《《平民ê基督傳》》

 | | | 轉寄

Tē Jī koàn Kitok lâi ê sî 「Tē jī chiuⁿ Chhùlí Kàngtàn」 第二卷 基督來ê時「第二章 處女降誕」（3/4）

作者 Tâie̍k:Ko Tekchiong, Siutèng: Chng Hūiphêng&Lîm Chùnio̍k 2021.04.18

Tē it tāiseng ài lán bêngbêng ē kìtit ê, to̍h sī kàuhōe ū chiapla̍p Máthài kah Lūka ê hokimsu, ū sêngjīn In ê hokimsu sī si̍tchāi teh kì su̍t In ê sìngióng ê chheh, só͘í tùi chitê si̍tchêng lán thang chai, tī ta̍k só͘chāi ê Kitoktô͘, sī lóng ū sìn i ê chhùlí Kàngtàn ê sūsi̍t. Nāsī ánne, Mákhó ánchóaⁿ bô kìchài? Lán nā hiankhui Mákhó ê chheh, to̍h chai i ê tōa bo̍ktek, sī chíū teh kóng khí Iésu ê kong senggâi niāniā. Lí khòaⁿ! Mákhó tùi thâu to̍h sī kóngkhí Iésu ê sélé, íki̍p i tī Galílaiah thoântō ê sū. Mákhó sī koattoàn bô kóngkhí khah chá ê siáⁿmi̍h siausit. Chóng sī lūn Lūka ê bo̍ktek, sī ánchóaⁿ?Tútú sī chiàu i púnsin só͘ kiànchèng ê kóng, i sī beh kiànchèng i ê Chú "Τùi khíthâu lóng chóng ê sū."che to̍h sī kah Mákhó ū tōatōa kohiūⁿ ê só͘chāi. Kîsi̍t Mákhó sī bô beh tùi hitê siōng khíthâu kàu tī siōng lō͘bóe ê sūsi̍t, sûi chi̍t hāng lâi kiànchèng Kitok ê choân sengoa̍h.

Taⁿ Iôhaneh siáⁿsū bô kóngkhí? Lán m̄ chai. Chóng sī lán tio̍h ē kìtit, i khaksi̍t sī ū siôngsiông teh tha̍k Máthài, íki̍p Lūka ê hokimsu, iā i mā sī chai tongsî ê kàuhōe to lóng ū chiapla̍p i ê chhùlí Kàngtàn ê sūsi̍t, iūkoh i ê bo̍ktek chíū sī beh pó͘chhiong kîî ê hokimsu, chiah lâi gia̍h pit lâi siá pa̍tlâng só͘ bô siá tio̍h ê sūsi̍t, chittiám lán sī íkeng kóng liáu. Siatsú nāsī kóng ánne, iáubōe ū thang chò cha̍phun ê ìntap, chhiáⁿ lán koh chùì chi̍t hāng. Iôhaneh to̍h sī tùi thiⁿ ni̍h ê hongbīn, m̄ sī tùi tē ni̍h ê hongbīn, lâi tehkhòaⁿ Kitok ê chhutsì. I khiok sī iûgoân ū teh kìchài Kitok ê chhutsì, putkò i sībô kóngkhí Iésu Kitok ū chhutsì tī iûthài ê Bia̍tléhèm, hoántǹg sī ū kóng, Iésu ū ánchóaⁿ tùi hitê khahkoân ê sèkài, lâi chhutsì tī chitê sèkan. Che to̍h sī i ê thâusū só͘ teh kóng lūn Kitok ê chhutsì ê, kîsi̍t tútú sī kah Máthài íki̍p Lūka ê thâusū sio ittì tī leh. Iôhaneh ū kóng,"Τī khíthâu ū tō, tō sī kah Siōngtè chòhóe tī leh, tō to̍h sī Siōngtè i ū tōchiâⁿ jio̍kthé khiākhí tī lán tiongkan, koh goán bat khòaⁿkìⁿ i ê êngkng." lán tùi chit kù ōe, kám thang kóng Iôhaneh sī chhinchhiūⁿ ū teh hoántùi tongsî ê kàuhōe ê sìngióng?

