《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

TēGō͘ koàn TĒ4 chiuⁿ Tô͘TIONG Ê KÀSĪ‚(I LŪN SIŌNGTÈ SĪ PĒ)第五卷第四章 途中Ê教示(I 論上帝是父)

作者 Tâi e̍k:Ko Tekchiong,Siutēng Lîm Chùnio̍k & Chng Hūiphêng 2024.10.20

TĒ4 chiuⁿ Tô͘TIONG Ê KÀSĪ‚(I LŪN SIŌNGTÈ SĪ PĒ)

Chhinchhiūⁿ ánni, tī hit ê iôchoah ê chehkî, Iésu chhìgiām Êlúsalém, hit ê kiatkio̍k tútú sī chiàu I só͘ phahsǹg ·ê, ū tútio̍h kóaⁿtio̍k lâi līkhui siâⁿ·ni̍h. só͘í lán chittia̍p ài pànghē Iôhaneh ê siâⁿ·ni̍h ê kò͘sū, iā kàu nn̄g ge̍hji̍t āu chiah koh lâi saⁿkap siūⁿ I koh tńglâi hù Hiàntiāncheh ê chênghêng, inūi Iôhaneh ê kìlio̍k sī lóng bô kóngkhí Iésu chhutsiâⁿgōa khì, só͘ tútio̍h ê sū.

Lán ài koh tńglâi khòaⁿ Lō͘ka só͘ kì ê hiongchhoan ê kò͘sū, lâi kuntè Iésu sìkòe kiâⁿ tī khòngiá ê só͘chāi. Lūn hit ê tiûⁿsó͘ lóng bô kìbêng, lán iā m̄chai I sī khì tī tálo̍h. Tōabīn I sī ū kkòekhì Ioktànhô ê Pílía hit pêng ê tēhng. Iā Lō͘ka sī ū kìchài hiah ê kàsī íki̍p sūkiāⁿ, hit ê sūnsū lán māsī m̄chaiiáⁿ. Lō͘ka sī kanta chiong i tī sìkòe kiâⁿ ê tiongkan só͘ chūchi̍p ê chêngkéng, sûi chi̍tê chi̍tê lâi pâilia̍t, iáukú khah hántit chíbêng hit ê sîji̍t ásī tiûⁿsó͘. Kiámchhái sī ū chiàu chhùsū. Chóngsī khah tōabīn sī bô. I lóng sī chhinchhiūⁿ ánni siá kóng, “Ū chi̍t ji̍t” sī ū tútio̍h chit hāng, iā “Kehji̍t” ū tútio̍h hit hāng, iūkoh “Chiah ê tāichì liáuāu” chiū koh tútio̍h símmi̍h pa̍thāng ê sū.

Lán chai, chiàukhòaⁿ chit ê sîtāi khah bô teh kóngkhí I só͘ kiâⁿ ê sū, khah chē sī lūnkhí I ê kàsī, inūi chittia̍p I ê lîmchiong ê sî íkeng pekkūn, chiàu khòaⁿ lán ê Chú só͘ ài hō͘ I ê sùtô͘ ē kìtit I, ūitio̍h sèkan só͘ tio̍h lâuteh ê chēchē kàsī, chiūsī I tī Êlúsalém sī bô thang kóngkhí ·ê. Tīchia chóabīn sǹgsī iúhān, só͘í lán bēthang siôngsè kóngkhí. Chiàukhòaⁿ siōng hó ê hoattō͘, chiūsī lâi phianchi̍p I tī tô͘tiong só͘ kóng hiah ê kuihāng. tēit tiōngiàu ê susióng tio̍h hó, iā m̄bián tìì tī hit ê sìchiàⁿ ê sūnsū.

Iésu só͘ ū ê kàuhùn ê tiongkan, siōng tùhiān ·ê, chiūsī lūnkhí Siōngtè sī PĒ ê tōlí, iā tī tô͘tiong ê kìek ê tiongkan, hit ê tēit kùitiōng ê pō͘hūn, chiūsī teh kóngkhí I beh chiūⁿkhì Êlúsalém hō͘ lâng hāisí ê sî, I ū cháiⁿiūⁿ lâi kàsī chit tiâu ê tōlí.

Lán thang sióngsiōng chit ê siàuliân ê tùchiá Lō͘ka, ū siūⁿ beh siá i hit pún sin ê chheh, chiū sìkè phianchi̍p lâng só͘ bōe kìchài ê chēchē ê kò͘sū. I chho͘chho͘ tùi hiah ê bat kap Iésu saⁿkap kiâⁿ beh khì Êlúsalém ê lâng lâi thiaⁿtio̍h hit ê sitbê ê Iûⁿ kap Lōngtōngchú ê phìjū, lán thang siūⁿ hitsî i ê sim úntàng ū siū tōa kámtōng. Lō͘ka khioksī chaiiáⁿ Iésu ū sîsiông teh kóngkhí Siōngtè sī PĒ ê tōlí. Chóngsī khaksi̍t m̄bat chhinchhiūⁿ tīchia só͘ kóng· ê hiahni̍h bíbiāu, chìchêng ê khoánsit. Só͘í tī Lō͘ka chit pún sin ê Hokimsu tiong, i te̍kpia̍t ēng chi̍t chiuⁿ lâi kóngkhí, che sūsi̍t kiám m̄sī chinchiàⁿ ha̍pgî ê hoattō͘!

Chit ê kò͘sū tōabīn sī tī chit chōa ê lúhêng ê bóechām, tī Iâlīko só͘ kóng· ê, inūi hitsî I ū kap Satkai íki̍p I ê thiuhiòng ê pêngiú saⁿkap chia̍h, iā “Hoatlīsài lâng kap Kengha̍ksū ngia̍uhngia̍uh liām kóng, Chit ê lâng chiapla̍p pháiⁿlâng, sòa kap in chia̍h. I íkeng ūitio̍h chit ê tāichì, sòa bô símmi̍h hó ê miâsiaⁿ. I ài chiapla̍p thiuhiòng ·ê, chhiongki, íki̍p ta̍k khoán ê bô tēūi ê lâng, sòa kap in saⁿkap kaupôe kóngōe, iā Hoatlīsài lâng kap Kengha̍ksū putsî gôngngia̍h, ànchóaⁿ I ài kap hit khoán ê lâng saⁿkap kaupôe. Kîsi̍t sī hit khoán ê lâng ài kap I kaupôe, che sūsi̍t sī chámjiân koh khah tio̍h gôngngia̍h ê sū, chóngsī chiàukhòaⁿ Hoatlīsài kap Kengha̍ksū sī choanjiân bô kámsióngtio̍h chit ê tāichì. Inūi khaksi̍t kóng, khahsiông hiah ê bô tēūi ·ê, íki̍p ū chōe ê lâng sī bô koànsì, ài kap hit hō chūchheng chiâuchn̂g sèngkiat ê lâng saⁿkap ónglâi. Chóngsī in bêngbêng sī ài kap Iésu saⁿkap ónglâi.

