《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

TēGō͘ koàn TĒ5 chiuⁿ TÔ͘TIONG Ê KÀSĪ‚(Ṳ LŪN LÂNG SĪ HIAⁿTĪ)第五卷第五章 途中Ê教示(Ṳ 論人是兄弟)

作者 Tâi e̍k:Ko Tekchiong,Siutēng Lîm Chùnio̍k & Chng Hūiphêng 2024.10.27

TĒ5 chiuⁿ TÔ͘TIONG Ê KÀSĪ‚(Ṳ LŪN LÂNG SĪ HIAⁿTĪ)

Chāi tī Iésu tùi jînlūi siāhōe ê káichō ê susióng siōng, lūn Siōngtè sī PĒ, chit ê tōlí sī tēit tùhiān ·ê. Tùi chit ê tōlí, sī bōe biántit siⁿchhut lūn lâng ê hiaⁿtī ài ê susióng. Siatsú PĒ Siōngtè ū hiahni̍h pekchhiat teh koansim lán khólîn ê jînlūi, chiūsī I ê kiáⁿjî, só͘í lán jînlūi nā ēhiáu gâu sio koansim, chiū khaksi̍t I ē putchí hoaⁿhí, soah tiantó tī lán ê tiongkan, nā ū símmi̍h lâng hō͘ lâng tútio̍h chhiⁿchhám, hō͘ lâng hāmlo̍h tī chōeok, chiū khaksi̍t I ē chin siūkhì i, chhinchhiūⁿ ánni, hiaⁿtī ài, sī Kitok ê tēit iàukín ê lísióng. Iā bô hiaⁿtī ài, sǹgsī chòetōa ê chōeok.

Lán ài kohchài siūⁿtio̍h Lō͘ka tī·leh phianchi̍p tô͘tiong ê kìek, hitsî i ê chhùbī kàu cháiⁿiūⁿ! Ū chi̍t ji̍t, i ū tittio̍h chi̍t ê hoaⁿhí ê kò͘sū, chiūsī teh kóngkhí sitlo̍h iûⁿ kap lōngtōngchú, lâi teh phìjū Siōngtè sī jînchû ê PĒ. Koh ū chi̍tji̍t, i ū tittio̍h chi̍t ê chin thang chhiⁿkiaⁿ ê tô͘, chiūsī teh piáusī chi̍t ê pùlâng kap Lia̍psatlō͘ ê chêngkéng, lâi hiánchhut Kitok ū giâmgiâm lâi chekhoa̍t hiah ê bô hiaⁿtī ài ê lâng. Chit hō hìchhut khoán ê kò͘sū, sī putchí ū la̍t, sòa chiâⁿchòe sī ū koanhē chit ê tôeba̍k, itchhè ê kàsī ê tiongsim tiám.

Chit ê sī putchí simsek ê kò͘sū, teh kóngkhí nn̄g ê sèkài ê sūsi̍t, iāsī chi̍t ê hìke̍k, ū hunchòe nn̄g chhut tī·leh. thâu chi̍t chhut, sī koanhē hiānsè; iā tējī chhut, sī koanhē lâisè ê sūsi̍t.

Thâu chi̍t chhut. Hit ê chêngkéng sī chhinchhiūⁿ ánni, chiūsī ū chi̍t chō chòngkoan ê iûⁿlâu, iā hit lāibīn ū chhiahôa, ū iànlo̍k, khehthiaⁿ putchí chhànlān, ū chēchē kùipin tāike lâi kóng, lâi chhiò, koh thiaⁿ chêng ū chēchē unsûn ê lô͘po̍k teh sūhāu in. Hit keng chhù ê chúlâng, ū chē tī hit ê bútâi ê tiongng, i chiūsī “chi̍t ê pùlâng chhēng chísek kap iùtōe pò͘ ê ichiûⁿ, ta̍k ji̍t sī chhiahôa iànlo̍k.” Iā tī hit ê piⁿ·á lī bô lōahn̄g, “ū chi̍t ê khitchia̍h, miâ Lia̍psatlō͘, piànsin siⁿthiàⁿ; lâng hē i tī pùlâng ê tōa mn̂gkháu, ài chiong pùlâng tohkha sī kala̍uh ê, lâi tō͘pá; káu iā lâi chīⁿ i siⁿthiàⁿ ê ūi.”

Chit ê tansûn sèsè ê siáchin, sī putchí ū oa̍hkhì tī·leh, tìkàu ē giú lán ê ba̍kchiu lâi chùì i. Chit ê chiūsī Kitok ê sîtāi ê siāhōe ê siáchin. Ah, iûgoân mā sī lán kináji̍t ê siāhōe ê siáchin, chiūsī teh hiánchhut ū chi̍t ê kibah chin siausán, iā ba̍kchiu thapthap ê sònghiong lâng, kap chi̍t ê chin kiaungō͘, chhiahôa ê pùlâng, tāike khiā chòhóe, bīntùibīn teh siosiòng ê chêngkéng.