Iā Páulô sī ánchóaⁿ? khósioh chē chē lâng lóng bē kìtit thang siūⁿ kóng, lūn Kitok ê senggâi ê sū, to sī i íki̍p chèng sùtô͘ ta̍k ji̍t só͘ teh soatkà ê, siáⁿsū choânjiân bô khòaⁿkìⁿ Páulô ū siá Kitoktoān leh? kîsi̍t Páulô tùi Kitok ê senggâi sī ū i ê tiāⁿ tio̍h ê phiauchún tī leh. I chheng hō chitê piauchún kóng, sī "góa ê hokim."chhinchhiūⁿ ū thoânkáng,"Lín tio̍h ē kìtit tùi Tabi̍t ê āutāi só͘ chhut ê Iésu Kitok, i tùi sílâng tiong koho̍ah, tútú chiàu góa ê hokim."

I ta̍k ji̍t to lóng sī teh thôaⁿ hitê hokim, Kitok ê senggâi, iáukoh lán lóng bô khòaⁿkìⁿ i ū gia̍h pit lâi siá i ê toānkì. Só͘í lán thang siūⁿ, i teh soatkà ê tiongkan, sī lóng m̄ bat thôaⁿ chhùlí Kàngtàn ê tōlí, che sī bē tàng giâugî ê sū. Chóng sī tī chia iáu ū chi̍t hāng chin tiōngiàu, chin hiánbêng ê sūsi̍t, lán tio̍h ē kìtit. Suijiân Páulô sībô siá i ê hokimsu, iáukoh Páulô ê ha̍kseng, i só͘ chhinbi̍t ê tângphōaⁿ Lūka, tng kah Páulô chòtīn ê sî, ū siá chi̍t pún hokimsu. Lūka kah Páulô tāike sio chhinbi̍t teh kaupôe ê hit kúi nî ê tiongkan, i ū nn̄g koàn oânkó tī leh. Chi̍t kńg sī Páulô ê thoântō ê líhêng kì, to̍h sī āulâi i ū chhutpán chiâⁿchò Sùtô͘ Hêngtoān. Κoh chi̍t kńg, sī kohkhah pópòe, tiōngiàu ê, to̍h sī i tī āulâi ū chhutpán, chiâⁿchò i ê Chú ê toānkì. Lán thang sìn, Páulô ū kéngsoán i lâi chò hitê kang; iā thang sìn, Páulô ū pangchō͘ Lūka, ū kah i chòhóe chò hitê kang; iā lán mā sī chai chit pún hokimsu ū hiánchhut Páulô ê kàsī tī leh. Só͘í chho͘tāi kàuhōe ū chhengho͘ chit pún kiòchò sī Páulô ê hokimsu. Tīchia ū tē jī sèkí nn̄gūi ê kàuhū, só͘ kiànchèng ê ōe; chi̍t ūi sī Gó͘luh(Gaul) ê Îlênî(Irenaeus), ū kóng,"Lūka ū kā Páulô só͘ thoân ê hokim lâi kìchài tī chheh ni̍h;"koh chi̍t ūi sī Ahuilē ka ê Tektōli (Tertullian) ông ū kóng,"Lūka ê lūipiat khah siông sī thàn Páulô ê." Chhiáⁿ lán tio̍h ē kìtit, chit pún Lūka hokimsu, to̍h sī te̍kpia̍t ū chùtiōng Iésu ê chhùlí Kàngtàn ê sūsi̍t!

