卷 第二章頭Pái試驗耶路撒冷

作者 Tâi e̍k:Ko Tekchiong,Siutēng Lîm Chùnio̍k & Chng Hūiphêng 2024.10.06

TĒ2 chiuⁿ THÂU PÁI CHHÌGIĀM ÊLÚSALÉM

Chúāu 28 nî cha̍p ge̍h (Tisri) ê 18 hō. Êlúsalém íkip chiuûi ê hiuⁿsiā, lóng teh khènghō hit nî ê Tahliâuchoeh, ásī kóng, Siukoah ê choeh. Chit ê choehkî sī tī chi̍t nî ê tiongkan, tēit ū kongchhái, khoàilo̍k ê choeh, chiūsī choân kokbîn lóng tio̍h hiohkhùn, bô chòe kang ê choeh. “Lín chèngchhân· ê, tng túá koah ê sî, tio̍h siú choehlé; kàu nîtau, gō͘kak itchīn siu, ia̍h tio̍h siú choehlé,” só͘í ta̍k lâng lóng chiūⁿ khì Êlúsalém hù chit ê kokbîn ê choehkî. Ū kui tōatīn ê kūnchiòng chūchi̍p tī Êlúsalém siâⁿ ê koechhī, chiūsī tùi Tolîhô (Danube) kàu Peklathô (Euphrates), chōechōe kok ê lâng lóng saⁿkap chūchi̍p, koh ū chōechōe thongnî bô chòhóe ê pêngiú lâi tī hia saⁿ kìⁿbīn, saⁿ chhéngan. Chènglâng lóng tio̍h tah chháuliâu lâi khiākhí tī gōakháu, koelō͘ piⁿ, siâⁿchhiûⁿ téng, íki̍p itchhè ê khàngtē, piànpiàn to lóng ū khòaⁿkìⁿ kaná kap phûtô ê chhiⁿchhùi ê kihio̍h só͘ chòe ê chháuliâuá, iā tī ta̍k keng chháuliâuá ê thâuchêng, lóng ū tiàu kúinā pha sêngse̍k ê kéchí tī·leh. Chènglâng lóng khiākhí tī chit hō khoàilo̍k ê liângtêngá lâi teh anhioh, chhinchhiūⁿ chòe lāujia̍t ê khoánsit, lâi siàuliām chásî in ê sianchó͘ tī khòngiá khiākhí tī pò͘pîⁿ ê chêngkéng.

Chhinchhiūⁿ lán hiānkim teh khèngchiok Kiùchú Sèngtān chi̍tpoaⁿ, bô giâugî chit ê choehkî, suijiân ū pauhâm chongkàu ê sìnliām tī·leh, iáukú in sī ū khn̂g chhiánpo̍h ê sim lâi teh khèngchiok. Putkò hit ê chòe tùhiān ê susióng, chiūsī beh kámsiā Siōngtè. Kàuhōe ê chûnchāi sī putchí hiánjiân. Tng hitsî ū gō͘pah ê chèsi, tùi tangsai lâmpak chūchi̍p chiūⁿ lâi hù choeh, thang chiphêng hit ê gîsek. Tī Sèngtiān thongji̍t, lâng sī cha̍t thóngthóng. Chèsi ná teh siōngkeng, gûn ê sàukak ná teh tân, tī hit ê nāujia̍t ê siaⁿim ê tiongkan, koh ū thiaⁿkìⁿ chènglâng teh hoaⁿhí, khoàilo̍k, lâi oló Chú. Bô koh ū pa̍t ê choehkî pí chit ê koh khah ū piáusī in ê chongkàu ê khoàilo̍k ê hongbīn. Tìkàu in ê lia̍ppí ū kóng, “Hoānnā lâng bē bat khòaⁿkìⁿ chit ê chiokhō hōe ·ê, sī m̄bat khoàilo̍k ê ìsù.”

Kiⁿî ê chiokhō hōe, tī chènglâng ê simlāi, ū hâm chi̍t chéng sin ê chhùbī ê kìhō tī·leh. Piáubīn chiūⁿ, chènglâng lóng sī teh khèngchiok, teh khoàilo̍k, koh saⁿkap teh chhéngan, chóng·sī tī hit ê àmbīn, in lóng chimchiok teh siūⁿ, teh kîthāi chi̍t hāng. Tī ta̍k só͘chāi, lâng lóng teh chibú chīchū, kóngkhí Nachalia̍t lâng Iésu ê sū. In m̄káⁿ hiánjiân lâi lūnkhí I ê sū, inūi kiaⁿhiâⁿ chèsi. Tī kòekhì chi̍tnî kú, I ê miâsiaⁿ ū tōa pòiông. Chittia̍p Ιûthài lâng kap Galílaiah lâng, tāike ū hunpêng teh chengpiān I ê sū, ia̍h hiah ê tùi hn̄ghn̄g lâi ê sûnléchiá, lóng teh thiaⁿ chit ê sînbiāu, siàuliân ê sianti lâng ê chōechōe kîīⁿ ê sūsi̍t, chiūsī thiaⁿ kóng, I sī beh ho̍kheng in ê Kūiok sîtāi Mesíiah ê kokbîn ê ǹgbāng.

Ah! Siatsú chit ê ǹgbāng beh sī chhinchhiūⁿ in ê úitāi ê sianti lâng sī teh ǹgbāng ·ê lehè! Khaksi̍t tī chit pái kokbîn ê chūhōe, sī putchí thang chùì ê hó kihōe, thang lâi soanthoân I ê ôngkok. Chóng·sī Íseklia̍t lâng sī ǹgbāng ·ê, chiūsī sio̍k tī tōebīnchiūⁿ ·ê, sī teh ǹgbāng kokka tittio̍h ênghián, lâi pòoan, khah m̄sī teh ǹgbāng Siōngtè ê Ôngkok.

Cha̍p ge̍h 18 hō, chiokhō hōe to íkeng chìnhêng chi̍t pòaⁿ liáu, iā chènglâng chámjiân sitbāng, inūi lóng bô khòaⁿkìⁿ Iésu lâi chhamhōe. Chóng·sī hiah ê khah lósêng ê Ιûthài lâng, ū kámkak Iésu bô lâi, sī chámjiân hō͘ siâⁿ·ni̍h khah pêngan, khah thòtòng. Tútú Tī chit hō kihōe, I nā lâi, tiāⁿtio̍h sī putchí gûihiám. Inūi Galílaiah lâng lóng ū teh soanthoân I sī Mesíiah, sī Ông, ia̍h hiah ê chongkàukài ê thâulâng, tiāⁿtio̍h sī ài beh bia̍tbô I, iā hit kángpah bān ê Ιûthài lâng ê tiongkan, tī siâⁿ·ni̍h úntàng ū chōechōe lâng khoài siū iôtāng, inūi in lóng sī tùi ta̍k kok lâi chūchi̍p, tāike lóng sī chhinchhiūⁿ hoatkông chi̍tpoaⁿ, putchí jia̍tsim ài kok, sìngióng chongkàu.

Chóng·sī Iésu íkeng ū teh lâi lah. Lán ài chiāmsî chiong Lō͘ka só͘ kì ê Hiongchhoan ê kò͘sū, pàng hē tī piⁿ·á, choánōaⁿ lâi khòaⁿ Iôhaneh só͘kì ê Siâⁿ·ni̍h ê kò͘sū. Iôhaneh iáu tāmpo̍h ē kìtit hitsî ê siâⁿ·ni̍h ê chêngkéng.