Chhiáⁿ lán putsî chùì tī chit ê pùlâng. Inūi chit ê kò͘sū lóng sī teh kóngkhí i ê tāichì. Iésu sī teh biôsiá ê chiūsī chit ê pùlâng ê siōng. Kîû ê jînbu̍t, putkò sī hit ê pōekéng nātiāⁿ. Iā tio̍h chaiiáⁿ chit ê kò͘sū, putkò sī teh kóngkhí pùlâng ê si̍tchêng, khah m̄sī teh kóngkhí símmi̍h putgī ê pùlâng, ásī bô sêngsi̍t ê pùlâng, ásī chânjím ê pùlâng, putkò sī teh kóngkhí pêngsiông ê pùlâng ê sū nātiāⁿ.

Lūn i ê chòe lâng, íki̍p i sī kaupôe ê pêngiú to bô ū khòaⁿkìⁿ símmi̍h thang hiâm ê sū. I lóng bô hō͘ lâng kò i ū kiâⁿ símmi̍h pháiⁿ, ásī ū ēng bô sêngsi̍t ê chhiútōaⁿ lâi thàn chîⁿ, thang lâi hō͘ lâng hiâm. Iā lán mā sī bô thiaⁿkìⁿ kóng i ū khekpo̍k hiah ê sònghiong lâng. Nā m̄sī Lia̍psatlō͘ ū siôngsiông tittio̍h i ê piáⁿsut, chiū tiāⁿtio̍h bô ta̍kji̍t beh lâi chē tī i ê tōa mn̂gkháu. Chit ê pùlâng sī gâu kaupôe chēchē hógia̍h ê lângkheh. Iā tōabīn i mā ū teh chhutse̍k khì hōetn̂g, ū la̍p cha̍phūn ê chi̍thūn, iā tī pêngiú ê tiongkan úntàng sī chámjiân hō͘ lâng chunkèng.

Nāsī ánni, i só͘ hoān ê chōe sī símmi̍h? I chiūsī hoāntio̍h hithō bô ū thiàⁿthàng ê sim ê chōe lah. I sī choânjiân m̄chaiiáⁿ tio̍h khoánthāi lâng chhinchhiūⁿ hiaⁿtī, chit ê Sînsèng ê lu̍thoat. I khiok sī hoaⁿhí chiong i sī chia̍h chhun ê piáⁿsutá lâi the̍h khì hō͘ Lia̍psatlō͘, chiūsī tiàm tī tōa mn̂gkháu ū káu kap i saⁿkap tī·leh ê. Chóngsī i lóng m̄bat siūⁿtio̍h in ū símmi̍h khah bi̍tchiap ê koanhē tī·leh. I lóng m̄bat teh liâubāng kóng, Lia̍psatlō͘ sī i ê hiaⁿtī ê chi̍t ê, ū chòe chi̍t ê hiaⁿtī lâi teh kiû i ê tôngchêng kap hó khoánthāi. Si̍tchāi tī chit ê pùlâng kap sònghiong lâng ê tiongkan, sī ū chi̍t ê tōa ê chhimian kehteh, iā hit ê chhimian sī ta̍k ji̍t ná ti̍tti̍t teh khah khoah khì, iā m̄bat siūⁿ·tio̍h tio̍h lâi ēng chhinchhiat ê ōe, ásī khǹg hó kaupôe ê liāmthâu lâi kap Lia̍psatlō͘ saⁿkap ónglâi. Che chiūsī i só͘ hoān ê chōe. Iā hit ê chōe, chiūsī bô thiàⁿsim ê chōe. I sī koattoàn m̄chaiiáⁿ ū chit ê hiaⁿtī ài ê sînsèng ê sūsi̍t.

Kàu ū chi̍t ji̍t i tio̍h ē chaiiáⁿ chit ê sūsi̍t, íki̍p hit ê tōa ê chhimian. Iáukú hitsî chiū íkeng siuⁿ bān lah.

Tē jī chhut. Pò͘lî chi̍tē khui, chiū ū khòaⁿkìⁿ hitê pa̍t ê sèkài ê chêngkéng. “Sònghiong lâng sí, hō͘ thiⁿsài hû i kàu Apeklia̍phán ê hengchêng; pùlâng iā sí, sòa bâichòng.”