Lán tùi ísiōng só͘ kóng ê si̍tchêng lâi khòaⁿ, thang chai suijiân chèng phoesìn ê tiongkan, lóng tiāmtiām bô kóngkhí chhùlí Kàngtàn ê sūsi̍t, mā m̄ sī tiōngiàu ê būntê. Chèng phoesìn sī khah hántit lūnkhí Kitok ê senggâi, inūi chèng phoesìn lóng sī ūi tio̍h te̍kpia̍t ê sū iû, teh gīlūn tī hit sî te̍kpia̍t hoatseng ê būntê, lâi siá ê te̍kpia̍t ê chheh. Lūn i ê chhùlí Kàngtàn ê sū, sī bêngbêng lóng m̄ bat chò būntê hō͘ lâng teh gīlūn, só͘í Páulô chiah lóng bô kóngkhí chitê sūsi̍t.

Ísiōng lán íkeng kóngkhí Kitoktô͘ ê hoâigî chiá, só͘ khòaⁿchò sī tē it khùnlân ê tiám, to̍h sī lūnkhí Siniok sèngchheh khah chē ê tùchiá lóng sī tiāmtiām bô kóngkhí ê sū. Chhìmn̄g, che kám ūkàu gia̍h gûihiám thang iôchoah lán ê Sèngkeng? Biánkóng hiahê bô sìngióng ê lâng, sī ài kánlio̍k itchhè ê būntê, kóng,"chhùlí Kàngtàn sī tī jînlūi kenggiām tiong m̄ bat tú tio̍h ê sū."chúnchò ūiáⁿ lâi kóng, Kitok mā sībô siôngsiông chhutsì. Sèngchheh só͘ chútiuⁿ ê sī kóng, nn̄g hāng pêⁿpêⁿ sī siāng sî só͘ hoatseng ê sūsi̍t; iā nn̄g hāng sūsi̍t sī sio kiatliân tī leh. Chit chióng ōe khiok sī bē tàng tit tio̍h hitkhoán bô sìngióng ê lâng hoaⁿhí thiaⁿ, Chóng sī che sī ū khùila̍t thang phahphòa kah Kitoktô͘ só͘ beh sio chengpiān ê tiám. Lán sī bô beh hitkhoán bô sìnsim ê lâng chòhóe piānlūn. Inūi lâng nā bô sìn Kitok sī sîn, chūjiân chitê būntê chāi i tehkhòaⁿ, sībô ìsù, sī bē tàng sìn tit ê sū.

第一tāi先ài咱明明ē記得ê，to̍h是教會有接納馬太kah路加ê福音書，有承認In ê福音書是實在teh記述In ê信仰ê冊，所以tùi chitê實情咱thang知，tī ta̍k所在ê基督徒，是lóng有信伊ê處女降誕ê事實。若是ánne，馬可án怎無記載?咱若掀開馬可ê冊，to̍h知伊ê大目的，是只有teh講起耶穌ê kong生涯niāniā。你看！馬可tùi頭to̍h是講起耶穌ê洗禮，以及伊tī加利利傳道ê事。馬可是決斷無講起khah早ê啥物消息。總是論路加ê目的，是án怎?Tútú是照伊本身所見證ê講，伊是beh見證伊ê主「Τùi起頭lóng總ê事。」這to̍h是kah馬可有大大koh樣ê所在。其實馬可是無beh tùi hitê上起頭到tī上路尾ê事實，隨一項來見證基督ê全生活。

Taⁿ約翰啥事無講起?咱m̄知。總是咱tio̍h ē記得，伊確實是有常常teh讀馬太，以及路加ê福音書，也伊mā是知當時ê教會to lóng有接納伊ê處女降誕ê事實，又koh伊ê目的只有是beh補充其餘ê福音書，chiah來gia̍h筆來寫別人所無寫tio̍h ê事實，chit點咱是已經講了。設使若是講ánne，iáu未有thang做十分ê應答，請咱koh注意一項。約翰to̍h是tùi天裡ê方面，m̄是tùi地裡ê方面，來teh看基督ê出世。伊卻是猶原有teh記載基督ê出世，不過伊是無講起耶穌基督有出世tī偤太ê伯利恆，反轉是有講，耶穌有án怎tùi hitê khah高ê世界，來出世tī chitê世間。這to̍h是伊ê頭序所teh講論基督ê出世ê，其實tútú是kah馬太以及路加ê頭序相一致tī leh。約翰有講：「Τī起頭有道，道是kah上帝做伙 tī leh，道to̍h是上帝伊道有成肉體khiā起tī咱中間，koh阮bat看見伊ê榮光。」咱tùi chit句話，kám thang講約翰是親像有teh反對當時ê教會ê信仰?