Āulâi I chiū tùi Hoatlīsài lâng kóng khí I siáⁿsū ē ài kap hit khoán ê lâng saⁿkap kaupôe ê intoaⁿ. I ū tùi in kóngkhí PĒ Siōngtè ê kankhó͘, kap thiàⁿthàng ê sim. I ū tùi in kóngkhí I sī siat hit saⁿ ê sèsè ê phìjū, chiūsī kóng, ū chi̍t ê bo̍kchiá chhī pah chiah ê iûⁿá; iā chi̍t ê hūjînlâng ū cha̍p ê gûná, koh chi̍t ê lāupē ū nn̄g ê hāusiⁿ; iā in lóng ū sitlo̍h chi̍t ê, tùi ánni, in chiū putchí ūitio̍h hit ê sitlo̍h khì ê lâi koansim khah kòethâu tī hit ê ígōa· ê. Chiah ê kò͘sū ê tiongsimtiám, sī teh kóngkhí ū bó͘ hāng mi̍h, chāi i ê chúlâng khòaⁿliáu sī siōng ū kèta̍t· ê, ū chiāmsî khì hō͘ sitlo̍hkhì, iā tútú chiàu lán ê khoán, ūitio̍h sitlo̍hkhì só͘í I chiū sòa ithoat lâi koansim i.

Ia̍h choanchoan lóng sī teh chhutla̍t kanchèng hit ê chúlâng ê simpak. Chiah ê kò͘sū thang kóng sī teh phìjū PĒ Siōngtè, m̄sī teh phìjū sitlo̍h Iûⁿ! Sitlo̍h gûná ásī sitlo̍h kiáⁿ. Iésu só͘ koansim ·ê, m̄sī hiah ê iûⁿá, gûná ásī gínná ê sū. Chiah ê kò͘sū sī teh kanchèng hit ê sitlo̍h mi̍h ê lâng ê simpak. Chiah ê phìjū sī teh soatbêng, teh khésī PĒ Siōngtè ê simpak. I sī chhinchhiūⁿ chi̍t ê bo̍kchiá, ū phahm̄kìⁿ i ê iûⁿá, chiū chhutkhì piànkiâⁿ kankhó͘ iàsiān ê lō͘chām lâi chhē i. I sī chhinchhiūⁿ hūjînlâng khûnkhûn lâi teh chhē i só͘ sitlo̍h ê gûná. Iā I sī chhinchhiūⁿ lāupē, ū ūitio̍h i ê kiáⁿ hòngtōng tī hn̄ghn̄g ê só͘chāi, lâi aisiong.

Lán ê PĒ Siōngtè ū bûhānliōng ê thiàⁿsim tī·leh. Iésu kàu ta̍k só͘chāi to sī kàsī lâng bat Siōngtè ū thiàⁿthàng I ê chīntiong ê kiáⁿjî. Chhinchhiūⁿ I ū kóng, “Lín sè ê iûⁿkûn ah, bo̍htit kiaⁿ, inūi lín ê PĒ hoaⁿhí ēng kok hō͘ lín.” “Lín ê PĒ iā chai chiah ê lóng sī lín khiàmēng ê.” “Lín kîtó ê sî tio̍h kóng, PĒ ah.” Iésu só͘ kóng ê, lóng sī anùi ê ōe, beh lâi anùi I ê chīntiong ê kiáⁿjî. Chóngsī bô koh ū chi̍t ê kò͘sū, chhinchhiūⁿ chitê ē gâu kámtōng lán. Chit ê kò͘sū sī teh piáubêng PĒ Siōngtè ê khó͘thàng kap sòngsit. Chiūsī teh piáubêng PĒ Siōngtè ū putsî teh siongsim himbō͘ I ê sèkiáⁿ koh tòtńg lâi chiūkūn I.

Chhiáⁿ sèjī lâi thiaⁿ I sī teh khésī PĒ Siōngtè ê simpak ê siausit, iā I m̄sī kanta chòe chi̍t ê lâng, mā m̄sī chi̍t ê sùtô͘ nātiāⁿ. I só͘ tiàm tī PĒ ê simhoâi tiong ê To̍ksiⁿ kiáⁿ, lâi teh khésī I. Chiūsī I ū khésī lán chai, lán nā phahm̄kìⁿ khì, chiū Siōngtè ê sim sī pí lán koh khah tútio̍h tōa ê sòngsit. Ia̍h lán ê só͘ chòe nāsī bô ū kèngùi Siōngtè, chiū Siōngtè ê sim sī pí lán koh khah kankhó͘. I sī pí lán koh khah koansim, ài himbō͘ lán tio̍h tòtńg lâi chhinkūn siānliông ê sengoa̍h. Chāi Hoatlīsài lâng thiaⁿliáu, che sī chin thang chhiⁿkiaⁿ ê susióng. Lán ū lâng thiaⁿliáu mā sī chin chhiⁿkiaⁿ, sòa chhaputto khòaⁿchòe sī bōethang sìntit ê. Iáukú lán nā ū chiàu Iésu só͘ hoanhù lán ê khoánsit, lâi chimchiok khòaⁿ lán ê chiuûi ê lâng ū cháiⁿiūⁿ teh thiàⁿ lâng, inūi lán sī ū ê thiàⁿ sī teh hoánchiò Siōngtè ê simpak, lán chiū thang chaiiáⁿ Iésu só͘ khésī ê, sī m̄ engkai tio̍h khòaⁿchòe sī chi̍t ê thang chhiⁿkiaⁿ ê susióng.

