《《台灣青年》精選台譯》

 | | | 轉寄

"Tâioân Chhengliân" tē it kòan tē 2 hō Hoatkhansû/《台灣青年》第一卷第二號 發刊詞

作者 編輯部, 台譯：Lîm Chùnio̍k 2020.04.12

Chūtī Lêngle̍k ê Ióngsêng

Tī kòekhì ê jīcha̍pgō͘ nî tiong keng, Tâioân khaksi̍t sī chi̍tê chènghú ê bô lêng sîtāi. Bô no͘h, he sī choanchè chèngtī kah kéngchhat kóanlí ê sîtāi. Saⁿpah gōa bān jînbîn tī i ê thóngtī hā, kantaⁿ sī ū hīⁿ bô chhùi ê chōnghóng, si̍tchèsiōng mā sī simsin bô chūiû ê chōngthāi. Tùi siāhōe ê kaktō͘ lâi khòaⁿ, in sī tīlí ê bôlêngchiá —tùi kokka kah oânchôan ê pītīchiá ê jînlūi kaktō͘ lâi khòaⁿ, he sī tōatōa ê lo̍kngó͘. Eh, chit chióng hui chūjiân ê kihêng lâng, kám thang hō͘ i chûnchāi tī tongkim ê sin sîtāi kah sin sèkài?

Sūsi̍t siōng, sîtāi ê tiâuliû kah sèkài châihù ê chìnpō͘ bô iôngín chit chióng bô chūjiân ê kihêng lâng ê chûnchāi, ēng bûnkoaⁿ chhútāi chóngtok ê búkoaⁿ, chēngka chūtī, jîchhiáⁿ chiâⁿchò khógiām sī m̄ sī ū oânchôan ê tīlí lêngle̍k ê sîtāi.

Lia̍tūi hiaⁿtī chímōe! Κhógiām chūtī lêngle̍k ê sîtāi íkeng kàu loh, che sī lán lâng ê síbông koanthâu. Bôlūn sī éngkiú koaⁿtī á sī oânchôan ê chūtī, sī lo̍ktē á sī ki̍pkeh, lóng chhúkoat tī kimāu lán ê chūngó͘ ìsek thêngtō͘. Púnté pīthóngtīchiá ittēng tio̍h tāiseng ho̍kchiông thóngtīchiá, chhengchò liôngbîn ê ke̍ktoan choanchè ê ìsek hêngthài íkeng chiâⁿchò kòekhì ê bînbāng. Jînbîn ê hoklī sī jînbîn kakī ê chútiuⁿ, iû jînbîn kakī lâi kóanlí ê bînchú susióng, jú lâi jú siū tio̍h lán lâng ê kiônglia̍t iaukiû. Oāⁿ kù ōe lâi kóng, i koh khah sī tùi jînbîn chèngtī ìsek ê hóanèng, khiok m̄ sī tùi chūtī ê hiāntāi hiànchèng chèngtī ê sêngse̍k. Só͘í tī bô jînbîn chūkak ê chèngtī jīnbat ê chōnghóng hā, cho̍attùi bô khólêng si̍thêng chūtī, biánkóng mā chai, tī si̍thêng chūtī ê só͘chāi ittēng tio̍h í jînbîn ê chèngtī ìsek chūkak chò kichhó͘.

Lia̍tūi hiaⁿtī chímōe! Chionglâi, nāsī lí siūⁿ beh tuikiû chi̍tê oânchôan ê chūtī, chitmá ittēng tio̍h kā chengle̍k chi̍ptiong tī chūtī hongbīn ê ióngsêng kah pôehùn. Lán ittēng tio̍h sûisî chhiokchìn chūtī só͘ suiàu ê kàuio̍k, jîchhiáⁿ pôeióng chiâⁿchò kongbîn só͘ suiàu ê kongkiōng chengsîn kah chūli̍p chengsîn. Só͘í, nāsī lán chùì lán ê ji̍tsiông sengoa̍h, jîchhiáⁿ ūi khakpó kakī chòkàu siōng hó ê kiōngtông ló͘le̍k hùntàu, to̍h ē tùi lán tósū ê chiântô͘ chhiongmóa ǹgbāng, jîchhiáⁿ chin hēnghok.

自治能力ê養成

Tī過去ê二十五年中間，台灣確實是一个政府ê無能時代。無no͘h，he是專制政治kah警察管理ê時代。三百gōa萬人民tī它ê統治下，kantaⁿ是有耳無嘴ê狀況，實際上mā是心身無自由ê狀態。Tùi社會ê角度來看，in是治理ê無能者—tùi國家kah完全ê被治者ê人類角度來看，he是大大ê落伍。Eh，chit種非自然ê畸形人，kám thang hō͘ 它存在tī當今ê新時代kah新世界？

事實上，時代ê潮流kah世界財富ê進步無容允chit種無自然ê畸形人ê存在，用文官取代總督ê武官，增加自治，而且成做考驗是m̄是有完全ê治理能力ê時代。

列位兄弟姊妹！考驗自治能力ê時代已經到loh，這是咱人ê死亡關頭。無論是永久官治á是完全ê自治，是落第á是及格，lóng取決tī今後咱ê自我意識程度。本底被統治者一定tio̍h tāi先服從統治者，稱做良民ê極端專制ê意識形態已經成做過去ê眠夢。人民ê福利是人民kakī ê主張，由人民kakī來管理ê民主思想，jú來jú受tio̍h咱人ê強烈要求。換句話來講，它koh khah是對人民政治意識ê反映，卻m̄是對自治ê現代憲政政治ê成熟。所以tī無人民自覺ê政治認bat ê狀況下，絕對無可能實行自治，免講mā知，tī實行自治ê所在一定tio̍h以人民ê政治意識自覺做基礎。

列位兄弟姊妹！將來，若是你想beh追求一个完全ê自治，chitmá一定tio̍h kā精力集中tī自治方面ê養成kah培訓。咱一定tio̍h隨時促進自治所需要ê教育，而且培養成做公民所需要ê公共精神kah自立精神。所以，若是咱注意咱ê日常生活，而且為確保kakī做到siōng好ê共同努力奮鬥，to̍h ē對咱島嶼ê前途充滿ǹg望，而且真幸福。