Iésu ū chiong hit ê éngoán ê sèkài chòe pōekéng lâi teh biôsiá chēchē ê siáchin. Chhinchhiūⁿ hái ū pauûi chit ê lio̍ktē chi̍tpoaⁿ, hit ê éngoán ê sèkài ū pauûi tī lán chit ê sèkài ê sìbīn. Chhinchhiūⁿ ánni, I ū koh hiankhui hit ê pò͘lî hō͘ lán khòaⁿ, iā chíū khòaⁿkìⁿ tī hit ê chin chhiⁿchhìn, chonggiâm ê lâisè ê tiongkan sī ū putchí kohiūⁿ ê chōnghóng. Iésu ū kàsī lán chai, sí m̄sī oa̍hmiā ê chiong kio̍k. Lâng ê oa̍hmiā sī iáuteh chìnchêng. Lâng ê phínsèng, lâng ê chekjīm mā iáu sī teh chìnchêng. Lâng ê kìek íki̍p liôngsim sī tè lâng chìnji̍p khì tī hitpêng, hit ê chonggiâm ê sèkài. Chit ê kò͘sū sī iàukín teh kóngkhí i ê sū. Pò͘lî chi̍tē khui, lán chiū tāmpo̍h thang khòaⁿkìⁿ i ê iáⁿjiah. Chiūsī lī hn̄ghn̄g tī hit ê itbōng bûchè, khongkan bôngbông biáubiáu ê só͘chāi, ū chi̍t ê sînlêng kiaⁿ kàu gīgīchhoah, tiàm tī ke̍k bûliâu ko͘to̍k ê sengoa̍h. Koh iā só͘ tiàm tī ke̍k kankhó͘ ê sengoa̍h. Inūi tī khah chá kúkú ê tiongkan, i ê liôngsim lóng sī teh khùn, ta̍kji̍t sī kanta chhiahôa kap iànlo̍k; chóngsī i ê liôngsim taⁿ ū chhíⁿgō͘ khílâi. I ê sí, ū tíntāngtio̍h i ê liôngsim, sòa kiòchhíⁿ i. Chittia̍p i ū bêng lah. Chittia̍p i chaiiáⁿ lah. Iā chit ê khólîn ê sînlêng, chittia̍p sī thǹg chhiahthé, simlāi koh ū tōa kiaⁿhiâⁿ, bô thang tittio̍h anùi, iā bô lō͘ thang kiâⁿ. “Tī imkan thòngkhó͘ ê tiongkan, kia̍hba̍k hn̄ghn̄g khòaⁿkìⁿ Apeklia̍phán, koh Lia̍psatlō͘ tī i ê hengchêng.” Chit ê chiūsī Iésu sī biôsiá ê chit ê chin thang chhiⁿkiaⁿ ê siáchin. Chit ê khah m̄sī chhinchhiūⁿ tiong sèkí ê kàuhōe hit khoán chho͘ló͘ ê khongsióng, lâi teh biôsiá hit hō ū héiām ê bu̍tchittek ê tēge̍k. Puttān m̄sī ánni, hoántńg sī chi̍t ê chámjiân ū chonggiâm, koh gâu kámtōng lâng ê chêngkéng. Chiūsī tī hit ê itbōng bûchè ê khongkan, bôngbông biáubiáu ê só͘chāi, ū chi̍t ê bûliâu ko͘to̍k ê sînlêng tiàm tī ke̍k chhiⁿchhám ê sengoa̍h.

Hit ê “ko͘to̍k ê sèkài,” kiám sī tùi i teh piáubêng i ê bô hiaⁿtī ài, só͘ kenggiām hit ê kankhó͘ ko͘to̍k ê chênghêng leh? Tiàm tī hit ê thang kiaⁿhiâⁿ ko͘to̍k ê tiongkan, i chi̍tē kia̍hba̍k, chiū ū khòaⁿkìⁿ i ê pêngiú ê bīn. Chiūsī i khòaⁿkìⁿ tī hn̄ghn̄g ū Lia̍psatlō͘ hō͘ Apeklia̍phán phōteh. I chiū kiû Apeklia̍phán, chhiáⁿ chhe Lia̍psatlō͘ lâi tôngchêng anùi i, kîsi̍t tī tōebīnchiūⁿ, i lóng m̄bat siūⁿtio̍h ài beh tôngchêng, ásī anùi Lia̍psatlō͘. I chiū âukiò kóng, “Chhiáⁿ chhe Lia̍psatlō͘!” I tī tiapákú ê tiongkan ū bē kìtit i taⁿ m̄sī chi̍t ê pùlâng, ē thang chiàu kakī ê ìsù lâi bēnglēng Lia̍psatlō͘. Chóngsī Apeklia̍phán ū hoanhù i kóng, “Kiáⁿ ah, tio̍h kìtit lí chāisiⁿ hióngsiū lí ê hokkhì, Lia̍psatlō͘ siūtio̍h kankhó͘.”