Tahliâuchoeh ê tēsìji̍t. Sèngtiān ê gōatiâⁿ ū chhampàichiá chūchi̍p kui tōatīn, teh thènghāu in ê ûn, thang ji̍pkhì kèngpài. Ιûthài lâng kap Galílaiah lâng tāike saⁿkap teh chengpiān. Iā tùi gōakok lâi ê sûnléchiá chùì teh thiaⁿ, putchí ài liáukái in sī chengpiān ê sū, iā Iésu ê ha̍kseng Iôhaneh ū tiàm tī chènglâng ê tiongkan, lâi thauthiaⁿ chènglâng sī teh ngia̍uhngia̍u liām ê ōe.
“I tī tálo̍h?”
“Lín phahsǹg cháiⁿiūⁿ? I kám bô beh lâi hù choeh?”
“I sī hó lâng.”
“M̄sī, sī bêhe̍k chènglâng nātiāⁿ.”
“Lí kiám phahsǹg I chinchiàⁿ sī Mesíiah, sī Kitok?”
“M̄sī, Kitok kiám tùi Galílaiah chhut?”
“Sèngchheh kiám bô kóng, Kitok sī Tāipi̍t ê hō͘è, tùi Tāipi̍t ê púnhiuⁿ Peklīhêng chhut mah?”
“Lán bat chit ê lâng sī tùi tálo̍h lâi. ‹kú Mesíiah lâi sī tùi hit ê bô lâng chai ê sèkài lâi, Sī bô lâng chai I tùi tálo̍h lâi.”

Hutjiânkan in ū kámkaktio̍h tāmpo̍h khah kohiūⁿ ê khìsiōng, oánjiân chhinchhiūⁿ chi̍t chūn ê bîhong iôtāng jînsèng ê háibīn chi̍tpoaⁿ, ia̍h tī tiapákú ê tiongkan, chènglâng ê ba̍kchiu ū oa̍t kèlâi khòaⁿ khiā tī tōatiâⁿ ê tiongng thiāuápiⁿ hit chi̍t ê Lâng. Iā hiah ê tùi gōakok lâi ê lâng chiū thâuchi̍t pái khòaⁿtio̍h chit ê koân koh siàuliân ê hiongchhoan lâng, khòaⁿkìⁿ I ū hit hō chin kîkoài, ōe giú lâng ê bīnmāu tī·leh, koh sī chhēng chhiⁿsek kap pe̍hsek ê kū saⁿ. Chiàu Hokimsu sī ū chiapchia̍p àmsī lán chai, chènglâng khiā tī Iésu ê bīnchêng ê sî, tāike simlāi ū siⁿkhí kámthàn kap kèngùi ê sim, sòa khiā kàu tiāmchiuhchiuh. Chīchūi ōe thang soatbêng chit khoán púnjiân ê liāmthâu mah? Engkok ê bûnha̍kka (Charles Lamb) bat kóng, “Siatsú Soaong (Shakespeare) hutjiânkan hiánchhut tī lán ê chhùlāi, lán chiū beh khiā khílâi tùi i piáu kèngì. Chóngsī siatsú Iésu ji̍plâi, lán chiū chūjiân ōe kūi lo̍hkhì phakpài I.” Lán thang siūⁿ Iésu nā hiánhiān tī lán ê bīnchêng, hitsî lán lóng ōe siⁿkhí chhinchhiūⁿ chit khoán ê kámliām chiah tio̍h.

Āulâi Iôhaneh ū kóng, “Iésu chiūⁿ tiān kàsī.” Lán lóng m̄chāṳáⁿ I kàsī in símmi̍h. Chóngsī lán chai tùi chittia̍p khí, I teh kàsī lâng sī ū itkoàn ê chúchí tī·leh, chiūsī ài khésī hō͘ chènglâng chai I sī tùi thiⁿni̍h lîmkàu sèkan ê Chú. Tī Galílaiah ê sî, I sī chiàu lâng ê khoán, koh hó kaupôe, lâi khiākhí Tī chènglâng ê tiongkan, liân Sùtô͘ I to iûgoân hoanhù in bo̍htit chiong só͘ bat I ê sūsi̍t, ásī lūn I ê sînsèng ê sū, in sī chhúimô͘· ê, lâi tùi lâng kóngkhí. Chóngsī chittia̍p lán chaiiáⁿ I ū chiāmchiām teh hiánbêng I sī Éngoán ê kiáⁿ, ū ūitio̍h beh chínkiù sèkan tùi PĒ Siōngtè sī chhe·lâi· ê.

Ia̍h suijiân chittia̍p in iáubē liáukái chit ê tōa ê khésī, iáukú lán chai in tùi I ū tittio̍h chhim ê ìnsiōng tī·leh. Tng choehkî tiong chāi tōa tosò͘ ê lâng teh khòaⁿ, I suijiân sī chi̍t ê Siⁿhunlâng, iáukú lán ū chia̍pchia̍p tha̍ktio̍h kóng, “Chēchē lâng ū sìn I.” Tùi I ê chhùi ū kóngchhut tùi téngbīn lâi ê kosiōng ê susióng, ia̍h sêngsi̍t ê sim putsî to hoaⁿhí chiapla̍p chòeko ê susióng. Inūi tī lán lâng ê simlāi ū sînsèng ê goânchú tī·leh. Lán tāike suijiân sī pháiⁿ ê lâng, iáukú Siōngtè ū chhòngchō lán khoánsit chhinchhiūⁿ I.

Chóngsī chēchē lâng bô hoaⁿhí chiapla̍p I. Tùi ánni, lán tīchia ài lâi siūⁿ chi̍t ê chonggiâm ê chinlí. Chū kó͘ ki̍pkim, Iésu ta̍k pái hiánhiān tī lâng ê bīnchêng, chiū chiâⁿchòe lâng ê chhìkimchio̍h, lâi chhìgiām lâng ê simsîn. Tī Iésu ê lāitiong ū chi̍t hō ê khùila̍t, sī khaksi̍t ē kámtōng lán lâng ê hó ê pō͘hūn, chiūsī putchí ē kámtōng tī lán lâng ê tiongkan chhimchhim sī khàmba̍t ê púnsèng, lâi siⁿkhí ài himbō͘ hó ê simkoaⁿ. Siatsú lán sī sêngsi̍t ê lâng, iā ittàn chiaptio̍h Iésu, hitsî lán úntàng bē thang kūchoa̍t I. Siatsú lán ū chûn Siōngtè ê kosiōng ê lísióng, lán bē biántit sêngjīn Siōngtè ê kosiōng ê lísióng sī ū tiàm tī i. Hit hō sêngsi̍t ê lâng hoaⁿhí chiapla̍p Iésu, sī ūitio̍h chit ê intoaⁿ. Só͘í hoānnā kūchoa̍t I ·ê, tio̍h siūtio̍h chiùchó͘. I m̄sī in ê lísióng, sī ūitio̍h Siōngtè m̄sī in ê lísióng. I ū kóng, “Nāsī Siōngtè chòe lín ê PĒ, lín thiàⁿ góa; inūi góa sī tùi PĒ chhut.” Iā koh kóng, “Hoānnā sio̍k chinlí ê lâng, thiaⁿ góa ê siaⁿ.” “Góa ê kàsī m̄sī sio̍k tī góa kakī, sī sio̍k tī chhe góa ·ê. Lâng nā goān kiâⁿ I ê chíì, chiū ē chai chit ê kàsī sī tùi Siōngtè chhut, ásī tùi góa kakī lâi kóng ·ê.”