Inūi sī lâng ê thiàⁿthàng, ū sitlo̍h i sī thiàⁿ· ê; só͘í chiah putchí kankhó͘. Inūi sī khólîn ê lāupē, ū khòaⁿtio̍h i ê kiáⁿjî pìⁿ pháiⁿ, chiah siongsim kàu thâumn̂g pìⁿ pe̍h khì, chóngsī chòe kiáⁿjî ·ê chiū khah siông lóng bô teh koansim i púnsin ê só͘chòe. Ah, lán siôngsiông ū khòaⁿtio̍h chēchē chòe Pēbú ê lâng hiánchhut chhiⁿchhám ê bīn, teh siūⁿ, siatsú nā ēthang ēng símmi̍h hoattō͘ lâi chínkiù i ê bôngun ê kiáⁿ, chiū tī kimsè iā kamgoān tamtng ta̍k ténghō ê kankhó͘, iā sòa beh sī ē ēngtit, tī lâisè mā kamgoān siū khìsak tī gōabīn o͘àm ê só͘chāi! Chittia̍p góa ē kìtit tī cháchêng, góa ū chi̍t ūi só͘ thiàⁿ ê pêngiú ê ōe, i sī hūjînlâng, i bat tùi góa kóng, “Lán saⁿkap chòe pêngiú saⁿ kaupôe sǹg sī ū kúinā nî kú lah, chóngsī góa lóng m̄bat tùi lí kóngkhí góa chi̍t hāng pìbi̍t ê kankhó͘ sū, chiūsī góa ê kiáⁿ ū piànchòe pháiⁿ kiáⁿ, sòa cháu khì pa̍t só͘chāi. Iā íkeng kengkòe cha̍p nî kú, chóngsī góa lóng bô chiaptio̍h i ê siausit. Chittia̍p góa mā sòa m̄ chaiiáⁿ i sī iáu oa̍h· teh, ásī síkhì lah. Chóngsī góa tī mîji̍t koattoàn m̄bat bô teh siūⁿ i.”

Iésu teh kóng Siōngtè ê sòngsit, tútú sī chit ê ìsù, che chiàukhòaⁿ, sī chhaputto bē sìntit ê sū. Chit sèkan só͘ ū ê hūjînlâng, suijiân in m̄bat khòaⁿtio̍h Sèngchheh, iáukú tī in ê simlāi lóng ū teh khésī Siōngtè ê jînchû ê sim tī·leh. Iésu ū ánni kóng, Lán tio̍h ēng lán sī ū tēit hó ê iàusò͘ lâi liáukái PĒ Siōngtè. Lán suijiân sī pháiⁿ, iáukú ēhiáutit chhinchhiūⁿ ánni koansim tī lán ê kiáⁿjî, hôhòng thiⁿni̍h ê PĒ, kiám bô koh khah koansim tī lán leh? Bô lūn siáng nā sī ū sìngióng chit tiâu ê tōlí, hit ê lâng kiám iáukú ài beh līkhui I khì ?

Iésu ū kohchài lūnkhí kàu tī itchhè ê sītōalâng ê chìchhim ê simpak. Chiūsī kóng PĒ Siōngtè ê sim ū hoaⁿhí hiah ê chīntiong ê kiáⁿjî, chóngsī I sī ū ê siānliông ê kiáⁿjî sī bōe anùi I ê sim, lâi bô ūitio̍h hit chi̍t ê pháiⁿ ·ê lâi kankhó͘. Chi̍t pah chiah iûⁿ ê tiongkan mā iáu káucha̍pkáu chiah ū pêngan, iā cha̍p ê gûná mā iáu káuê, iūkoh nn̄g ê kiáⁿjî mā iáu ū chi̍t ê tī·leh. Chóngsī Siōngtè ê sim sī iáubē boánchiok. Kui tōa kûn ê tiongkan, liân chi̍t ê to bēthang tôsiám. Lán ê PĒ Siōngtè sī ūitio̍h sûi chi̍tê chi̍tê lâi kankhó͘, lâi teh subō͘ i. Lán kiám bô khòaⁿkìⁿ ū ê lâng suijiân i ê sèkiáⁿ sī thang hoaⁿhí, koai· ê, iáukú ū putchí chhiⁿchhám teh khòaⁿkìⁿ i chi̍t ê kiáⁿjî phiauliû tī pháiⁿ ê só͘kiâⁿ. Lán só͘ ū ê koai ê sèkiáⁿ, kiám ēthang hō͘ lán bián ūitio̍h hit ê pháiⁿ· ê, lâi lôhoân leh? Kiám bô ūitio̍h hit ê kiâⁿ chhògō͘ ê sèkiáⁿ lâi kankhó͘ leh? Lán kiám bô hiánchhut chìtōa ê Siōngtè ê sim lâi chhutsiaⁿ âukiò, kóng, “Góa ê Kiáⁿ! Góa ê Kiáⁿ!”? Lán tekkhak beh chhōe hit ê sitlo̍h ê kàu tittio̍h. Lán tio̍h ūitio̍h chit ê tōa ê khésī lâi kámsiā Siōngtè bô soah! Iésu sī kàsī ·ê, chiūsī chit tiâu ê tōlí. Siōngtè sī chhinchhiūⁿ chit khoán, kîsi̍t I ê kankhó͘ sī pí lán lâng· ê ū bû hānliōng tī·leh. Siatsú Iésu nā bô kóngkhí, chiū lán m̄káⁿ lia̍h che chòe sī chinsi̍t ê ōe.

Āulâi I chiū koh kóngkhí Siōngtè ū putchí jia̍tsim teh chhōe hit ê sitlo̍h ·ê. Chhinchhiūⁿ hūjînlâng piàⁿsàu i ê chhùlāi, khûnkhûn teh chhōe. Iā lāupē ū the tī mn̂gni̍h, chuchu teh sióngsiōng hit ê sitlo̍hkhì ê kiáⁿjî, chiūsī teh chia̍h tāukhak chhīti ê simchêng. Iūkoh chhinchhiūⁿ bo̍kchiá ū chhutkhì khòngiá, soaⁿkan lâi chhōe sitlo̍h· ê, kàu tittio̍h. Iésu kóng, I sī ài “chhōe kàu tit·tio̍h.” Lán ê PĒ Siōngtè bōe thang tùi tī kap hiah ê bô hoānchōe ·ê saⁿkap tī·leh, lâi tittio̍h anùi, lâi bô hoânló ū sòngsit lán. I bô beh chiong pa̍t ê lâi pó͘ hit ê khang ê ūi, lâi boánchiok I ê sim. I m̄sī chhinchhiūⁿ tōa gia̍phō͘ ài chhiàⁿ ū khùila̍t· ê, lâi thap bô khùila̍t ê lâng ê ūi. Lán ê Chú ū kóng, m̄sī ánni, I sī lán ê PĒ. I ū khiàmēng lán. I ū sòngsit lán. I ū chhutkhì khûnkhûn chhōe hit ê sitlo̍h ·ê, kàu tit·tio̍h.