Sī lah, chit ê pùlâng chittia̍p sī ē siūⁿtio̍h i púnsin íki̍p Lia̍psatlō͘ ê chênghêng, chiūsī ē siūⁿtio̍h i púnsin ê bô hiaⁿtī ài ê sim, íki̍p hit ê phòapīⁿ ê khitchia̍h ê ko͘to̍k ê chênghêng lah. Chittia̍p i sī chin kiaⁿ, ū khòaⁿkìⁿ i íki̍p i ê tônglūichiá só͘ ku̍t lâi keh tī in tiongkan, hit ê “tōa ê chhimian.” Chittia̍p tiàm tī chit ê chhengliāng ê īⁿsiōng tiong, itchhè ê chêngkéng khòaⁿliáu chámjiân khah bô hó. Iā chittia̍p i ū siūtio̍h chit ê éngoán sèkài ê chhànlān ê kng chiò, só͘í i chiah chaiiáⁿ hoānnā lâng kakī ku̍t chi̍t ê chhimian lâi chó͘keh tī i púnsin íki̍p i ê hiaⁿtī ê tiongkan ê, chiūsī ku̍t chhimian lâi chó͘keh i púnsin kap Siōngtè, lâi bōethang saⁿ ónglâi. “Tī goán kap lín ê tiongkan ū tōa chhimian keh·teh.” I kiám ē kìtit tī khahchá ū chi̍tsî i ē thang ēng kúikù chhinchhiat ê ōe lâi chòe kiôniû thang kiâⁿkè hit ê chhimian ? Chóngsī chittia̍p hit ê chhimian sī íkeng chiâⁿchòe putchí chhim bē thang chhekto̍ktit· ê.

Koh ū chi̍tji̍t I mā ū koh ēng chi̍t ê hó ê Satmálīa lâng ê kò͘sū lâi soatbêng chit ê būntôe. I ū ínkhí chi̍t ê siū Ιûthài lâng só͘ bújio̍k ê Satmálīa ê lâng, chiūsī hō͘ in khòaⁿchòe sī hōegōa ê tùite̍k ê, lâi kàsī lán bat símmi̍h lâng sī lán ê chhùpiⁿ. I ū chia̍pchia̍p kóngkhí siāng chit khoán ê susióng. Chhinchhiūⁿ lán ū thiaⁿkìⁿ kóng, Lín tio̍h siàbián tekchōe lín ê hiaⁿtī, kàu chhitcha̍p pái ê chhitpái. Suijiân in bōehiáu thang kámsiā lín ê un, lín māsī tio̍h chhinchhiat lâi pangchān in. “Inūi I ū hō͘ ji̍t khílâi chiò pháiⁿ lâng kap hó lâng, ia̍h ēng hō͘ ak gī kap putgī ê lâng.” Iā ū kóng, “Lín tio̍h saⁿthiàⁿ, che sī góa ê bēnglēng.” “Lín ê siansiⁿ sī chi̍t ê, chiūsī Kitok, lín lóng sī hiaⁿtī.” Lán bô pitiàu, tio̍h koh ke ínkhí kàu lōachōe. Inūi tī ta̍k só͘chāi lóng ū hiánchhut chit ê hiaⁿtīài ê lu̍thoat tī·leh.

Chóngsī chit ê pùlâng ê hongchhì ê ōatô͘ sī tōatōa thang soatbêng símphòaⁿ ê tōa ê chêngkéng, lâi teh chísī lán chai, chiàu khòaⁿ chhaputto thang kóng ū hiaⁿtī ài ásī bô, che chiūsī teh koattēng lán ê ūnmiā ê iàusò͘. Hit ê símphòaⁿsi chiūsī Jînchú, chiūsī lán jînlūi ê tōahiaⁿ Iésu. Lán tùi lán ê hiaⁿtī tiong chìbîsòe ê chi̍tê, ū kiâⁿ chhinchhiat ásī bô, chiūsī kiâⁿ i tī i púnsin. Lán lóng m̄chaiiáⁿ I ū piànpiàn teh kiâⁿ tī lán jînseng ê tiongkan, ū chioh hiah ê ko͘to̍k kankhó͘ ê lâng ê ba̍kchiu, chiūsī teh himbō͘ lán lâi khoánthāi i chòe chi̍t ê hiaⁿtī ·ê, lâi teh khòaⁿ lán tāike ê só͘ chòe. Lán lóng m̄chaiiáⁿ I ū teh khòaⁿ lán tāike ê só͘chòe. Hiah ê chhinchhiat ê lâng, si̍tchāi lóng bô chùìtio̍h in sī chòe hiah ê ke̍k siókhóa ê chhinchhiat. Iā hiah ê bô hiaⁿtī ài ê lâng, sī kiaⁿliáu lâng ē chùìtio̍h in ê bô hiaⁿtī ài. Chóngsī I lóng chaiiáⁿ. I ū kóng, “Góa iau, lín bat hō͘ góa chia̍h; góa chhùita, lín bat hō͘ góa lim; góa chhutgōa, lín hō͘ góa tòa; góa thǹgpaktheh, lín hō͘ góa chhēng; góa phòapīⁿ, lín khòaⁿkò͘ góa; góa tī kaⁿ·ni̍h, lín lâi chhōe góa. Lín tùi góa ê PĒ tittio̍h untián ·ê, tio̍h chìnchêng lâi. Inūi lín kìjiân kiâⁿ i tī góa ê hiaⁿtī chìbîsè· ê ê chi̍tê, chiūsī kiâⁿ i tī góa.”