也保羅是án怎?可惜chē chē人lóng bē記得thang想講，論基督ê生涯ê事，to是伊以及眾使徒ta̍k日所teh說教ê，啥事全然無看見保羅有寫基督傳leh?其實保羅tùi基督ê生涯是有伊ê tiāⁿ tio̍h ê標準tī leh。伊稱號chitê標準講，是「我ê福音。」親像有傳講：「Lín tio̍h ē記得tùi大衛ê後代所出ê耶穌基督，伊tùi死人中koh活，tútú照我ê福音。」

伊ta̍k日to lóng是teh傳hitê福音，基督ê生涯，iáukoh咱lóng無看見伊有gia̍h筆來寫伊ê傳記。所以咱thang想，伊teh說教ê中間，是lóng m̄ bat傳處女降誕ê道理，這是bē tàng僥疑ê事。總是tī chia iáu有一項真重要，真顯明ê事實，咱tio̍h ē記得。雖然保羅是無寫伊ê福音書，iáukoh保羅ê學生，伊所親密ê同伴路加，當kah保羅做陣ê時，有寫一本福音書。路加kah保羅大家相親密teh交陪ê hit幾年ê中間，伊有兩卷完稿tī leh。一卷是保羅ê傳道ê旅行記，to̍h是後來伊有出版成做使徒行傳。Κoh一卷，是kohkhah寶貝、重要ê，to̍h是伊tī後來有出版，成做伊ê主ê傳記。咱thang信，保羅有揀選伊來做hitê工；也thang信，保羅有幫助路加，有kah伊做伙做hitê工；也咱mā是知chit本福音書有顯出保羅ê教示tī leh。所以初代教會有稱呼chit本叫做是保羅ê福音書。Tīchia有第二世紀兩位ê教父，所見證ê話；一位是Gó͘luh(Gaul) ê Îlênî(Irenaeus)，有講：「路加有kā保羅所傳ê福音來記載tī冊裡；」koh一位是Ahuilē家 ê Tektōli(Tertullian)王有講：「路加ê類別khah常是趁保羅ê。」請咱tio̍h ē記得，chit本路加福音書，to̍h是特別有注重耶穌ê處女降誕ê事實！

咱tùi以上所講ê實情來看，thang知雖然眾phoe信ê中間，lóng恬恬無講起處女降誕ê事實，mā m̄是重要ê問題。眾phoe信是khah罕得論起基督ê生涯，因為眾phoe信lóng是為tio̍h特別ê事由，teh議論tī hit時特別發生ê問題，來寫ê特別ê冊。論伊ê處女降誕ê事，是明明lóng m̄ bat做問題hō͘人teh議論，所以保羅才lóng無講起chitê事實。

以上咱已經講起基督徒ê懷疑者，所看做是第一困難ê點，to̍h是論起新約聖冊khah chē ê著者lóng是恬恬無講起ê事。試問，這kám有夠額危險thang搖choah咱ê聖經?免講hiahê無信仰ê人，是ài簡略一切ê問題，講：「處女降誕是tī人類經驗中m̄ bat tú tio̍h ê事。」準做有影來講，基督mā是無常常出世。聖冊所主張ê是講，兩項平平是siāng時所發生ê事實；也兩項事實是相結連tī leh。Chit種話卻是bē tàng得tio̍h hit款無信仰ê人歡喜聽，總是這是有氣力thang phah破kah基督徒所beh相爭辯ê點。咱是無beh hit款無信心ê人做伙辯論。因為人若無信基督是神，自然chitê問題在伊teh看，是無意思，是bē tàng信得ê事。