I ài “chhōe kàu tit·tio̍h.” To̍kto̍k Siōngtè chiah chaiiáⁿ chāi tī kimsè kap lâisè hit ê ìsù kàu siáⁿ khoán. Lán chhaputto siôngsiông teh ǹgbāng siūⁿ kóng, chit khoán ê thiàⁿthàng, chòeāu tiāⁿtio̍h sī bô hō͘ I choa̍tbāng. Putkò chíū chi̍t hāng ē hō͘ I choa̍tbāng nātiāⁿ, chiūsī lán chōejîn ê simchì. Chit ê sī ē thang hō͘ I choa̍tbāng. Chhinchhiūⁿ ánni, lán ê Chú ū tī ta̍k só͘chāi lâi siongsim kóng, “Siatsú nā ē chòetit, sī ài chhōetio̍h i.”

Lán tīchia thang thiaⁿkìⁿ chi̍t ê chin túhó ê kò͘sū, chiūsī teh kóngkhí ū chi̍t ê lâng ê sèkiáⁿ ê sū, i ū sìkòe lâu tī lûntun siâⁿ hit hō îmloān ê chōeok ê sengoa̍h, i ū chhutkhì, lâi lāmsám chòe hit hō chōeok ê só͘chòe, iā bô siūⁿtio̍h i ê chhùlāi, tùi i ê sīchè, sī hoatseng ê chhiⁿchhám ê chênghêng. Āulâi chit ê kò͘sū ū biôsiá hit ê siongsim ê lāupē, i sī chi̍t ê kosiōng, khókèng ê pō͘peng, chiū chīn lóngchóng ê khùila̍t, chi̍tàm kè chi̍tàm, chi̍tgoe̍h kè chi̍tgoe̍h, lâi piànpiàn kiâⁿ tī lûntun siâⁿ ê koe lō͘ ·ni̍h, iā khì thàm ta̍k khoán ê chiútiàm, kiáukeng, íki̍p hiah ê teh chòepháiⁿ ê châukhut. I lóng bô teh khòaì hiah ê siⁿhūn lâng ē giâugî i ê phínhēng. I iā lóng bô teh khòaì símmi̍h, to̍kto̍k ài chhōetio̍h hit ê hō͘ i putchí teh siongsim ê sèkiáⁿ.

Chit ê tô͘ sī bô lōa bêng, iáukú sī chinsi̍t ê tô͘, tútú chiàu Iésu ê kàsī , ū teh piáubêng lán ê PĒ Siōngtè ū chhinchhiūⁿ ánni, lâi teh chhē I só͘ sitlo̍h· ê. Kîsi̍t hit ê gínná, sī koattoàn m̄bat teh liâubāng i ê lāupē, ū teh khòasim i kàu ánni. Hit ê gínná chíū teh siūⁿ i ê lāupē sī chi̍t ê giâmhat, gâu siūkhì ê lâng, chittia̍p úntàng sī teh chiùchó͘ i, inūi i ū khì súntio̍h in lāupē ê kúkú ê chunmiâ. Che tútú sī chhinchhiūⁿ lán tāike chi̍tpoaⁿ, inūi lán nā pōege̍k Siōngtè, hitsî lán iûgoân ài ánni phahsǹg. Lán chho͘chho͘ lóng sī teh siūⁿ I sī ài siūkhì, ài pòoan, I sī chin léngtām, lóng bô teh koansim tī lán só͘ siū ê kankhó͘, iā bô beh thiaⁿ lán ê hoánhóe ê siaⁿim. Chóngsī tùi Iésu ū chísī lán, só͘í lán chòeāu chiah chaiiáⁿ Siōngtè ū teh kankhó͘ lán lâng ê só͘ chòe, ū chhiatchhiat teh subō͘ lán, teh ǹgbāng lán thang koh tńgkhì chiūkūn I.

Chóngsī chit tiám sī chinsi̍t ê susióng. Tīchia Iésu ū kóngkhí lán ê pháiⁿ só͘ kiâⁿ sī ē chhìkek kàu tī I ê simté. I ū khûnkhûn teh chhōe lán. I ū ēng ta̍k téng hō ê kèchhek lâi teh chhōe lán. I ū tāiseng pīpān lán ê sim, hō͘ lán thang lâi hoánhóe. Ta̍k pái lóng sī tùi I ū kámtōng lán ê sim, só͘í lán chiah ē chhíⁿgō͘, ē chai chōe, ē iubūn, hoánhóe, koh ē siⁿkhí ǹgbāng ê liāmthâu.