Iésu ū kóng, “Lín lóng sī hiaⁿtī.” Chit ê hiaⁿtī ài ê lu̍thoat lán tekkhak m̄thang chèhān tī chit hō pùlâng kap sònghiong lâng ê koanhē nātiāⁿ. Chit ê hiaⁿtī ài ê lu̍thoat, iûgoân sī ài lán tio̍h tùi lán chiuûi itchhè ê lâng lâi hiánchhut tôngchêng, hó kaupôe kap chhinchhiat ê sim. Siōngtè sī himbō͘ hit hō khoàilo̍k ê sèkài. I sī ài bēnglēng lán chènglâng tio̍h chīn ê chi̍t ê tōa ê sînsèng ê gībū, chiūsī ài lán hoānsū tio̍h ēthang hō͘ pa̍tlâng tittio̍h hoaⁿhí khoàilo̍k.

Chóng lâi kóng, kináji̍t lán nā ài beh káiliông siāhōe, lán tio̍h lia̍h Iésu Kitok chòe tēit iàukín ê goântōngla̍t. Kimji̍t ū chēchē ha̍kchiá ū tùsu li̍psoat, lâi kàsī lâng chaibat kengchè ê hoatchek, konglī chúgī ê goânlí, iā tùi lûnlíha̍k ê li̍ptiûⁿ lâi khoàniú lâng tio̍h chīn chòe hó ê gībū. Chóngsī in lóng hutlio̍k Kitok. Kiatkio̍k in chòe liáu sī lóng bô sêngkong. In chaiiáⁿ in bô sêngkong. Kináji̍t ê chèngtīka, kengchèka, íki̍p siāhōe ê chítōchiá, lóng ū kámkak in sī bô kàugia̍h khùila̍t, sī khiàmkheh chengsîn siōngtōa ê goântōngla̍t, thang oânsêng in só͘ kèe̍k ê sūgia̍p. In sī khiàmkheh· ê, chiūsī chongkàu. Lán nā kanta khó͘khn̂g lâng tio̍h kiâⁿ sìchiàⁿ ê lō͘ sī bô kàugia̍h. Lán sī iáu khiàmkheh goântōngla̍t thang lâi chhuipek lán. Iésu ū kàsī lán chaibat Siōngtè sī lán ê PĒ, iā I ū ēng jînchû teh koansim lán, ū ūitio̍h lán ê hiaⁿtī kamgoān chiong I ê éngoán ê Sèng Kiáⁿ lâi kauhù tī Kokkokthaⁿ, Iésu ū chiong chit ê Hokim lâi kiongkip lán ê goântōngla̍t. Lán thang tùi I ê Sèng Sîn ê khùila̍t, tùi Kîtó, tùi Sèngtián lâi hō͘ lán ê jînkeh pìⁿchiâⁿ kosiōng, sòa ài ūitio̍h pa̍t lâng lâi kiâⁿ hit hō lôhoân ê kang. “Kitok ê thiàⁿthàng ū chhuipek goán.” Só͘í “Hō͘ kìⁿnā thiàⁿ Siōngtè ê lâng ē iûgoân thiàⁿthàng i ê hiaⁿtī.” Chit ê chiūsī lán tùi I só͘ tittio̍h ê siausit.