Chhinchhiūⁿ ánni, I ū piáusī chit tiâu bêngbêng ê goânlí hō͘ in chai, lâng ē hoatkiàntio̍h Siōngtè, khah m̄sī chhut tùi lâng ê tìhūi, sī chhut tùi lâng ê simchì. Inūi lâng ê simchì ū ài tuichhōe Siōngtè, chiah ē hoatkiàntio̍h Siōngtè. Hiah ê tēit gûgōng ê chohsit lâng, simchì ū himbō͘ gī; só͘í in sī chhinchhiūⁿ sòehàn gínná chi̍tpoaⁿ, khoàikhoài jīntit PĒ Siōngtè ê siaⁿim. Hiah ê tēit gâu ê lâng, bô ū hithō ê simchì, tùi ánni, bē jīntit I. Chittiâu chiūsī Iésu ê chongkàu ê súi koh ha̍plí ê só͘chāi. Chit tiám chiūsī I ê chongkàu ê gâu biánlē tansûn kap gûgōng ê lâng ê intoaⁿ. Lâng beh chhōetio̍h Siōngtè, m̄sī tio̍h khiàmēng gâu lâng ê tìhūi, sī tio̍h khiàmēng sòehàn gínná ê sim.

Chhiáⁿ lán koh iûgoân chùì tī hiah ê kûnchiòng ê simlí. Bêngbêng in tùi I ū tittio̍h chin tōa ê ìnsiōng tī·leh. Inūi I chhut·khì liáuāu, hiah ê siū kámtōng ê thiaⁿchiòng, ū koh tháu chi̍t ê tōa khùi, iā ha̍kseng Iôhaneh ū koh thiaⁿkìⁿ in sòesòe siaⁿ teh phênglūn kóng: “Chit ê kiám m̄sī in sī ài thâi ê ? Lí khòaⁿ, I hiánjiân teh kóng, ia̍h bô lâng tùi I kóng símmi̍h. Kiám sī chiah ê koaⁿhú chinchiàⁿ chai chit ê sī Kitok?.”

Ài ah! M̄sī! Chiah ê koaⁿhú sī chûn chámjiân kohiūⁿ ê simsu tī·leh. chóngsī in m̄káⁿ hēchhiú lâi hāi I, sī ūitio̍h chiuûi ê bînchiòng lóng tôngchêng I. Siatsú in ū tiapákú siūtio̍h I ê jînkeh ê kámtōng lâi kóng, kàu I līkhui in khì ê sî, in iāsī úntàng liâmpiⁿ chhíⁿgō͘ ·khí·lâi. Iā tī gōabīn thiaⁿkìⁿ lâng teh kóng tang kóng sai, in chiū siūkhì. Inūi ū chēchē tùi hn̄ghn̄g lâi ê Íseklia̍t ê chūiû chúgíchiá, chin hótáⁿ lâi chekpī Êlúsalém thài ē kiaⁿhiâⁿ chèsi ê iáphí ê thàitō͘. In tùi I ū putchí tittio̍h tōa ê ìnsiōng tī·leh. Inūi lán ū tha̍ktio̍h kóng, “Chènglâng tiong chēchē lâng sìn I, iā kóng Kitok lâi ê sî, kiám beh kiâⁿ sînjiah pí chit lâng sī kiâⁿ ê khah tōa ?”

Chit hō ōe chāi hiah ê koaⁿhú sī bô lōani̍h ài thiaⁿ. Lán koh tha̍ktio̍h kóng, “Hoatlīsài lâng thiaⁿkìⁿ chènglâng ánni chibú chīchū teh kóng I, chiah ê chèsi thâu kap Hoatlīsài lâng chiū chhe gêia̍h beh lia̍h I.” Chhinchhiūⁿ ánni, tī hit àm, I ū koh khiā tī Sèngtiān ê lāibīn, hitsî tī chènglâng ê tiongkan, I ū khòaⁿkìⁿ chhēng koaⁿho̍k ê chheia̍h tī·leh, iā Iésu chaiiáⁿ in sī ūitio̍h símmi̍h intoaⁿ chiah lâi tīhia. In ū chísī I sī tehbeh tútio̍h ê sū. Iésu chiū iuchhiû lâi n̂g chènglâng kóng, “Góa iáu ū tiapákú thang kap lín tī·leh, āulâi beh tòkhì chiūkūn chhe góa· ê.” Chóngsī hiah ê iúsikoaⁿ suisī chòe chheia̍h, koh iāsī lâng; só͘í in chi̍tē khòaⁿkìⁿ I, thiaⁿkìⁿ I ê siaⁿ, in sòa bô simchiâⁿ thang lia̍h I. In iûgoân ū siūtio̍h I ê kámtōng.

Chittia̍p hit ê chêngkéng ū piànōaⁿ. chèng gêia̍h ū tńgkhì khiā tī Konghōe ê bīnchêng, lâi kìⁿ chiah ê chèsithâu kap Hoatlīsài lâng.

Choân Konghōe ê gīoân mn̄g in kóng, Siáⁿsū bô tòa I lâi?
“Chiônglâi bē ū lâng kóngōe chhinchhiūⁿ I ánni. Goán bē thang hēchhiú lâi lia̍h I.”
Hiah ê siūkhì ê gīoân chiū léngchhiò in kóng, “Lín kám ia̍h siū bêhe̍k ? Chiah ê koaⁿhú ásī Hoatlīsài lâng, kiám ū lâng sìn I? To̍kto̍k chiah ê siū chiùchó͘ ê pehsìⁿ sī m̄bat lu̍thoat.”

Chiah ê koaⁿhú bêngbêng sī bē thang chiàu in ê ìsù lâi kiâⁿ. Puttān kûnchiòng ū hoánséng kakī nātiāⁿ, liân in chiah ê chheia̍h mā sī iûgoân ánni. M̄sī, liân Konghōe ê lâng in ê ìkiàn to iûgoân bēthang ittì. Chìchió Iôhaneh to ū khòaⁿtio̍h chi̍t ūi thang chunkèng ê lia̍ppí, kiòchòe Nîkotémô͘ , i tīhia tiāmtiām teh chē, kap chèng gīoân bô tângì, chámjiân ū tôngchêng chheia̍h ê ìsù khah kèthâu tī i ê tôngliâu ê. Inūi chit ê Lia̍ppí Nîkotémô͘ lóng bô bōe kìtit chit ê siàuliân ê kàusu Iésu, inūi tī cháchêng Pôaⁿkèchoeh tī ū chi̍t ê ge̍hkng ê mîsî, i ū àmchīⁿ khì hóngbūn I. Nîkotémô͘ iûgoân sī ū siū I ê jînkeh ê kámhòa. Nîkotémô͘ chit tia̍p sī bô kohiūⁿ tī hitsî, iûgoân bô lōani̍h ióngkám lâi kongjiân thòe I piānhō͘. Chóngsī chit ê lāutōa lâng ū khimgióng I, simlāi ū teh subō͘ I. Nîkotémô͘ chittia̍p tútio̍h I tiàm tī gûiki ê sî, ū khuichhùi lâi hoatpiáu i ê bô támliōng ê ōe, beh lâi piānhō͘ I. Chóngsī i sòa hoántńg tútio̍h chin tāng ê khiánchek, hō͘ lâng pâithek. Hiah ê kiaungō͘ ê kàue̍kchiá ū giâmgiâm ìn i kóng, “Hà! Lí kám ia̍h sī tùi Galílaiah chhut ? Lí khì chhâkhó, chiū chai Galílaiah bô chhut sianti.” Tùi ánni, Nîkotémô͘ chiū bô koh ū ióngkhì thang chìnchêng lâi kap in títe̍k.