Che sī ohtit sìn ê tōlí, iā lán m̄káⁿ sìn sī chinsi̍t ê sū. Iā iáukú lán tekkhak tio̍h sìn I. Inūi lán ū thiaⁿkìⁿ Kitok só͘ kóng ê chinsi̍t ê ōe, chiūsī kóng, hit ê bo̍kchiá ū teh chhōe i ê iûⁿ; iā hit ê hūjînlâng ū teh piàⁿsàu lâi teh chhōe i sī sitlo̍h ê gûná; koh hit ê lāupē ū teh siongsim i ê kiáⁿjî. Lán tio̍h chhimchhim khaksìn chit ê tōlí, inūi siatsú lán ê kiáⁿ nā siⁿkhí hòngtōng, hitsî lán thang liāusióng lán ê simchêng. Ū chi̍t ji̍t, bat ū chi̍t ê hūjînlâng tùi góa kóng, “Siatsú góa ê kiáⁿ bô thang hióngsiū thiantông ê hokkhì, chiū suijiân tī thiⁿ·ni̍h lóng chóng ê thiⁿsài, māsī bē thang chó͘tòng góa chhutkhì tī gōabīn o͘àm ê só͘chāi lâi chhōe góa ê kiáⁿ kàu tittio̍h.” Che m̄sī bô kèngkhiân ê ōe. Che chiūsī teh hoánchiò Siōngtè ê simpak. Siatsú Siōngtè nāsī bô chhinchhiūⁿ chit ê hūjînlâng ê thiàⁿthàng ê sim tī·leh, si̍tchāi sī chin khólîn ê sū. Ū chēchē lâng chia̍pchia̍p tùi góa kóngkhí, in ê simlāi ū jûloān, ū iôchoah, ū kankhó͘, ū thònghóe, iā kúinā chheng pái koatsim beh chòe hó, kiatkio̍k sitpāi; chóngsī ǹgbāng ài koh chòe, tùi chit ê si̍tchêng ū ithoat kiankò͘ góa ê sim lâi sìn, che lóng sī chhut tùi Siōngtè ê kámtōng. Ū chi̍t ji̍t, bat ū chi̍t ê lâng tùi góa kóng, “Hit ê simchêng oánjiân chhinchhiūⁿ tī tēge̍k lah.” M̄sī, che m̄sī tēge̍k lah. Chiūsī hit ê bo̍kchiá teh chhōe i ê iûⁿ; iā hit ê hūjînlâng teh piàⁿsàu; iā hit ê siū lêngjio̍k ê PĒ ū ēng thiàⁿ, putchí kiankò͘, ǹgbāng ē thang chhōe I sī sitlo̍h· ê kàu tittio̍h. Tútú sī chiàu bó͘ pêngiú tùi góa só͘ kóng ·ê, góa teh siūⁿ, chit ê phìjū sī Kitok teh khésī Siōngtè sī PĒ, iā góa ū kámkaktio̍h lán sī khiākhí tī sèng ê tōe. Hit ê Sînlêng ê sèkài ū putsî pauûi tī lán ê sinpiⁿ. Siatsú lán ê simba̍k ū khui, ū khòaⁿkìⁿ sînlêng ê sèkài; iā siatsú lán ê hīⁿkhang ū thoatlī sèkan itchhè ê siaⁿim, lán tī chit khoán ê sîchūn, chiū ē thang khòaⁿkìⁿ Kitok ê khajiah, lán tī chit khoán chengchiàn ê sî, thang thiaⁿtio̍h Siōngtè teh piānbêng ê siaⁿ, lâi teh chhōe só͘ sitlo̍h· ê, kàu tit·tio̍h.

Siatsú I ū chhētio̍h I sī sitlo̍h· ê, hitsî Siōngtè ê chèng thiⁿsài tī thiⁿ·ni̍h, chiū beh ūitio̍h i lâi hoaⁿhí khoàilo̍k. Iésu khòaⁿkìⁿ hit ê lōngtōngchú tńg·lâi, hitsî i ê lāupē ê khoàilo̍k, ū hō͘ i siūⁿtio̍h PĒ Siōngtè tī thiⁿ·ni̍h, nāsī khòaⁿkìⁿ I ê kiáⁿjî tńg·lâi, iā beh ánni hoaⁿhí. Téngbīn só͘ kóng hit ê lōngtōngchú ê lāupē, ū tī kúinā goe̍hji̍t kú, ūitio̍h i sī sitlo̍h ê kiáⁿ teh siongsim, teh kîtó, sìkòe teh chhōe, iūkoh kàu āulâi kójiân chhōe·tio̍h, hitsî i ê hoaⁿhí sī bōe hêngiôngtit ê, tī chit ê phó͘thong ê kò͘sū, iûgoân ū teh piáubêng Siōngtè ê simpak. Iā hit ê gínná sī putchí gôngngia̍h chhiⁿkiaⁿ, koh siū tōa kámtōng, inūi ū hoatkiàntio̍h i ê lāupē hit ê bô iàsiān ê thiàⁿthàng, tùi ánni lâi piànōaⁿ i ê sengoa̍h, chiū hiánchhut tāitiōnghu ê khìkhài, lâi chhuthoat i ê sin ê senggâi, lâi êngkng hit ê simsîn kankhó͘ ê lāupē.

Hit ê gínná ê sītōalâng, chi̍tē thiaⁿkìⁿ tùi ta̍k hongbīn lóng teh oló i ê kiáⁿ, hitsî i ê hoaⁿhí, i ê khoàilo̍k, siáng ēthang hêngiông leh? I ū chhōe i só͘ sitlo̍h· ê, iā kàubóe i ū chhōetio̍h i.

Che chiūsī Siōngtè ê simpak. Che chiūsī chiàu lán loánjio̍k ê lâng ê thâunáu sī ēthang chhúimô͘ PĒ Siōngtè ê simpak ê khoánsit. Lán bē ēngtit pòaⁿsìn chit ê sūsi̍t, kiámchhái lán m̄káⁿ sìn sī chinsi̍t ê sū. Che sī kèthâu hóthiaⁿ ê sū. Chóngsī iûgoân sī chinsi̍t ê sū. Kitok ū chísī chit ê tōlí. Che m̄sī siankó͘. Che sī chinsi̍t, iā sī lán ta̍k lâng só͘ tio̍h chiapla̍p ê sūsi̍t. Lán to m̄sī chòe bô Pē ê kiáⁿ. Siōngtè chiūsī lán ê PĒ. Tùi hiah ê simlāi ū himbō͘ sêngsi̍t lâi teh chengchiàn ê lâng, Iésu ū kā in kóng, “Lín sè ê iûⁿkûn ah, bo̍htit kiaⁿ, inūi lín ê PĒ hoaⁿhí ēng kok hō͘ lín.” Tùi hiah ê tiàm tī hn̄ghn̄g ê só͘chāi, hō͘ chōe só͘ khó͘chhó͘ ê chōejîn, I ū kā in kóng, “Taⁿ tio̍h khílâi, tńgkhì chhōe PĒ.”







