《《台灣青年》精選台譯》

 | | | 轉寄

"Tâioân Chhengliân" Tē jī koàn tē it hō Hoatkhansû/《台灣青年》第二卷第一號 發刊詞

作者 編緝部, 台譯：Lîm Chùnio̍k 2020.05.31

Hiānkim sī kòekhì ê sêngkó, bīlâi to̍h sī hiānkim ê sêngkó; līkhui kòekhì to̍h bô hiānkim, mā bô chhionghun ê líiû lâi kah hiānkim kehkhui. Hiānkim sī énghêng ê chi̍tpō͘hūn, i sī bô hoattō͘ chhekto̍k ê chhiauoa̍t bûhān ê énghêng, énghêng kèsio̍k énghêng, itti̍t teh iânsio̍k; he sī kah chionglâi ē koh kèsio̍k ê "keng" chit chòhóe ê "hūi" ê chi̍tpō͘hūn. Līkhui kòekhì ê le̍ksú to̍h bô hiānsi̍t ê chûnchāi, thoatlī hiānsi̍t to̍h ē kah bīlâi chhiattn̄g; tuikiû chinlí, tio̍h tùi sîkan lâi líkái lán ê sióngsiōng.

Lán chhengliân chuntiōng sûnchin koh kokiat ê lísióng, tī kòekhì ê le̍ksú kah bo̍kchêng ê hiānsi̍t siāhōe ê kichhó͘ téngbīn khiā ho͘ chāi, tùi chi̍t pō͘ koh chi̍t pō͘ teh chìnpō͘ ê bīlâi jīmhô sūbu̍t lóng tio̍h phō ǹgbāng. Bô lísióng ê chhengliân ē chiâⁿchò siāhōe ê hāithâng, ū lísióng ê chhengliân ē chiâⁿchò siāhōe ê tiongkian hūnchú; che sī chhengliân lísióng thêngtō͘ íki̍p hiánsī siāhōe ê hengsoe, bîncho̍k ê hengsoe, kokka ê sengchûn kah jînlūi ê ku̍tkhí ê khìapkè.

Jînlūi sī chi̍t chióng siāhōe tōngbu̍t. Kíkhí gō͘ chhioh koân ê sengkhu, tùi engkai chhîkú ê siāhōe ê sûnkiat lâi hiseng, jîchhiáⁿ ǹgbāng beh si̍thiān chūiû hôpêng ê lísióng siāhōe, che to̍h sī chhengliân chunkùi ê lísióng. Thâunáu bínchia̍t koh ū jia̍tchêng ê chhengliân, kìjiân ū phō ánne ê lísióng, ittēng ē kianchhî ke̍kle̍k chútiuⁿ, jîchhiáⁿ hiànsin hùntàu, che sī tongjiân ê tāichì. Che sī i iúsú ílâi tùi káichō siāhōe ê siaⁿ kah hóantùi aple̍k ê chūiû ho͘siaⁿ, in lóng sī chhengliân sîtāi ê kia̍tchhut jînbu̍t, sī in teh tiánsī le̍ksú sūchek ê só͘chāi.

Jînlūi hêngsêng siāhōe sengoa̍h kah kokka sengoa̍h ílâi, tī thóngtī tiongsim sèle̍k lâi kóng, lóng sī tùi chi̍t lâng îchoán kàu kúiê lâng, tùi kúiê lâng îchoán kàu tosò͘ lâng, tùi tosò͘ lâng îchoán kàu itpoaⁿ kokbîn; itti̍t teh kèsio̍k îchoán, kohchài beh îchoán lo̍h.khì. To̍h sī tùi ke̍ktoan choanchè chèngtī îchoán kàu lísióng ê bînchú chèngtī, tī chit tiongkan, só͘ūi ê káichō kah káihòng, chūiû kah hôpêng ê siaⁿim, engkai sī lóng bô thêng. Só͘í, sò͘ chheng nî ê jînlūi hoattián le̍ksú, kahná lóng hō͘ kiông jio̍k tàucheng kah iusèng loa̍tpāi ê chúnchek só͘ amkhàm.leh, che m̄ sī bô líiû ê.

M̄ koh ti̍tkàu chòekīn, inūi jînlūi tōtek chìnpō͘ ê kiatkó, siāhōe ê hoattián chiah ū kiôngtiāu hō͘siong hûchō͘ pí hō͘siong tàucheng khah hó ê kipún susióng. Bôlūn ánchóaⁿ, engkai hùitû siāhōe siōng ê kaikip chhapia̍t, thêchhiòng lâmlí pêngkôan, jîchhiáⁿ tī kengchè siōng chhiokchìn chūiû kēngcheng ê chupún kiatkò͘ káikek, chèngtī siōng ho͘io̍k kiànli̍p í kokbîn chò kichhó͘ ê hiànchèng théchè, iaukiû si̍thêng chinchiàⁿ ê bînchú chèngtī, chhiokchìn kokchè hō͘siong hia̍ple̍k kah chhuitōng si̍thiān sèkài hôpêng ê liânbêng; che to̍h sī kiànli̍p chôan kiû phó͘phiàn chekjīm ê sîki.