Chhiáⁿ lán tī chia pīpān chi̍t ūi thang lâi siūⁿ tī Iôhaneh ê kìek tiong sī ū iáu koh chi̍t ê chêngkéng. Tahliâuchoeh ê lō͘béji̍t, chiūsī chit ê cheh ê Tōa ê ji̍t. Tī chit ji̍t ê gîsektiong, tēit tùhiān ê kongkéng, chiūsī chhiūⁿ chúi ê gîsek. I khòaⁿkìⁿ hit chákhí ū kui tōatīn lâng pâi kuilia̍t ti̍tti̍t teh chìnchêng, kiâⁿ kàu tī Silóám ê Tî. Tī hit ê hênglia̍t ê thâuchêngbīn ū chēchē chhēng súi ê ho̍kchong ê chèsi, iā ū chi̍t ê chhiú the̍h kim ê chúipân ê lâng chòe thâuchêng teh chhōa in. Iā tī chèsi ê āubīn, ū kui tōatīn ê chhampàichiá, tāike chhēng putchí súi, ná kiâⁿ ná iāⁿ in gia̍h ê liúchhiū, íki̍p changchhiū ki, iā ná teh gîm chìnhêng ê koa lâi oló Siōngchú. Hit ê hênglia̍t ū tùi tn̂gtn̂g koh oanoan oatoat ê kelō͘ chhutkhì, kiâⁿ tùi chēchē súi ê hoehn̂g piⁿ·á kè·khì, iā tùi hit ê lâng thatthat tīⁿ chhinchhiūⁿ káuhiā ê kotâi lo̍hkhì liáuāu, chiū kàu Silóám ê tî; sòa ná hoaⁿhí gîmsi ná chhiūⁿ chúi té tī hit ê kim ê chúipân. Tōabīn tī hit ji̍t Iésu iûgoân ū kap chènglâng saⁿkap chòetīn, ū hūn tī sêngsi̍t ê lâng ê khènghō lâi gîmsi oló I ê PĒ.

Chittia̍p hit ê chêngkéng ū koh piànōaⁿ. Chènglâng lóng koh tńglâi tī tiān·ni̍h. I ê ha̍kseng Iôhaneh ū khòaⁿkìⁿ chi̍t ê chin thang chhiⁿkiaⁿ ê kongkéng. Iôhaneh chiūsī ū khòaⁿkìⁿ chi̍t ê chòngkoan ê chètôaⁿ, iā tī piⁿ·á ū hiah ê chhēng chonggiâm ê iho̍k ê chèsi, koh ū tōatīn lâng putchí chhiāngchhiāng kún, ū hiánchhut nāujia̍t ê kongchhái, koh chènglâng lóng sī gia̍h changchhiū ki, teh iāⁿlâi iāⁿkhì, iā ū chēchē khoán só͘chāi ê ichiûⁿ; iā piànpiàn to sī hithō jia̍tsêng ê iôngmāu, iā ūê ūitio̍h kèthâu ê nāujia̍t, tìkàu bīnsek lóng tńg chhiⁿ, koh ū ê bīn hō͘ hit ê jia̍ttō͘ ê ji̍t sī chiò, khòaⁿliáu sī putchí pe̍h ê khoánsit. Chi̍tē khòaⁿ, sī putchí ē iôtāng lâng ê sim, ē hō͘ lâng siⁿkhí jia̍tsêng lâi ho̍ksāi, oló Siōngchú. Khaksi̍t hit ê gîsek úntàng m̄sī kanta gōahêng ê gîsek nātiāⁿ. Tiapákú ê tiongkan, Íseklia̍t lâng ū chámjiân khah kūnóa tī Siōngtè ê bīnchêng.

Chènglâng lóng chùsîn lâi khòaⁿ hit ê kosiōng ê gîsek, inūi hitsî in ū chiong hit ê kiáuchiú ê chúi lâi thîn tī chètôaⁿ ê téngbīn, piáubêng tī kó͘chá Íseklia̍t lâng khiākhí tī khòngiá ê sî, Siōngtè ū siúⁿsù chúi hō͘ in lim, iā kámsiā Siōngtè ū tùi thiⁿ·ni̍h lo̍h saipakhō͘ lâi lūnte̍k in ê tasò ê thó͘tē, koh m̄ hāntiāⁿ ánni, iā sòa khúnkiû Siōngtè siúⁿsù untián ê hō͘chúi lâi lūnte̍k in ê chhùita ê simsîn. Chèng lia̍ppí ê tùchiá lóng ū soatbêng chit ê susióng. Ia̍h khaksi̍t, hitji̍t ê chènglâng suijiân gōakoan hiánchhut khoàilo̍k, iáukú simlāi bô boánchiok, simsîn iaugō, ū teh himbō͘ Siōngtè, iā himbō͘ ài tittio̍h chin ê oânboán ê sengoa̍h, chiūsī hiah ê okto̍k ê chèsi íki̍p gōahêng ê légî sī bōethang hō͘ in ê. Āulâi ū thiaⁿkìⁿ gûn ê sàukak ê siaⁿ, putchí hoaⁿhí teh tân; hitsî chiū ū thiaⁿkìⁿ tōa ê ha̍pchhiùⁿ, i ê siaⁿim piànmóa kàuhōe. “Íseklia̍t ah, tio̍h kámsiā Chú, inūi I sī hó, inūi I ê lînbín éngoán tī·leh.”

Chittia̍p tútú sī tehbeh hiàn senglé, iā tī bē hiàn ê tāiseng ū thêngkhùn tiapákú. Lán thang siūⁿ chit ê sùnkan sī tī Iôhaneh ê kìek tiong ê chi̍t ê iàukín ê sùnkan. Inūi chènglâng lóng tiāmtiām teh thènghāu ê sî, ū thiaⁿkìⁿ putchí hiángliāng koh ko͘to̍k ê siaⁿim, teh âukiò kóng, “Nā ū chhùita ê lâng, tio̍h chiūkūn góa lâi lim. Sìn góa ê lâng, chhinchhiūⁿ Sèngchheh só͘ kóng, ū oa̍hchúi ê khe, beh tùi i ê paklāi lâuchhut.” Chit kù chiūsī Siōngtè ê Kiáⁿ khòaⁿkìⁿ lâng ê simsîn bô boánchiok, sòa tùi lâng ioksok beh hoaⁿhí chhiongmóa in ê io̍kbōng, só͘ kóng ê ōe. Chit kù ōe m̄sī tehbeh chó͘chí in ê gîsek, hoántńg sī tehbeh soatbêng hit ê gîsek ê ìsù. Bô giâugî Iôhaneh tī hitsî thiaⁿ chit kù mā bô cha̍phun liáukái, chóngsī chittia̍p i beh siá Hokimsu ê sî, i ū koanchiò āuji̍t ê kenggiām, chaiiáⁿ tī Gō͘sûncheh ê sî, Kàuhōe ū sêngsiū tōa ê unsù, i chiah kethiⁿ siá kóng, “I kóng ánni, sī chí sìn I ê lâng sī beh siū ê Sèng Sîn.”

Chhì siūⁿ hitsî tiàm tī tiān·ni̍h ê lâng ū siū kámtōng kàu cháiⁿiūⁿ! I kám sī Siōngtè ? ásī I sī teh hoatkông ? Chit ê ko͘to̍k sînbiāu ê Sianti Iésu, ū tùi simsîn chhùita ê sèkan lâng, kanchèng Siōngtè ê unsù kóng, “Nā ū chhùita ê lâng, tio̍h chiūkūn góa lâi lim!”