第四章 途中Ê教示(I 論上帝是父)
親像ánne，tī hitê搖choah ê節期，耶穌試驗耶路撒冷，hitê 結局 tútú是照伊所phah算ê，有tú tio̍h趕逐來離開城裡。所以咱chit時 ài放下約翰ê城裡ê故事，也到兩月日後chiah koh來做伙想伊koh tńg來赴獻殿節ê情形，因為約翰 ê記錄是lóng無講起耶穌出城外去，所tú tio̍h ê事。

咱ài koh tńg來看路加所記 ê鄉村ê故事，來跟tòe耶穌四界行tī曠野ê所在。論hitê 場所lóng無記明，咱也m̄知伊是去tī tó位。大面伊是有過去約但河 ê Pílía hitpêng ê地方。也路加所有記載hiahê教示以及事件，hitê 順序咱mā是m̄知影。路加是kantaⁿ kā伊tī四界行ê中間所聚集ê情景，隨一个一个來排列，iáukoh khah罕得指明hitê時日á是場所。Κiámchhái是有照次序，總是khah大面是無。伊lóng是親像ánne寫講：「有一日」是有tú tio̍h chit項，也「隔日」有tú tio̍h hit項，又koh「Chiahê tāichì了後」to̍h koh tú tio̍h啥物別項ê事。

咱知，照看chitê時代 khah無teh講起伊所行ê事，khah chē是論起伊ê教示，因為chit時伊ê 臨終ê時已經逼近，照看咱ê主是ài hō͘伊ê使徒ē記得伊，為tio̍h世間所tio̍h留teh ê chē chē教示，to̍h是伊tī耶路撒冷所bē tàng講起ê。Tīchia紙面算是有限，所以咱bē tàng詳細講起。照看最好ê法度，to̍h是來編輯伊tī途中所講hiahê kui項。第一重要ê思想 tio̍h好，也m̄免致意 tī hitê 四正 ê 順序。

耶穌所有ê教訓 ê中間，最出名 ê to̍h是論起上帝是父ê 道理，也tī途中ê記憶ê中間，hitê第一貴重 ê部分，to̍h是teh講起伊beh上去耶路撒冷hō͘人害死ê時，伊有án怎來教示chit條 ê 道理。

咱thang想像chitê少年ê著者路加，有想beh寫伊hit本新ê冊，to̍h四界編輯人所未記載êchē chē ê故事。伊初初tùi hiahê bat kah耶穌做伙行beh去耶路撒冷ê人來聽tio̍h hitê 失迷 ê羊kah浪蕩子ê譬喻，咱thang想hit時伊ê心穩當有受大感動。路加卻是知影耶穌有時常 teh講起上帝是父ê 道理。總是確實m̄ bat親像tīchia所講ê hiahni̍h美妙，至情 ê款式。所以tī路加chit本新ê福音書中，伊特別用一章來講起，這事實 kám m̄是真正合宜 ê法度！

Chitê故事大面是tī chit chōa ê旅行ê尾chām，tī耶利哥所講ê，因為hit時伊有kah撒該以及伊ê 抽稅 ê朋友做伙 食，也「法利賽人kah 經學士ngia̍uhngia̍uh念講，chitê人接納pháiⁿ人，soah kah in 食。伊已經為tio̍h chitê tāichì，soah無啥物好ê名聲。伊ài接納抽稅 ê、娼妓，以及ta̍k款ê無地位 ê人，soah kah in做伙交陪講話，也法利賽人kah經學士不時gôngngia̍h，án怎伊ài kah hit款ê人做伙交陪。其實是hit款ê人ài kah伊交陪，這事實是明顯kohkhah tio̍h gôngngia̍h ê事，總是照看法利賽kah 經學士是全然無感想tio̍h chitê tāichì。因為確實講，khah常hiahê無地位 ê，以及有罪 ê人是無慣勢，ài kah hit款自稱齊全聖潔 ê人做伙往來，總是in明明是ài kah耶穌做伙往來。

後來伊to̍h對法利賽人，講起伊啥事ē ài kah hit款ê人做伙交陪ê因端。伊有對in講起父上帝ê艱苦，kah疼痛ê心。伊有對in講起伊所設 hit三个細細ê譬喻，to̍h是講，有一个牧者飼百隻ê羊á；也一个婦人人有十ê銀á，koh一个老父有兩个後生；也in lóng有失落一个，tùi ánne，in to̍h不止為tio̍h hitê失落去ê來關心khah 過頭 tī hitê以外 ê。Chiahê故事ê中心點，是teh講起有某項物，在伊ê主人看了是最有價值 ê，有暫時去hō͘失落去，也tútú照咱ê款，為tio̍h失落去所以伊to̍h soah kohkhah來關心伊。

亦專專lóng是teh出力見證 hitê主人ê心腹，chiahê故事thang講是teh譬喻父上帝，m̄是teh譬喻失落羊！失落銀á á是失落kiáⁿ。耶穌所關心ê，m̄是hiahê羊á，銀á á是gín'á ê事。Chiahê故事是teh見證 hitê失落物 ê人ê心腹，chiahê譬喻是teh 說明，teh啟示父上帝ê心腹。伊是親像一个牧者，有phahm̄見伊ê羊á，to̍h出去拚行艱苦厭倦ê路chām來chhōe伊。伊是親像婦人人勤勤來teh chhōe伊所失落ê銀á。也伊是親像老父，有為tio̍h伊ê kiáⁿ放蕩 tī 遠遠 ê所在，來哀傷。

咱ê父上帝有無限量 ê疼心tī leh，耶穌到ta̍k所在to是教示人bat上帝有疼痛伊ê 盡忠ê kiáⁿ兒。親像伊有講：「Lín細ê羊群ah，m̄ thang驚，因為lín ê父歡喜用國hō͘ lín。」「Lín ê父也知chiahê lóng是lín 需要ê。」「Lín祈禱ê時tio̍h講，父ah。」耶穌所講ê，lóng是安慰ê話，beh來安慰伊ê 盡忠 ê kiáⁿ兒。總是無koh有一个故事，親像chitê ē gâu感動咱。chitê故事是teh表明父上帝ê苦痛kah喪失。to̍h是teh表明父上帝有不時teh傷心欣慕伊ê 細kiáⁿkoh tòtńg來就近伊。

請sèjī來聽伊所teh啟示父上帝ê心腹ê消息，也伊m̄是kantaⁿ做一个人，mā m̄是一个使徒niāniā。伊是tiàm tī父ê心懷中 ê 獨生kiáⁿ，來teh啟示伊。to̍h是伊有啟示咱知，咱若phahm̄見去，to̍h上帝ê心是比咱kohkhah tú tio̍h大ê 喪失。亦咱ê所做若是無有敬畏上帝，to̍h上帝ê心是比咱kohkhah艱苦。伊是比咱kohkhah關心，ài 欣慕咱tio̍h tòtńg來親近善良 ê生活。在 法利賽人聽了，這是真thang生驚ê思想。咱有人聽了mā是真生驚，soah差不多看做是bē tàng信得 ê。Iáukoh咱若有照耶穌所吩咐咱ê款式，來chimchiok看咱ê周圍ê人有án怎teh疼人，因為咱所有ê疼是teh反照上帝ê心腹，咱to̍h thang知影耶穌所啟示 ê，是m̄應該tio̍h看做是一个thang生驚ê思想。