Lēnggōa kah téngbīn só͘ su̍t kāngkhóan, tī biānlîm chôan kiû chìnhêng chóng koatsoàn ê chit sî, lán tóbîn chhengliân beh ánchóaⁿ bīntùi háiiûⁿ tiong ko͘ tó ê hiānchōng sengoa̍h, íki̍p beh ánchóaⁿ tī só͘ūi si̍tbîntē ê pī si̍tbîn tē ūi ê hiānchōng khiākhí. Chíiàu lán kāngkhóan beh chò jînlūi ê chi̍toân lâi sengchûn, ittēng tio̍h thâubóe ū kiānchôan ê lísióng, jîchhiáⁿ chīn lán thianhù ê sùbēng; cho̍attùi bē sái inūi bo̍kchêng ê khôankéng chōngthāi kakī lâi bêsit, soah sái khiohka̍k, mā bô iôngín kakī tîmlûn lo̍hkhì sèkài bûnhòa ê chúipêngsòaⁿ ē bīn. Bē sái ánne, kású kakī iôngín ánne chò, siāhōe mā bē iôngín ánne chò; siāhōe ūi tio̍h beh si̍thiān jîntō chènggī kah chūiû pêngténg ê kipún lísióng ê sin sèkài khiok bô iôngín ánne chò. Kìjiân bô iôngín lán ánne chò, lán chíū ló͘le̍k hùntàu lâi si̍thiān kakī ê lísióng, bô kîtha ê lō͘ thang kiâⁿ.

Tī sinnî ê khaisí, lêbêng chengsiaⁿ lâi pò hí, bānmi̍h kengsin; kín chiok tôngpau chèng hiaⁿtī chímōe sinthé kiānkhong, tôngsî mā sǹg sī lísióng chuntiōng ê tînsu̍t, lâi chò sinnî khaisí ê chioksû. （1920 nî ）

現今是過去ê成果，未來to̍h是現今ê成果；離開過去to̍h無現今，mā無充分ê理由來kah現今隔開。現今是永恆ê一部分，它是無法度測度ê超越無限ê永恆，永恆繼續永恆，一直teh延續；he是kah將來ē koh繼續ê「經」織做伙ê「緯」ê一部分。離開過去ê歷史to̍h無現實ê存在，脫離現實to̍h ē kah未來切斷；追求真理，tio̍h tùi時間來理解咱ê想像。 咱青年尊重純真koh高潔ê理想，tī過去ê歷史kah目前ê現實社會ê基礎頂面khiā ho͘ 在，對一步koh一步teh進步ê未來任何事物lóng tio̍h抱ǹg望。無理想ê青年ē成做社會ê害蟲，有理想ê青年ē成做社會ê中堅分子；這是青年理想程度以及顯示社會ê興衰、民族ê興衰、國家ê生存kah人類ê崛（ku̍t）起ê氣壓計。

人類是一種社會動物。舉起五尺koân ê身軀，對應該持久ê社會ê純潔來犧牲，而且ǹg望beh實現自由和平ê理想社會，這to̍h是青年尊貴ê理想。頭腦敏捷koh有熱情ê青年，既然有抱ánne ê理想，一定ē堅持極力主張，而且獻身奮鬥，這是當然ê tāichì。這是伊有史以來對改造社會ê聲kah反對壓力ê自由呼聲，in lóng是青年時代ê傑出人物，是in teh展示歷史事蹟ê所在。

人類形成社會生活kah國家生活以來，tī統治中心勢力來講，lóng是tùi一人移轉到幾个人，tùi幾个人移轉到多數人，tùi多數人移轉到一般國民；一直teh繼續移轉，koh再beh移轉落去。To̍h是tùi極端專制政治移轉到理想ê民主政治，tī chit中間，所謂ê改造kah解放，自由kah和平ê聲音，應該是lóng無停。所以，數千年ê人類發展歷史，kahná lóng hō͘ 強弱鬥爭kah優勝劣敗ê準則所掩khàm.leh，這m̄是無理由ê。 M̄ koh直到最近，因為人類道德進步ê結果，社會ê發展chiah有強調互相扶助比互相鬥爭khah好ê基本思想。無論án怎，應該廢除社會上ê階級差別，提倡男女平權，而且tī經濟上促進自由競爭ê資本結構改革，政治上呼籲建立以國民做基礎ê憲政體制，要求實行真正ê民主政治，促進國際互相協力kah推動實現世界和平ê聯盟；這to̍h是建立全球普遍責任ê時機。

另外kah頂面所述仝款，tī面臨全球進行總決算ê chit時，咱島民青年beh án怎面對海洋中孤島ê現狀生活，以及beh án怎tī所謂殖民地ê被殖民地位ê現狀khiā起。只要咱仝款beh做人類ê一員來生存，一定tio̍h頭尾有健全ê理想，而且盡咱天賦ê使命；絕對bē sái因為目前ê環境狀態kakī來迷失，soah使khiohka̍k，mā無容允kakī沉淪落去世界文化ê水平線下面。Bē sái ánne，假使kakī容允ánne做，社會mā bē容允ánne做；社會為tio̍h beh實現人道正義kah自由平等ê基本理想ê新世界卻無容允ánne做。既然無容允咱ánne做，咱只有努力奮鬥來實現kakī ê理想，無其它ê路thang行。

Tī新年ê開始，黎明鐘聲來報喜，萬物更新；謹祝同胞眾兄弟姊妹身體健康，同時mā算是理想尊重ê陳述，來做新年開始ê祝詞。（1920年）