Hit àm ê chiokhōhōe hoántńg sī kethiⁿ hō͘ chènglâng bêloān in ê sim nātiāⁿ. Lán thang liāusióng tī hit àm kim chektâi ê hé íkeng tiám, iā chèng chhampàichiá ū gia̍h iāmiām ê hépé, tāike khuisiaⁿ teh gîmsi oló Siōngtè, ū cháiⁿiūⁿ sī tōaun lâi siúⁿsù hûnthiāu, hóe thiāu lâi chòe chêng chhōa in ê chó͘ anjiân kiâⁿ tī khòngiá, hitsî Iésu chiah koh khui siaⁿ kā in kóng, “Góa sī sèkan ê kng; tòe góa ê lâng bô kiâⁿ tī àm, hoántńg beh ū oa̍hmiā ê kng.”

Chāi tī in, chit kù sī thang chhiⁿkiaⁿ ê siatto̍k ê ōe. Chóngsī iáu ū kohkhah thang chhiⁿkiaⁿ ê ōe tī·leh. Tī kûnchiòng ê tiongkan, ū ê lâng teh ūntōng ài beh lia̍h I. Chóngsī hiah ê lâng ū ūitio̍h kiaⁿhiâⁿ kap kámthàn ê sim, chiū koh thè·khì. Inūi lán ū thiaⁿkìⁿ kóng, “In chiū ài lia̍h I. Chóngsī bô lâng hē chhiú, inūi I ê sî iáubē kàu.” I chiū koh giâmsiok lâi chiapsòa kóng, “Góa beh khì lah, lín beh chhē góa, ia̍h chhē góa bē tio̍h, góa khì ê só͘chāi, lín bōeē kàu. Lín sī tùi ēbīn, góa sī tùi téngbīn. Lín sī tùi chit sèkan, góa m̄sī tùi chit sèkan. Lín beh sí tī lín ê chōe; inūi lín nā m̄sìn góa sī I (sī chūjiân ū ê), chiū beh sí tī lín ê chōe.”

“Góa sī I” (sī chūjiân ū ·ê), chit kù sī chin hō͘ lâng thang chhiⁿkiaⁿ ê piáuhiān, sī Siōngtè Púnsin ê tēit giâmsiok, sînsèng ê bêngchheng. In úntàng iáu ē kìtit Mô͘se ū cháiⁿiūⁿ lâi tùi kó͘chá ê Íseklia̍t lâng só͘ kóng ·ê, kóng, “Chūjiân ū· ê, chhe góa.”


Chènglâng thiaⁿliáu chhiⁿkiaⁿ, chiū mn̄g kóng,
“Lí sī siáng?”
“Chiūsī góa tùi khíthâu só͘ kā lín kóng· ê, ū chi̍t ji̍t, lín chiū beh chaiiáⁿ. Lín kúkhí Jînchú ê sî, chiū chai góa sī I, ia̍h góa só͘ kiâⁿ· ê, bô chi̍t hāng tùi kakī; sī chiàu PĒ só͘ kàsī góa ê.”

Ia̍h keh ji̍t, I ū koh chi̍t pái lâi kóngkhí chonggiâm ê bêngchheng, kóng, “Bē ū Apeklia̍phán, góa chiū tī·leh.”

Khaksi̍t hitji̍t tùi chēchē só͘chāi lâi chūchi̍p ê chènglâng, lóng ū tòa chi̍t ê kîīⁿ ê siausit tńgkhì in tau. Chiônglâi bē ū lâng bat thiaⁿkìⁿ hit khoán ê ōe. Ia̍h in m̄sī lóng bô tittio̍h símmi̍h énghióng. “Tng Iésu kóng chiah ê ōe ê sî, chēchē lâng sìn I.”

Chóngsī kîû ê lâng, kóng che sī siatto̍k. “In chiū the̍h chio̍hthâu beh tìm I; nāsī Iésu kakī únba̍t, tùi tiāntn̂g chhutkhì.”

Lán kám ēthang liáukái chit ê tōa ê chênghêng? “Êlúsalém ah, lín m̄bat kináji̍t lín sī teh kèngpài ·ê! Ū khiā tī lín tiongkan ·ê, lín m̄bat I!” I chiūsī tiapákú chhuthiān lîmkàu tī sèkan, kîsi̍t I chiūsī tùi kó͘chá ílâi púnū ê, iā chia̍pchia̍p tùhiān ê. Tng Tī chènglâng chhinchhiūⁿ chòe lāujia̍t ê khoán, koh teh iánchhut Kūiok sîtāi in khiākhí tī khòngiá ê ji̍tchí ê sî, I ū chhú lâng ê hêngchōng lâi khiā tī chit ê choehkî ê tiongkan. Tī Kūiok sîtāi, in ê sianchó͘ khiākhí tī khòngiá ê sî, I ū kap in saⁿkap tī·leh. I ū kéngtiàu Kūiok sîtāi ê Íseklia̍t lâng, lâi kàsī sèkan lâng chaibat chongkàu. Chittia̍p I ài kiòchhéⁿ in, hō͘ in chaibat chi̍t ê khah oânchoân ê khésī, ū cháiⁿiūⁿ lâi teh hiánchhut Siōngtè ê simpak. Iā chinchiàⁿ thang siongsim ·ê, chiūsī in lóng m̄bat I, mā bô teh koansim siūⁿ ài beh bat I. In ê sim sī siuⁿ kèthâu ê lūtūn, koh sī pháiⁿ. In iáubē hāisí I ê íchêng, I sī ài in tio̍h bat I.

Chhinchhiūⁿ ánni, I thâu chi̍t pái chhìgiām Êlúsalém sī chhengchhó lah.

Chittia̍p I m̄sī tio̍h sûisî tútio̍h lâng ê hāmhāi, só͘í I tio̍h ài siámpī chit ê siâⁿ. I ū putchí kîkoài, ōethang kengkè hit saⁿji̍t kú. Chóngsī nā bô hiah ê hó kaupôe ê chènglâng tiàm tī i ê sinpiⁿ, I ê sìⁿmiā sī bô úntàng. Chittia̍p I sī tio̍h kap hit ê sèsè ê thoânthé lâi tôcháu khì bih tī khòngiá ê só͘chāi, tīhia chiapsòa lâi soanthoân I ê hó ê siausit, chiūsī ūitio̍h chit ê sèkan sī beh lâuteh ·ê, koh sī Êlúsalém sī bô ài beh thiaⁿ ·ê.