因為是人ê疼痛，有失落伊所疼ê；所以chiah不止艱苦。因為是可憐 ê 老父，有看tio̍h伊ê kiáⁿ兒變 pháiⁿ，chiah傷心到頭毛變白去，總是做 kiáⁿ兒ê to̍h khah常 lóng無teh關心伊本身ê所做。Ah，咱常常有看tio̍h chē chē做父母 ê人顯出悽慘 ê面，teh想，設使若ē thang用啥物法度來拯救伊ê 蒙恩ê kiáⁿ，to̍h tī今世也甘願 擔當ta̍k 等號 ê艱苦，也soah beh是ē用得，tī來世 mā 甘願受棄sak tī外面烏暗ê所在！chit時我ē記得tī 早前，我有一位所疼ê朋友ê話，伊是婦人人，伊bat對我講：「咱做伙做朋友相交陪，算是有幾nā年久lah，總是我lóng m̄ bat對你講起我一項祕密 ê艱苦事，to̍h是我ê kiáⁿ有變做pháiⁿkiáⁿ，soah走去別所在。也已經經過十年久，總是我lóng無接tio̍h伊ê消息。chit時我mā soah m̄知影伊是猶活 teh，á是死去lah。總是我tī暝日決斷m̄ bat無teh想伊。」

耶穌teh講上帝ê喪失，tútú是chitê意思，這照看，是差不多bōe信得 ê事。Chit世間所有ê婦人人，雖然in m̄ bat看tio̍h聖冊，iáukoh tī in ê心內lóng有teh啟示上帝ê仁慈 ê心tī leh。耶穌有ánne講，咱tio̍h用咱所有第一好ê要素來了解父上帝。咱雖然是pháiⁿ，iáukoh ē曉得親像ánne關心tī咱ê kiáⁿ兒，何況天裡ê父，kám無kohkhah關心tī咱?無論啥人若是有信仰 chit條 ê 道理，hitê人kám iáukoh ài beh離開伊去?

耶穌有koh再論起到tī一切 ê序大人ê 至深ê心腹，to̍h是講父上帝ê心有歡喜hiahê 盡忠 ê kiáⁿ兒，總是伊所有ê善良 ê kiáⁿ兒是bōeōe安慰伊ê心，來無為tio̍h hit一个pháiⁿ ê來艱苦。一百隻羊 ê中間mā猶九十九隻有平安，也十个銀á mā猶九个，又koh兩个 kiáⁿ兒mā iáu有一个tī leh。總是上帝ê心是iáu未滿足。Κui大群 ê中間，連一个to bē tàng逃閃。咱ê父上帝是為tio̍h隨一个一个來艱苦，來teh 思慕伊。咱kám無看見有ê人雖然伊ê 細kiáⁿ是thang歡喜，乖 ê，iáukoh有不止悽慘 teh看見伊一个 kiáⁿ兒漂流tī pháiⁿ ê所行。咱所有ê乖ê 細kiáⁿ，kám ē thang hō͘咱免為tio̍h hitê pháiⁿ ê，來勞煩?Kám無為tio̍h hitê行錯誤ê 細kiáⁿ來艱苦?咱kám無顯出至大ê上帝ê心來出聲喉叫，講：「我ê kiáⁿ！我ê kiáⁿ！」？咱的確beh chhōe hitê失落ê到得tio̍h。咱tio̍h為tio̍h chitê大ê 啟示來感謝上帝無soah!耶穌所教示ê，to̍h是chit條 ê 道理。上帝是親像chit款，其實伊ê艱苦是比咱人ê有無限量 tī leh。設使耶穌若無講起，to̍h咱m̄敢掠這做是真實 ê話。
後來伊to̍h koh講起，上帝有不止熱心teh chhōe hitê失落ê。親像婦人人拚掃伊ê厝內，勤勤 teh chhōe。也老父有the tī門裡，tiāⁿtiāⁿteh想像hitê失落去ê kiáⁿ兒，to̍h是teh食豆殼飼豬ê心情。又koh親像牧者有出去曠野，山間來chhōe失落ê，到得 tio̍h。耶穌講，伊是ài「chhōe到得 tio̍h。」咱ê父上帝bē tàng tùi tī kah hiahê無犯罪 ê做伙 tī leh，來得tio̍h 安慰，來無煩惱有喪失咱。伊無beh用別个來補hitê空ê位，來滿足伊ê心。伊m̄是親像大業戶ài倩有氣力ê，來thap無氣力ê人ê位。咱ê主有講，‹是ánne，伊是咱ê父。伊有需要咱，伊有喪失咱，伊有出去勤勤 chhōe hitê失落 ê，到得 tio̍h。

伊ài「chhōe到得tio̍h。」獨獨上帝chiah知影在tī 今世 kah來世 hitê意思到啥款。咱差不多常常 teh ǹg望想講，chit款ê疼痛，最後tiāⁿ tio̍h是無hō͘伊絕望。不過只有一項ēhō͘伊絕望niāniā，to̍h是咱罪人 ê心志。chitê是ē thang hō͘伊絕望，親像ánne，咱ê主有tī ta̍k所在來傷心講：「設使若ē做得，是ài chhōe tio̍h伊。」

咱tīchia thang聽見一个真tú好ê故事，to̍h是teh講起有一个人ê 細kiáⁿê事，伊有四界流tī倫敦城hit款淫亂 ê罪惡ê生活，伊有出去，來lāmsám做hit款 罪惡ê所做，也無想tio̍h伊ê厝內，tùi伊ê所做，所發生 ê 悽慘 ê情形。後來chitê故事有描寫hitê傷心ê 老父，伊是一个高尚，可敬ê步兵，to̍h盡 lóng總 ê氣力，一暗過一暗，一月過一月，來遍遍行tī倫敦城ê街路裡，也去探 ta̍k款ê 酒店、kiáu間，以及hiahê teh做pháiⁿ ê巢窟。伊lóng無teh掛意 hiahê 生份人ē僥疑伊ê 品行。伊也lóng無teh掛意啥物，獨獨ài chhōe tio̍h hitê hō͘伊不止teh傷心ê 細kiáⁿ。