第五章 途中Ê教示(Ṳ 論人是兄弟)


在tī耶穌對人類社會ê 改造 ê思想上，論上帝是父，chitê 道理是第一著現 ê。Tùi chitê 道理，是bōe 免得生出論人ê兄弟愛ê思想。設使父上帝有hiahni̍h迫切teh關心咱可憐 ê人類，to̍h是伊ê kiáⁿ兒，所以咱人類若ē曉gâu相關心，to̍h確實伊ē不止歡喜，soah 顛倒 tī咱ê中間，若有啥物人hō͘人tú tio̍h 悽慘，hō͘人陷落 tī 罪惡，to̍h確實伊ē真受氣伊，親像ánne，兄弟愛，是基督ê第一要緊ê理想。也無兄弟愛，算是最大ê罪惡。

咱ài koh再想tio̍h路加tīteh編輯途中ê記憶，hit時伊ê趣味到án怎！有一日，伊有得tio̍h一个歡喜ê故事，to̍h是teh講起失落羊kah浪蕩子，來teh譬喻上帝是仁慈 ê父。Κoh有一日，伊有得tio̍h一个真thang生驚ê圖，to̍h是teh 表示一个富人kah拉撒路ê情景，來顯出基督ū嚴嚴來責罰 hiahê無兄弟愛 ê人。Chit種戲齣出款ê故事，是不止有力，soah成做所有關係 chitê 題目，一切 ê教示ê中心點。

Chitê是不止simsek ê故事，teh講起兩个世界ê事實，也是一个戲劇，有分做兩齣tī leh。頭一齣，是關係 現世；也第二齣，是關係來世 ê事實。

頭一齣：Hitê情景是親像ánne，to̍h是有一座壯觀ê洋樓，也hit內面有奢華，有宴樂，客廳不止燦爛，有chē chē貴賓大家來講、來笑，koh廳前有chē chē溫純 ê 奴僕 teh 侍候 in。Hit間 厝 ê主人，有坐tī hitê舞台 ê中央，伊to̍h是「一个富人穿紫色kah幼苧布ê衣裳，ta̍k日是奢華宴樂。」也tī hitê邊á離無jōa遠」，有一个乞食，名拉撒路，遍身生thiàⁿ；人hē伊tī 富人ê大門口，ài kā富人桌腳所kala̍uh ê，來度飽；狗也來舐伊生thiàⁿ ê位。」

Chitê 單純細細ê寫真，是不止有活氣tī leh，致到ē giú咱ê目chiu來注意i。chitê to̍h是基督ê時代 ê社會ê寫真。Ah，猶原mā是咱今á日ê社會ê寫真，to̍h是teh顯出有一个肌肉真消瘦，也目chiu thapthap ê sànchhiah人，kah一个真驕傲、奢華 ê 富人，大家khiā做伙，面對面teh相siòng ê情景。

請咱不時注意tī chitê 富人，因為chitê故事lóng是teh講起伊ê tāichì。耶穌所teh 描寫ê to̍h是chitê 富人ê像。其餘 ê人物，不過是hitê 背景niāniā。也tio̍h知影chitê故事，不過是teh講起富人ê 實情，khah m̄是teh講起啥物不義 ê 富人，á是無誠實 ê 富人，á是殘忍 ê 富人，不過是teh講起平常 ê 富人ê事niāniā。

論伊ê做人，以及伊所交陪ê朋友to無有看見啥物thang嫌 ê事。伊lóng無hō͘人告伊有行啥物pháiⁿ，á是有用無誠實 ê 手段來thàn錢，thang來hō͘人嫌。也咱mā是無聽見講伊有刻薄 hiahê sànchhiah人。若m̄是拉撒路有常常得tio̍h伊ê餅屑，to̍h tiāⁿ tio̍h無ta̍k日beh來坐tī伊ê大門口。chitê 富人是gâu交陪chē chē好額 ê人客。也大面伊mā有teh出席去會堂，有納十份 ê一份，也tī朋友ê中間穩當是相當hō͘人尊敬。

若是ánne，伊所犯 ê罪是啥物？伊to̍h是犯tio̍h hit款無有疼痛ê心ê罪 lah。伊是全然m̄知影tio̍h款待人親像兄弟，chitê神聖 ê 律法。伊卻是歡喜kā伊所食chhun ê餅屑á來the̍h去hō͘拉撒路，to̍h是tiàm tī大門口有狗kah伊做伙 tīleh ê。總是伊lóng m̄ bat想tio̍h in有啥物khah密接ê關係 tī leh。伊lóng m̄ bat teh遼望講，拉撒路是伊ê兄弟ê一个，有做一个兄弟來teh求伊ê同情kah 好款待。實在tī chitê 富人kah sànchhiah人ê中間，是有一个大ê 深淵隔teh，也hitê 深淵是ta̍k日ná直直teh khah 闊去，也m̄ bat想tio̍h tio̍h來用親切 ê話，á是khǹg 好交陪ê 念頭來kah拉撒路做伙往來。這to̍h是伊所犯 ê罪，也hitê罪，to̍h是無疼心ê罪，伊是決斷m̄知影有chitê兄弟愛 ê神聖 ê事實。