第二章 頭Pái試驗耶路撒冷

主後28年十月(Tisri)ê 18號，耶路撒冷以及周圍ê鄉社，lóng teh慶賀hit年ê搭寮節，á是講，收割ê節。chitê節期是tī一年ê中間，第一有光彩，快樂ê節，to̍h是全國民lóng tio̍h歇睏，無做工ê節。」Lín種田 ê，當tú'á割ê時，tio̍h守節禮；到年tau，五穀一盡收，亦tio̍h守節禮。」所以ta̍k人lóng上去耶路撒冷赴chitê國民ê節期。有kui大陣 ê群眾聚集tī耶路撒冷城ê街市，to̍h是tùi Tolîhô(Danube)到Peklathô(Euphrates)，chē chē國ê人lóng做伙聚集，koh有chē chēthong年無做伙ê朋友來tī hia相見面，相請安。眾人lóng tio̍h搭草寮來khiā起tī外口、街路邊，城牆 頂，以及一切 ê 空地，遍遍 to lóng有看見橄欖 kah葡萄ê青翠ê枝葉所做ê 草寮á，也tī ta̍k間草寮á ê頭前，lóng有吊幾nā pha成熟 ê 果子 tī leh。眾人lóng khiā起tī chit種快樂ê涼亭á來teh安息，親像做鬧熱 ê款式，來siàu念早時in ê先祖 tī曠野khiā起tī布棚 ê情景。

親像咱現今teh慶祝救主聖誕仝款，無僥疑chitê節期，雖然有包含宗教 ê信念tī leh，iáukoh in是有khǹg淺薄 ê心來teh慶祝。不過hitê 最出名 ê思想，to̍h是beh感謝上帝。教會ê 存在是不止顯然。當hit時有五百个祭司，tùi 東西南北聚集上來赴節，thang執行hitê儀式。Tī聖殿 thong日，人是chãtthóngthóng。祭司ná teh 誦經，銀 ê哨角ná teh tân，tī hitê鬧熱ê聲音ê中間，koh有聽見眾人teh歡喜、快樂，來oló主。無koh有別ê節期比chitê kohkhah有表示 in ê宗教 ê快樂ê方面。致到in ê拉比有講：「凡若人m̄ bat看見chitê祝賀會ê，是m̄ bat快樂ê意思。」
今年ê祝賀會，tī眾人ê心內，有含一種新ê趣味ê記號tī leh。表面上，眾人lóng是teh慶祝，teh快樂，koh做伙 teh請安，總是tī hitê暗面，in lóng chimchiok teh想，teh期待一項。Tī ta̍k所在，人lóng teh chibú ch„chū，講起拿撒勒人耶穌ê事。In m̄敢顯然來論起伊ê事，因為驚惶祭司。Tī 過去一年久，伊ê名聲有大播揚。chit時偤太人kah加利利人，大家有分pêng teh 爭辯伊ê事，亦hiahê tùi遠遠來ê巡禮者，lóng teh聽chitê神妙，少年ê先知人êchē chē奇異 ê事實，to̍h是聽講，伊是beh復興in ê 舊約時代彌賽亞ê國民ê ǹg望。

Ah!設使chitê ǹg望beh是親像in ê偉大ê先知人所teh ǹg望ê leh！確實tī chit pái國民ê 聚會，是不止thang注意ê好機會，thang來宣傳伊ê王國。總是以色列人所ǹg望ê，to̍h是屬tī 地面上ê，是teh ǹg望國家得tio̍h榮顯，來報冤，khah m̄是teh ǹg望上帝ê王國。

十月18號，祝賀會to已經進行一半了，也眾人明顯失望，因為lóng無看見耶穌來參會。總是hiahê khah老成 ê偤太人，有感覺耶穌無來，是明顯hō͘城裡khah平安，khah妥當。Tútú tī chit種機會，伊若來，tiāⁿ tio̍h是不止危險。因為加利利人lóng有teh 宣傳伊是彌賽亞，是王，亦hiahê宗教界 ê頭人，tiāⁿ tio̍h是ài beh滅無伊，也hit káng百萬ê偤太人ê中間，tī城裡穩當有chē chē人快受搖動，因為in lóng是tùi ta̍k國來聚集，大家lóng是親像發狂仝款，不止熱心愛國，信仰宗教。

總是耶穌已經有teh來lah，咱ài暫時kā路加所記 ê鄉村ê故事，放下tī邊á，轉換來看約翰所記 ê城裡ê故事。約翰猶淡薄ē記得hit時ê城裡ê情景。

搭寮節ê 第四日，聖殿 ê外埕有參拜者聚集kui大陣，teh thèng候in ê ûn，thang入去敬拜。偤太人kah加利利人大家做伙 teh 爭辯，也tùi外國來ê巡禮者注意teh聽，不止ài了解in所爭辯 ê事，也耶穌ê學生約翰有tiàm tī眾人ê中間，來偷聽眾人所teh ngia̍uhngia̍uh念ê話。
「伊tī tó位？」
「Lín phah算án怎？伊kám無beh來赴節?」
「伊是好人。」
「M̄是，是迷惑眾人niāniā。」
「你kám phah算伊真正是彌賽亞，是基督？」
「‹是，基督kám tùi加利利出?」
「聖冊kám無講，基督是大衛 ê後代，tùi 大衛 ê本鄉伯利恆出?」 「咱bat chitê人是tùi tó位來。M̄ koh彌賽亞來是tùi hitê無人知ê世界來，是無人知伊tùi tó位來。」

忽然間in有感覺tio̍h淡薄khah koh樣ê氣象，宛然親像一chūn ê微風搖動人性 ê海面仝款，亦tī 一時á久ê中間，眾人ê目chiu有oa̍t過來看khiā tī大埕 ê中央柱á邊hit一个人。也hiahê tùi外國來ê人to̍h頭一pái看tio̍h chitê 高koh少年ê鄉村人，看見伊有hit款真奇怪，會giú人ê面貌tī leh，koh是穿青色kah白色ê 舊衫。照福音書所有chia̍pchia̍p暗示咱知，眾人khiā tī耶穌ê面前 ê時，大家心內有生起感歎kah敬畏 ê心，soah khiā到恬chiuhchiuh。啥人 ē thang說明 chit款本然 ê 念頭?英國ê文學家(Charles Lamb)bat講：「設使莎翁(Shakespeare)忽然間顯出tī咱ê厝內，咱to̍hbeh khiā起來對伊piáu kèng意。總是設使耶穌入來，咱to̍h自然ōe 跪 落去phak拜伊。」咱thang想耶穌若出現 tī咱ê面前，hit時咱lóng ōe生起親像chit款ê kám念chiah tio̍h。

後來約翰有講：「耶穌上tiān教示。」咱lóng m̄知影伊教示in啥物。總是咱知tùi chit時起，伊teh教示人是有一貫ê主旨 tī leh，to̍h是ài啟示 hō͘眾人知伊是tùi天裡來到世間ê主。Tī加利利ê時，伊是照人ê款，koh 好交陪，來khiā起tī眾人ê中間，連使徒伊to猶原吩咐in m̄ thang kā所bat伊ê事實，á是論伊ê神聖 ê事，in所揣摩 ê，來tùi人講起。總是chit時咱知影伊有漸漸 teh顯明伊是永遠ê kiáⁿ，有為tio̍h beh拯救世間tùi父上帝所差來ê。

亦雖然chit時 iniáu未了解chitê大ê 啟示，iáukoh咱知in tùi伊有得tio̍h 深ê印象 tī leh。當節期中在大多數 ê人teh看，伊雖然是一个生份人，iáukoh咱有chia̍pchia̍p讀tio̍h講：「chē chē人有信伊。」Tùi伊ê 嘴有講出tùi 頂面來ê 高尚 ê思想，亦誠實 ê心不時to歡喜接納最高ê思想。因為tī咱人ê心內有神聖 ê原主tī leh。咱大家雖然是pháiⁿ ê人，iáukoh上帝有創造咱款式親像伊。