Chitê圖是無jōa 明，iáukoh是真實 ê圖，tútú照耶穌ê教示，有teh表明咱ê父上帝有親像ánne，來teh chhōe伊所失落 ê。其實hitê gín'á，是決斷m̄ bat teh遼望伊ê 老父，有teh掛心伊到ánne。Hitê gín'á只有teh想伊ê 老父是一个嚴轄，gâu受氣ê人，chit時穩當是teh 咒詛伊，因為伊有去損tio̍h in 老父ê老早ê尊名。這tútú是親像咱大家仝款，因為咱若背逆上帝，hit時咱猶原ài ánne phah算。咱初初lóng是teh想伊是ài受氣，ài報冤，伊是真冷淡，lóng無teh關心tī咱所受ê艱苦，也無beh聽咱ê悔改 ê聲音。總是tùi耶穌有指示咱，所以咱最後chiah知影上帝有teh艱苦咱人ê所做，有tiāⁿ tio̍h teh 思慕咱，teh ǹg望咱thang koh tńg去就近伊。

總是chit點是真實 ê思想，tīchia耶穌有講起咱ê pháiⁿ所行是ē刺激到tī伊ê心底。伊有勤勤 teh chhōe咱，伊有用ta̍k 等號 ê 計策來teh chhōe咱，伊有進前準備咱ê心，hō͘咱thang來悔改。Ta̍kpái lóng是tùi伊有感動咱ê心，所以咱chiah ē醒悟，ē知罪，ē憂悶、悔改，kohē生起ǹg望ê 念頭。 這是oh得信 ê 道理，也咱m̄敢信是真實 ê事。也iáukoh咱的確 tio̍h信伊。因為咱有聽見基督所講ê真實 ê話，to̍h是講，hitê牧者有teh chhōe伊ê羊；也hitê婦人人有teh 拚掃來teh chhōe伊所失落ê銀á；koh hitê 老父有teh傷心伊ê kiáⁿ兒。咱tio̍h 深深確信chitê 道理，因為設使咱ê kiáⁿ若生起放蕩，hit時咱thang料想咱ê心情。有一日，bat有一个婦人人tùi我講：「設使我ê kiáⁿbē tàng享受天堂 ê 福氣，to̍h雖然tī天裡lóng 總 ê天使，mā是bē tàng阻擋我出去tī外面烏暗ê所在來chhōe我ê kiáⁿ到得tio̍h。」這m̄是無敬虔ê話，這to̍h是teh反照上帝ê心腹。設使上帝若是無親像chitê婦人人ê疼痛ê心tī leh，實在是真可憐 ê事。有chē chē人chia̍pchia̍ptùi我講起，in ê心內有jû亂，有搖choah，有艱苦，有痛悔，也幾nā千pái 決心beh做好，結局失敗；總是ǹg望ài koh做，tùi chitê 實情有kohkhah堅固我ê心來信，這lóng是出tùi上帝ê感動。有一日，bat有一个人對我講：「Hitê心情宛然親像tī 地獄lah。」‹是，這m̄是地獄lah。to̍h是hitê牧者 teh chhōe伊ê羊；也hitê婦人人teh 拚掃；也hitê受凌辱 ê父有用疼，不止堅固，ǹg望ē thang chhōe伊所失落ê到得tio̍h。Tútú是照某朋友對我所講ê，我teh想，chitê譬喻是基督teh啟示上帝是父，也我有感覺tio̍h咱是khiā起tī聖ê地。Hitê 神靈 ê世界有不時包圍tī咱ê身邊。設使咱ê心目有開，有看見神靈 ê世界；也設使咱ê 耳孔有脫離世間一切 ê聲音，咱tī chit款ê時chūn，to̍h ē thang看見基督ê 腳跡，咱tī chit款爭戰 ê時，thang聽tio̍h上帝teh 辯明 ê聲，來teh chhōe所失落 ê，到得 tio̍h。

設使伊有chhōe tio̍h伊所失落 ê，hit時上帝ê眾天使tī天裡，to̍h beh為tio̍h伊來歡喜快樂。耶穌看見hitê浪蕩子tńg來，hit時伊ê 老父ê快樂，有hō͘伊想tio̍h父上帝tī天裡，若是看見伊ê kiáⁿ兒tńg來，也beh ánne歡喜。頂面所講hitê浪蕩子ê 老父，有tī幾nā月日久，為tio̍h伊所失落ê kiáⁿ teh傷心，teh祈禱，四界teh chhōe，又koh到後來果然 chhōe tio̍h，hit時伊ê歡喜是bōe 形容得 ê，tī chitê 普通 ê故事，猶原有teh表明上帝ê心腹。也hitê gín'á是不止gôngngia̍h生驚，koh受大感動，因為有發見tio̍h伊ê 老父 hitê無厭倦ê疼痛，tùi ánne來變換伊ê生活，to̍h顯出大丈夫ê氣概，來出發伊ê新ê生涯，來榮光hitê心神艱苦ê 老父。

Hitê gín'á ê序大人，一下聽見tùi ta̍k方面 lóng teh oló伊ê kiáⁿ，hit時伊ê歡喜，伊ê快樂，啥人 ē thang形容 ?伊有chhōe伊所失落 ê，也到尾伊有chhōe tio̍h伊。

這to̍h是上帝ê心腹，這to̍h是照咱軟弱 ê人ê頭腦所ē thang揣摩父上帝ê心腹ê款式。咱bōe用得半信chitê事實，hoānsè咱m̄敢信是真實 ê事。這是過頭好聽ê事，總是猶原是真實 ê事。基督有指示chitê 道理。這m̄是仙古，這是真實，也是咱ta̍k人所tio̍h接納ê事實。咱to m̄是做無父ê kiáⁿ，上帝to̍h是咱ê父。Tùi hiahê心內有欣慕誠實來teh 爭戰 ê人，耶穌有kā in講：「Lín細ê羊群ah，m̄ thang驚，因為lín ê父歡喜用國hō͘ lín。」Tùi hiahê tiàm tī 遠遠 ê所在，hō͘罪所苦楚ê罪人，伊有kā in講：「Τaⁿ tio̍h起來，tńg去chhōe父。」