到有一日伊tio̍hē知影chitê事實，以及hitê大ê 深淵，。Iáukoh hit時to̍h已經siuⁿ慢 lah。

第二齣，布簾一下開，to̍h有看見hitê別ê世界ê情景。」sànchhiah人死，hō͘天使扶伊到亞伯拉罕 ê 胸前；富人也死，soah埋葬。」

耶穌有kā hitê永遠ê世界做背景，來teh 描寫chē chē ê寫真。親像海有包圍 chitê 陸地仝款，hitê永遠ê世界有包圍tī咱chitê世界ê四面。親像ánne，伊有koh 掀開hitê 布簾hō͘咱看，也只有看見tī hitê真淒凊、莊嚴 ê來世 ê中間所有不止koh樣ê 狀況。耶穌有教示咱知，死m̄是活命 ê 終局。人ê活命是iáu teh進前。人ê 品性，人ê 責任mā猶是teh進前。人ê記憶以及良心是塊人進入去tī hitpêng，hitê莊嚴 ê世界。chitê故事是要緊teh講起伊ê事，布簾一下開，咱to̍h淡薄thang看見伊ê影跡。to̍h是離遠遠 tī hitê一望無際，空間茫茫渺渺ê所在，有一个神靈驚到gīgīchhoah，tiàm tī極無聊孤獨 ê生活。Κoh也是tiàm tī極艱苦ê生活。因為tī khah 早 久久 ê中間，伊ê 良心lóng是teh 睏，ta̍k日是kantaⁿ奢華kah宴樂；總是伊ê 良心taⁿ有醒悟起來。伊ê死，有振動tio̍h伊ê 良心，soah叫醒伊。chit時伊有明lah，chit時 伊知影lah。也chitê 可憐 ê 神靈，chit時是褪赤體，心內koh有大驚惶，bē tàng得tio̍h 安慰，也無路 thang行。」Tī陰間痛苦 ê中間，kia̍h目遠遠看見亞伯拉罕，koh拉撒路tī伊ê胸前。」chitê to̍h是耶穌所描寫ê chitê真thang生驚ê寫真，chitê khah m̄是親像中世紀 ê教會hit款粗魯 ê 空想，來teh 描寫hit款有火炎 ê 物chit的ê 地獄。m̄ nām̄是ánne，反轉是一个相當有莊嚴，koh gâu感動人ê情景。to̍h是tī hitê一望無際ê 空間，茫茫渺渺ê所在，有一个無聊孤獨 ê 神靈 tiàm tī極悽慘 ê生活。

Hitê「孤獨 ê世界」，kám是對伊teh表明伊ê無兄弟愛，所經驗hitê艱苦孤獨 ê情形?Tiàm tī hitê thang驚惶孤獨 ê中間，伊一下kia̍h目，to̍h有看見伊ê朋友ê面。to̍h是伊看見tī 遠遠有拉撒路hō͘亞伯拉罕抱teh。伊to̍h求亞伯拉罕，請差拉撒路來同情安慰伊，其實tī 地面上，伊lóng m̄ bat想tio̍h ài beh同情，á是安慰拉撒路。伊to̍h喉叫講：「請差拉撒路！」伊tī 一時á久ê中間有bē記得伊taⁿ m̄是一个富人，ē thang照kakī ê意思來命令拉撒路。總是亞伯拉罕有吩咐伊講：「kiáⁿah，tio̍h記得你在生享受你ê 福氣，拉撒路受tio̍h艱苦。」

是lah，chitê 富人chit時是ē想tio̍h伊本身以及拉撒路ê情形，to̍h是ē想tio̍h 伊本身ê無兄弟愛 ê心，以及hitê破病 ê 乞食ê 孤獨 ê情形lah。chit時伊是真驚，有看見伊以及伊ê 同類者所掘來隔tī in中間，hitê「大ê 深淵」。chit時 tiàm tī chitê 清亮 ê異象中，一切 ê情景看了明顯khah無好。也chit時伊有受tio̍h chitê永遠世界ê 燦爛 ê光照，所以伊chiah知影凡若人kakī掘一个深淵來阻隔 tī伊本身以及伊ê兄弟ê中間 ê，to̍h是掘深淵來阻隔伊本身 kah上帝，來bē tàng相往來。」Tī阮 kah lín ê中間有大深淵隔teh。」伊kám ē記得tī khah早有一時伊ē thang用幾句親切 ê話來做橋樑thang行過 hitê 深淵?總是chit時 hitê 深淵是已經成做不止深bē tàng測度得 ê。