總是chē chē人無歡喜接納伊，tùi ánne，咱tīchia ài來想一个莊嚴 ê真理。自古及今，耶穌ta̍kpái出現 tī人ê面前，to̍h成做人ê試金石，來試驗人ê心神。Tī耶穌ê內中有一號 ê氣力，是確實會感動咱人ê好ê部分，to̍h是不止會感動tī咱人ê中間深深所蓋密 ê本性，來生起ài 欣慕好ê心肝。設使咱是誠實 ê人，也一旦接tio̍h耶穌，hit時咱穩當bē tàng拒絕伊。設使咱有存上帝ê 高尚 ê理想，咱bē 免得承認上帝ê 高尚 ê理想是有tiàm tī伊。Hit款誠實 ê人歡喜接納耶穌，是為tio̍h chitê因端。所以凡若拒絕伊ê，tio̍h受tio̍h 咒詛。伊m̄是in ê理想，是為tio̍h上帝，m̄是in ê理想。伊有講：「若是上帝做lín ê父，lín疼我；因為我是tùi父出。」也koh講：「凡若屬真理ê人，聽我ê聲。」「我ê教示m̄是屬tī我kakī，是屬tī差我ê。人若願行伊ê 旨意，to̍h會知chitê教示是tùi上帝出，á是tùi我kakī來講ê。」

親像ánne，伊有表示 chit條明明ê原理hō͘ in知，人ē發見tio̍h上帝，khah m̄是出tùi人ê 智慧，是出tùi人ê心志。因為人ê心志有ài走chhōe上帝，chiah ē發見tio̍h上帝。Hiahê第一愚戇 ê 作穡人，甚至有欣慕義；所以in是親像細漢gín'á仝款，快快認得父上帝ê聲音。Hiahê第一gâu ê人，無有hit款 ê心志，tùi ánne，bē認得伊。chit條to̍h是耶穌ê宗教 ê súi koh合理ê所在。Chit點to̍h是伊ê宗教 ê gâu勉勵單純kah愚戇 ê人ê因端。人beh chhōe tio̍h上帝，m̄是tio̍h 需要gâu人ê 智慧，是tio̍h 需要細漢gín'á ê心。

請咱koh猶原注意tī hiahê 群眾ê心理。明明in tùi伊有得tio̍h真大ê印象 tī leh。因為伊出去了後，hiahê受感動ê 聽眾，有koh tháu一个大氣，也學生約翰有koh聽見in細細聲teh評論講： 「chitê kám m̄是in所ài thâi ê ?你看，伊顯然teh講，亦無人對伊講啥物。Κám是chiahê 官府真正知chitê是基督？」

Ài ah! M̄是！Chiahê 官府是存明顯koh樣ê心思tī leh。總是in m̄敢下手來害伊，是為tio̍h周圍ê民眾lóng同情伊。設使in有一時á久受tio̍h伊ê人格ê感動來講，到伊離開in去ê時，in也是穩當liâmpiⁿ醒悟起來。也tī外面聽見人teh講東講西，in to̍h受氣。因為有chē chē tùi遠遠來ê以色列ê自由主義者，真好膽來責備耶路撒冷thài ē驚惶祭司ê野鄙ê態度。In tùi伊有不止得tio̍h大ê印象 tī leh，因為咱有讀tio̍h講：「眾人中chē chē人信伊，也講基督來ê時，kám beh行神蹟比chit人所行ê khah大?」

Chit種話 在 hiahê 官府是無jōani̍h ài聽。咱koh讀tio̍h講：「法利賽人聽見眾人ánne chibú ch„chū teh講伊，chiahê 祭司頭kah法利賽人to̍h差衙役beh掠伊。」親像ánne，tī hit暗，伊有koh khiā tī聖殿 ê內面，hit時tī眾人ê中間，伊有看見穿官服 ê差役tī leh，也耶穌知影in是為tio̍h啥物因端chiah來tīhia。In有指示伊所tehbeh tú tio̍h ê事。耶穌to̍h憂愁來ǹg眾人講：「我iáu有一時á久 thang kah lín tī leh，後來beh tò去就近差我ê。」總是hiahê有司官雖是做差役，koh也是人；所以in一下看見伊，聽見伊ê聲，in soah無心情 thang掠伊，in猶原有受tio̍h伊ê感動。

Chit時 hitê情景有變換，眾衙役有tńg去khiā tī 公會ê面前，來見chiahê 祭司頭kah法利賽人。
全公會ê 議員 問 in講，啥事無帶伊來？
「從來未有人講話親像伊ánne，阮 bē tàng下手來掠伊。」
Hiahê受氣ê 議員to̍h冷笑in講：「Lín亦受迷惑?Chiahê 官府á是法利賽人，kám有人信伊？獨獨chiahê受咒詛 ê人民是m̄ bat律法。」
Chiahê 官府明明是bē tàng照in ê意思來行，m̄ nā群眾有反省kakī niāniā，連in chiahê差役mā是猶原ánne。M̄是，連公會ê人in ê意見 to猶原bē tàng一致。至少約翰to有看tio̍h一位 thang尊敬 ê拉比，叫做尼哥底謀，伊tīhia恬恬 teh坐，kah眾議員無同意，相當有同情差役ê意思khah 過頭 tī伊ê 同僚 ê。因為chitê拉比尼哥底謀 lóng無bē記得chitê少年ê教師耶穌，因為tī 早前Pôaⁿ過節tī有一个月光ê 暝時，伊有暗中暗中去訪問伊。尼哥底謀猶原是有受伊ê人格ê 感化。尼哥底謀 chit時是無koh樣tī hit時，猶原無jōani̍h 勇敢來公然替伊辯護。總是chitê 老大人有欽仰伊，心內有teh 思慕伊。尼哥底謀 chit時 tú tio̍h伊tiàm tī危機ê時，有開嘴來發表伊ê無膽量 ê話，beh來辯護伊。總是伊soah反轉tú tio̍h真重 ê譴責，hō͘人排斥。Hiahê 驕傲ê kàuçk者有嚴嚴應伊講：「Hà！你亦是tùi加利利出?你去查考，to̍h知加利利無出先知。」Tùi ánne，尼哥底謀to̍h無koh有勇氣thang進前來kah in 抵敵。

請咱tī chia準備一位 thang來想tī約翰 ê記憶中所有iáukoh一个情景，搭寮節ê路尾日，to̍h是chitê節ê大ê日。Tī chit日ê儀式中，第一出名 ê 光景，to̍h是chhiūⁿ水ê儀式。伊看見hit 早起有kui大陣人排kui列直直teh進前，行到tī西羅亞ê池。Tī hitê行列 ê頭前面有chē chē穿súi ê服裝 ê 祭司，也有一个手 the̍h 金ê 水瓶 ê人做頭前 teh chhōa in。也tī 祭司ê後面，有kui大陣 ê 參拜者，大家穿不止súi，ná行ná iāⁿ in所gia̍h ê柳樹，以及棕樹枝，也ná teh吟進行ê歌來oló上主。Hitê行列有tùi長長koh彎彎oatoat ê 街路出去，行tùi chē chē súi ê花園邊á過去，也tùi hitê人thatthattīⁿ親像狗蟻ê高台落去了後，to̍h到西羅亞ê池；soah ná歡喜吟詩ná chhiūⁿ水貯tī hitê 金ê 水瓶。大面tī hit日耶穌猶原有kah眾人做伙做陣，有份 tī誠實 ê人ê慶賀來吟詩oló伊ê父。

Chit時 hitê情景有koh變換，眾人lóng koh tńg來tī 殿裡。伊ê學生約翰有看見一个真thang生驚ê 光景。約翰to̍h是有看見一个壯觀ê 祭壇，也tī邊á有hiahê 穿莊嚴 ê衣服 ê 祭司，koh有大陣人不止chhiāngchhiāngkún，有顯出熱鬧ê光彩，koh眾人lóng是gia̍h棕樹枝，teh iāⁿ來iāⁿ去，也有chē chē款所在ê衣裳；也遍遍 to是hit款熱誠ê容貌，也有ê為tio̍h 過頭 ê熱鬧，致到面色lóng轉青，koh有ê面 hō͘ hitê熱度ê日所照，看了是不止白 ê款式。一下看，是不止會搖動人ê心，會hō͘人生起熱誠來服事，oló耶和華。確實hitê儀式穩當m̄是kantaⁿ外形 ê儀式niāniā。一時á久ê中間，以色列人有相當khah近óa tī上帝ê面前。

眾人lóng 注神來看hitê 高尚 ê儀式，因為hit時in有kā hitê kiáu酒 ê水來thîn tī 祭壇 ê 頂面，表明tī古早以色列人khiā起tī曠野ê時，上帝有賞賜水 hō͘ in lim，也感謝上帝有tùi天裡落西北雨來潤澤 in ê 乾燥 ê 土地，koh m̄ 限定ánne，也soah懇求上帝賞賜恩典 ê雨水來潤澤 in ê 嘴乾ê心神。眾拉比ê著者lóng有說明 chitê思想，亦確實，hit日ê眾人雖然外觀顯出快樂，iáukoh心內無滿足，心神iau餓，有teh欣慕上帝，也欣慕ài得tio̍h真ê完滿 ê生活，to̍h是hiahê惡毒 ê 祭司以及外形 ê 禮儀所bē tàng hō͘ in ê。後來有聽見銀 ê哨角ê聲，不止歡喜teh tân；hit時to̍h有聽見大ê合唱，伊ê聲音遍滿教會。」以色列ah，tio̍h 感謝主，因為伊是好，因為伊ê 憐憫永遠tī leh。」

Chit時 tútú是tehbeh獻牲禮，也tī未獻 ê 進前有停睏 一時á久。咱thang想chitê瞬間是tī約翰 ê記憶中 ê一个要緊ê瞬間。因為眾人lóng 恬恬 teh thèng候ê時，有聽見不止響亮 koh 孤獨 ê聲音，teh喉叫講：「若有嘴乾ê人，tio̍h就近我來lim。信我ê人，親像聖冊所講，有活水 ê溪，beh tùi伊ê腹內流出。」Chit句to̍h是上帝ê kiáⁿ看見人ê心神無滿足，soah tùi人約束beh歡喜充滿 in ê慾望，所講ê話。Chit句話m̄是tehbeh 阻止in ê儀式，反轉是tehbeh說明hitê儀式ê意思。無僥疑約翰tī hit時聽chit句mā無十分了解，總是chit時伊beh寫福音書ê時，伊有關照後日ê經驗，知影tī 五旬節ê時，教ē有承受大ê恩賜，伊chiah加添寫講 ：「伊講ánne，是指信伊ê人所beh受ê聖神。」

試想hit時tiàm tī 殿裡 ê人有受感動到án怎！伊是上帝?á是伊是teh發狂?chitê 孤獨神妙ê先知耶穌，有tùi心神 嘴乾ê世間人，見證上帝ê恩賜講：「若有嘴乾ê人，tio̍h就近我來lim!」

Hit暗 ê 祝賀會反轉是加添hō͘眾人迷亂 in ê心niāniā，咱thang料想 tī hit暗金燭台 ê火已經點，也眾參拜者有gia̍h炎炎 ê火把，大家開聲teh吟詩oló上帝，有án怎施大恩來賞賜雲柱、火柱來做前 chhōa in ê祖安然行tī曠野，hit時耶穌chiah koh 開聲kā in講：「我是世間ê光；tòe我ê人無行tī暗，反轉beh有活命 ê光。」

在tī in，chit句是thang生驚ê褻瀆 ê話，總是iáu有kohkhah thang生驚ê話tī leh。Tī 群眾ê中間，有ê人teh運動ài beh掠伊。總是hiahê人有為tio̍h驚惶kah感歎 ê心，to̍h koh 退去。因為咱有聽見講：「In to̍h ài掠伊，總是無人下手，因為伊ê時iáu未到。」伊to̍h koh嚴肅來接續講：「我beh去lah，lín beh chhōe我，亦chhōe我bē tio̍h，我去ê所在，lín bōeōe到。Lín是tùi下面，我是tùi 頂面。Lín是tùi chit世間，我m̄是tùi chit世間。Lín beh死tī lín ê罪；因為lín若m̄信我是伊(是自然有ê)，to̍hbeh死tī lín ê罪。」

「我是伊」(是自然有ê)，chit句是真hō͘人thang生驚ê表現，是上帝本身ê第一嚴肅，神聖 ê名稱。In穩當猶ē記得摩西有án怎來tùi古早ê以色列人所講ê，講：「自然有ê，差我。」
眾人聽了生驚，to̍h問講，
「你是啥人？」

「Τo̍h是我tùi起頭所kā lín講ê，有一日，lín to̍hbeh知影。Lín 舉起人子ê時，to̍h知我是伊，亦我所行ê，無一項tùi kakī；是照父所教示我ê。」

亦隔日，伊有koh一pái來講起莊嚴 ê名稱，講：「未有亞伯拉罕，我to̍h tī leh。」

確實hit日tùi chē chē所在來聚集ê眾人，lóng有tòa一个奇異 ê消息tńg去in tau。從來未有人bat聽見hit款ê話。亦in m̄是lóng無得tio̍h啥物影響。」當耶穌講chiahê話ê時，chē chē人信伊。」

總是其餘 ê人，講這是褻瀆。」In to̍h the̍h 石頭beh tìm伊；若是耶穌kakī隱密，tùi 殿堂出去。」

咱ē thang了解chitê大ê情形?」耶路撒冷ah，lín m̄ bat今á日lín所teh敬拜 ê！有khiā tī lín中間ê，lín m̄ bat伊！」伊to̍h是一時á久出現來到tī世間，其實伊to̍h是tùi古早以來本有ê，也chia̍pchia̍p出現 ê。當tī眾人親像做鬧熱 ê款，koh teh 演出舊約時代in khiā起tī曠野ê日子 ê時，伊有取人ê形狀來khiā tī chitê節期ê中間。Tī 舊約時代，in ê先祖 khiā起tī曠野ê時，伊有kah in做伙 tī leh。伊有揀召舊約時代ê以色列人，來教示世間人知bat宗教。chit時 伊ài叫醒 in，hō͘ in知bat一个khah完全ê 啟示，有án怎來teh顯出上帝ê心腹。也真正 thang傷心ê，to̍h是in lóng m̄ bat伊，mā無teh關心想ài beh bat伊。In ê心是siu°過頭 ê 魯鈍，koh是pháiⁿ。Iniáu未害死伊ê以前，伊是ài in tio̍h bat伊。

親像ánne，伊頭一pái試驗耶路撒冷是清楚 lah。
chit時 伊m̄是tio̍h隨時 tú tio̍h人ê陷害，所以伊tio̍h ài閃避chitê城。伊有不止奇怪，ē thang經過 hit三日久。總是若無hiahê好交陪ê眾人tiàm tī伊ê身邊，伊ê性命是無穩當。chit時伊是tio̍h kah hitê細細ê團體來逃走去bih tī曠野ê所在，tīhia接續來宣傳伊ê好ê消息，to̍h是為tio̍h chitê世間所beh留teh ê，koh是耶路撒冷所無ài beh 聽 ê。