Koh有一日，伊mā有koh用一个好ê撒馬利亞人ê故事來說明 chitê問題。伊有引起一个受偤太人所侮辱 ê撒馬利亞ê人，to̍h是hō͘ in看做是會外 ê對敵 ê，來教示咱bat啥物人是咱ê厝邊。伊有chia̍pchia̍p講起siāng chit款ê思想，親像咱有聽見講，Lín tio̍h赦免得罪 lín ê兄弟，到七十pái ê七pái。雖然in bē曉 thang感謝 lín ê恩，lín mā是tio̍h 親切來幫助 in。」因為伊有hō͘日起來照pháiⁿ人kah好人，亦用雨ak義 kah不義 ê人。」也有講：「Lín tio̍h相疼，這是我ê命令。」「Lín ê先生是一个，to̍h是基督，lín lóng是兄弟。」咱無必要，tio̍h koh加引起到jōa chē。因為tī ta̍k所在lóng有顯出chitê兄弟愛 ê 律法tī leh。

總是chitê 富人ê 諷刺 ê畫圖是大大thang說明審判 ê大ê情景，來teh 指示咱知，照看差不多 thang講有兄弟愛á是無，這to̍h是teh 決定咱ê運命 ê要素。Hitê 審判司to̍h是人子，to̍h是咱人類 ê大兄耶穌。咱tùi咱ê兄弟中至微細 ê一个，有行親切á是無，to̍h是行伊tī伊本身。咱lóng m̄知影伊有遍遍 teh行tī咱人生 ê中間，有借hiahê 孤獨艱苦ê人ê目chiu，to̍h是teh欣慕咱來款待伊做一个兄弟 ê，來teh看咱大家ê所做。咱lóng m̄知影伊有teh看咱大家ê所做。Hiahê 親切 ê人，實在lóng無注意tio̍h in所做hiahê極小khóa ê 親切。也hiahê無兄弟愛 ê人，是恐驚人ē注意tio̍h in ê無兄弟愛。總是伊lóng知影，伊有講：「我iau，lín bat hō͘我食；我嘴乾，lín bat hō͘我lim;我出外，lín hō͘我tòa；我褪腹theh，lín hō͘我穿；我破病，lín看顧我；我tī 監裡，lín來chhōe我。Lín tùi我ê父得tio̍h恩典 ê，tio̍h 進前來。因為lín既然行伊tī我ê兄弟至微細 ê ê一个，to̍h是行伊tī我。」

耶穌有講：「Lín lóng是兄弟。」chitê兄弟愛 ê 律法咱的確m̄ thang 制限 tī chit種富人kah sànchhiah人ê關係niāniā。chitê兄弟愛 ê 律法，猶原是ài咱tio̍h對咱周圍一切 ê人來顯出同情，好交陪kah親切 ê心。上帝是欣慕 hit款快樂ê世界。伊所ài 命令咱眾人tio̍h 盡 ê一个大ê神聖 ê義務，to̍h是ài咱凡事 tio̍h ē thang hō͘別人得tio̍h歡喜快樂。

總來講，今á日咱若ài beh 改良社會，咱tio̍h掠耶穌基督做第一要緊ê 原動力。今日有chē chē學者有著書立說，來教示人知bat 經濟 ê 法則，功利主義 ê原理，也tùi倫理學 ê 立場來勸誘人tio̍h 盡做好ê義務。總是in lóng忽略基督，結局 in做了是lóng無成功。In知影in無成功，今á日ê政治家、經濟家，以及社會ê 指導者，lóng有感覺in是無夠額氣力，是欠缺精神上大ê 原動力，thang完成in所計畫 ê事業。In所欠缺 ê，to̍h是宗教。咱若kantaⁿ苦勸人tio̍h行四正 ê路是無夠額，咱是猶欠缺原動力thang來催逼咱。耶穌有教示咱知bat上帝是咱ê父，也伊有用仁慈 teh關心咱，有為tio̍h咱ê兄弟甘願kā伊ê永遠ê 聖kiáⁿ來交付 tī各各他，耶穌有kā chitê福音來供給咱ê 原動力。咱thang tùi伊ê聖神 ê氣力，tùi祈禱，tùi聖典來hō͘咱ê人格變成高尚，soah ài為tio̍h別人來行hit款勞煩 ê工。」基督ê疼痛有催逼阮。」所以「Hō͘ 見若疼上帝ê人ē猶原疼痛伊ê兄弟。」chitê to̍h是咱tùi伊所得tio̍h ê消息。